dat tegenwoordig heet) directeur Steynis is hier aan het woord. Maar is zijn betoog wel
reëel? Een deel van de jongelui had misschien weinig puf meer, gezien de bazen, die
voor een klein loon hunne jongens de gehele dag en zes des avonds laten arbeiden.". De
algemene vakken werden gegeven door 'leeraars' der HBS, wat kan inhouden dat de stof
niet benaderd wordt vanuit het denkpatroon der 'ambachtslieden'. In Rotterdam was al in
1828 een gesubsidieerde industrieschool opgericht. In 1868 werd daar de 'Vereeniging De
Ambachtsschool' opgericht, die een burgerdagschool ging exploiteren. Het vakonderwijs in
de burgerdag- en avondscholen kwam onafhankelijk van de HBS (de eerste stamt uit 1865)
tot stand.
De burgeravondschool in Schiedam begon met 90 leerlingen, waarvan er 30 (zij die ouder
waren dan 16 jaar) toestemming hadden, alleen de tekenlessen te volgen. Het aantal leerlingen
was al lager dan bij de oude tekenschool; dit kwam mede omdat geen leerlingen onder de
12 jaar werden aangenomen en anderen het toelatingsexamen niet haalden. Het niveau was
schrikbarend laag en ondanks dat konden velen aan het eind van het jaar niet tot een hogere
klasse bevorderd worden. Het jaar daarop was het nog slechter. Slechts 39 van degenen
die de vorige cursus bijwoonden kwamen er terug, en van de 45 jongelieden, die zich als
nieuwe leerlingen aanmelden, waren er slechts 12, die in lezen, schrijven en rekenen zoveel
bedrevenheid bezaten dat zij tot de lessen der laagste klasse toegelaten konden worden."
Toen in 1890 de heer Steynis overleed werd besloten dat er een aparte directeur voor de
BAS moest komen. Dit werd vanaf juli 1891 de heer Doorman. Maar de BAS bleef nog
gevestigd op de oude locatie. Tot zij op 15 september 1907 naar het nieuwe gebouw van
de Ambachtsschool aan de Liduinastraat werd verplaatst. Eindelijk kreeg Schiedam een
volwaardige dagopleiding waar de jongens geschoold werden in de vakken, waar mede door
nieuwe industrieën zoveel behoefte aan was. Zij hoefden niet meer naar Rotterdam voor hun
opleiding. Overigens is het interessant dat voor de meisjes al in 1900 op particulier initiatief
een huishoudschool tot stand kwam!
Een stukadoor doet licht destructief onderzoek tijdens de restauratie van de Oud Katholieke kerk aan
de Dam. Vanaf pagina 31 een restauratieverslag. (Foto: Restauro Architecten, 23 september 2003)
30
