te ook steeds meer componenten zelf. Om een prijsindicatie te geven: Kromhout leverde een
chassis voor 8.000,=, waarbij dan een Verheul-carrosserie kwam voor 3.750,=.
Ook in Schiedam zijn er enkele bedrijven geweest, die actief waren op dit gebied. Jordaans,
bekend van materieel zoals vuilniswagens, heeft ook enkele buscarrosserieën gebouwd. Op
het eind van de jaren twintig begon "Spijker en Van Vliet" met de bouw van vrachtauto- en
buscarrosserieën. Zij hadden hun bedrijf eerst aan de Lange Singelstraat 6 en later aan de
Hagastraat. Tot aan de oorlog heeft dit bedrijf bestaan. Niet te verwarren met de bekende
Amsterdamse Spijkerfabriek, waarvan ook enkele busjes bekend zijn.
165
Van de in 1908 geïntroduceerde T-Ford kwam in 1917 een versie met een licht vrachtwagenchassis.
Deze chassis werden door plaatselijke "carrossiers" van een buscarrosserie voorzien. De storm
achtige groei na de Eerste Wereldoorlog van het aantal bussen kwam vooral door deze T-Fords. Van
de 171 bussen op de Rotterdamse stadsdiensten waren er 128 van dit type: een hoge houten bak,
instapdeur aan de achterzijde en twee banken in de lengterichting waarop 14 tot 16 passagiers kon
den plaatsnemen. Toen door nieuwe eisen minimaal 20 zitplaatsen in een bus moesten zijn, werden
na 1925 in rap tempo deze auto's door grotere bussen vervangen. Hein van Dam begon zijn dienst
met een T-Ford. Vanaf 1927 had hij een Spyker. Deze fabriek heeft ook enkele busjes gebouwd: deze
leken een beetje op de T-Fords. (Uit: L. Jongste. Kethel, zoals het vroeger was).