brug wel deugdelijk? Een onderzoek werd ingesteld. Scholten overleed voordat de zaak tot
een eind kwam. De nieuwe ijzeren brug was gelijk aan de gelijktijdig gebouwde Oranjebrug
en leek veel op de twee ijzeren ophaalbruggen uit 1849, de Korte Havenbrug en de Hoofd
brug. Deze bruggen hebben niet alleen gietijzeren hameipoorten, maar ook gietijzeren
balansen. De vallen zijn van hout. De twee bruggen uit 1858 bleken van een veel slechtere
kwaliteit te zijn dan de twee uit 1849, waarvan één, de Korte Havenbrug, nu nog bestaat.
De Koemarktbrug vertoonde vanaf het begin gebreken. Tijdens de bouw scheurde één van
de ballastkisten. Na vervanging gebeurde dat nogmaals. De aannemer vroeg toen of de
gemeente genoegen wilde nemen met een gerepareerde in plaats van een vernieuwde bal-
lastkist. In 1870 brak één van de balansen. De brug ging moeilijk open en dicht. Met de
Oranjebrug waren er minder problemen. Al na veertien jaar, in 1872, werd de Koemarktbrug
vervangen. De Oranjebrug hield het nog tot 1885 vol. Toen bleek deze brug bij een inspec
tie zeer gevaarlijk geworden te zijn en was vervanging, na 27 jaar, noodzakelijk. De nieuwe
Koemarktbrug was een ongelijkarmige draaibrug. Deze brug was vlak en kon daardoor meer
verkeer verwerken dan een dubbele ophaalbrug, wat een grote verbetering voor dit drukke
punt betekende. Maar met auto's was in 1872 natuurlijk geen rekening gehouden. Wagens
konden elkaar op de 5 m brede brug niet passeren. Door het drukker wordende verkeer werd
na bijna vijftig jaar vervanging onvermijdelijk. In 1919 werden plannen voor een brede brug
met nieuwe toegangswegen gepresenteerd. De kosten vormden een belemmering, maar na
enkele jaren waarin de zaak regelmatig aan de orde kwam, besloot de'gemeenteraad tot aan
leg over te gaan. Een vaste brug viel af, en uiteindelijk werd gekozen voor een zo hoog
mogelijke beweegbare brug, waarover later ook de tram zou kunnen rijden. In 1926/1927
werd de brug gebouwd, naast de oude die in gebruik kon blijven tijdens de bouw. De
ontwerper, ir.H.B.J. Aikema van gemeentewerken, koos voor een rolbasculebrug, met laag
81
