onder onze medeburgers, die zich niet ver van hunne woonplaatsen verwijderen kunnen.
Wat men hun door de gedeeltelijke bebouwing en vernietiging der Plantage ontnemen
zou, is niet te vergoeden; vooral wanneer de toegang naar de het overgebleven deel dier
wandelplaats, veelal door een troep lustige, schalkse, spottende, flinke jongens bezet wordt,
wier ontmoeting onze ouden en zwakken om goede redenen op hunne wandelingen echter niet
verlangen kunnen.
In 1868, het jaar vóórdat de HBS werd geopend, kende Schiedam een 'burgerschool', twee
tussenscholen en twee armenscholen. Er was nog een openbare school, tevens ulo voor
meisjes. De gemeente subsidieerde voor een bedrag van in totaal 1.650,= twee bijzondere
scholen, tevens mulo voor jongens, die van W.L. Combé en C.F. Koch. Er was ook zo'n
school voor meisjes. En er was een bijzondere lagere school voor jongens en meisjes. Verder
waren er de gemeente tekenschool, de Latijnse School en de Vormschool. Op deze school
werden de hulponderwijzers opgeleid. De directeur (P. Sanders) en de 'leermeesters' waren
bijna allemaal hoofdonderwijzer op de diverse lagere scholen.
De gemeente tekenschool en de scholen van Koch en Combé werden opgeheven en deze
beide heren werden leraar aan de nieuwe HBS. Vanaf 1818 werden aan de aloude Latijnse
School ook de wiskundige vakken gedoceerd. Sinds 1859 was het J. Steynis die dit verzorgde
tot hij in februari 1868 tot directeur van de HBS werd benoemd. Het gebouw van de HBS,
ontworpen door gemeente architect Van Erpel, werd op 3 mei 1869 nabij de ruïne geopend. In
1870 werd ook de Latijnse School in een der lokalen ondergebracht. Een rol heeft daarbij ook
gespeeld dat de rector, dr. G.C. Brillenburg in 1869 plotseling was overleden. Het inwonen
kon makkelijk, gezien het geringe aantal leerlingen en voortaan kregen zij samen met de
HBS'ers ook les in de levende talen. Daartoe werd het lesgeld verhoogd tot zestig gulden per
jaar. De HBS vroeg 45,=, (in 1874 werd dit eveneens 60,=) maar in bijzondere gevallen
21
Het gebouw zoals het er bij de opening uitzag. (Foto: "Tachtig jaar HBS - 1869-1949 pag. 18).