Maar hij duikt weer op in Nederland. Op 26 juni 1876 is hij in het huis van zijn zwager J.
Snoep in Maassluis. Snoep, die uit Schiedam kwam, was op 28 april 1867 met Wouterlina,
de jongere zuster van Antony getrouwd. Antony was toen getuige. Antony solliciteerde naar
de post van hulponderwijzer in Monster en werd, na raadpleging van de schoolinspectie, op
tijdelijke basis voor fl. 600 per jaar aangenomen op 1 november 1876. Hij verhuisde ook
naar die plaats. Hij blijft bij deze school, want op 23 juli 1881 informeert de burgemeester
bij de hoofdonderwijzer naar het gedrag van zijn onderwijzer. Waarover het gaat wordt niet
duidelijk. Maar in april 1882 vraagt Antony aan B&W van Monster om op korte termijn van
zijn functie te worden ontheven. De volgende maand al gaat hij via Rotterdam en
Southampton op weg naar een nieuwe bestemming: Kaapstad. Zijn vrouw is dan al
overleden. Er was na zijn terugkomst uit Amerika geen scheiding uitgesproken, maar er had
ook geen verzoening plaatsgehad. Om inkomsten te krijgen had zijn vrouw, die later op de
Overschieseweg woonde kostgangers genomen. Zij is op 21 april 1879 te Schiedam
overleden. De twee kinderen gingen toen bij grootvader Van der Berg wonen. En daar is het
zoontje, toen zes jaar, op 9 april 1880 overleden.
In Zuid-Afrika
De Vletter kwam met de "Spartan" op 27 mei 1882 aan in Kaapstad en vervolgde de vol
gende dag zijn reis met de "Danube". En vanaf die dag kunnen wij hem volgen. Want in het
weekblad "De Hollandsche Afrikaan" verscheen regelmatig een "Dagboek van een
Hollandsche emigrant". Daarin figureert dikwijls "De V." en zijn vriend "M.". De schrijver
mocht hen niet zo: zij waren ruziemakers en jeneverdrinkers. Het schip komt op 2 juni in
Port Natal (Durban) aan en onze reizigers gaan per trein naar Pietermaritzburg. Vandaar ging
een heel gezelschap met vijf ossenwagens via Greytown richting Newcastle. Tot opluchting
van de dagboekschrijver bleven "De V." en "M." in Helpmekaar achter op 17 juni. Het
schijnt dat De Vletter een van te voren bepaald vast doel voor ogen had. Hij werd huison
derwijzer bij de uitgebreide familie Wessel. Veel leden van deze familie bezaten boerde
rijen.
De Nieuwe Republiek
De Britten waren in 1795 - 1814 de machthebbers geworden in de Kaapkolonie. Veel calvi
nistische Afrikaner (blanke) Boeren besloten in 1836 weg te trekken op zoek naar vrucht
baar land: De Grote Trek. Na veel geweld, slachtpartijen en ingewikkelde politieke manoeu
vres ontstaan twee Boerenrepublieken: Transvaal (officieel: Suid Afrikaanse Republiek) en
Oranje-Vrij staat. Na twee Boerenoorlogen, waarin Paul Kruger een grote rol speelde, komt
in 1902 het hele Zuid-Afrikaanse gebied onder Brits bestuur. Dit is voor ons een bekende
geschiedenis. Wat hier bijna onbekend is, is dat er van 5 augustus 1884 tot 20 juli 1888 nog
een klein Boerenstaatje heeft bestaan: Nieuwe Republiek. Het is ondoenlijk om in kort
bestek de geschiedenis weer te geven. Een grote rol spelen de broedertwisten onder de Zulu
(neger-)stammen en de aarzeling van de Britten, mede door Liberale stromingen in het
moederland om in te grijpen. Er was al eens een Anglo-Zulu oorlog geweest en na de eerste
Anglo-Boerenoorlog had men aan Transvaal al (gedeeltelijke) vrijheid gegeven. In ieder
geval kwamen de Boeren met een Zululeider overeen om een Boerenprotectoraat in te
stellen. Dit lag in het huidige Natal tussen Transvaal en de Indische Oceaan. Oppervlakte
11.200 km2.
159
