VAN RUITER TOT PRINS: EEN SCHIEDAMS FAMILIE-IMPERIUM
Wim Snikkers
Dit verhaal gaat over de wat wonderlijke
ontwikkeling van een merk en het gaat over
een familie die in vrij korte tijd belangen in
een groot aantal bedrijven kreeg. Toch leeft
de naam niet voort in de stad en dit komt
waarschijnlijk omdat de familie, hoewel
al generaties in Schiedam woonachtig, pas
na de ineenstorting van het brandersbedrijf
als ondernemers in de jeneverindustrie en
andere zaken van zich deed spreken. Tot
deze kleine groep beperkt dit artikel zich.
De oorsprong van de familie Kleipool ligt
in het Duitse dorp Beckum, in Münsterland.
In het begin van de 18de eeuw ging het zo
slecht in deze streek dat velen wegtrokken.
Op een gegeven moment woonden er in
Beckum nog maar tweehonderd mensen.
Holland was zeer in trek. In Schiedam nam
het aantal branderijen toe van 40 in 1705 tot
188 in 1795. Rein Kleipool (1716-1791) en
Maria Büscher (1711-1819) trokken vanuit
Beckum naar Schiedam waar zij op 30
juni 1743 met elkaar trouwden. Generaties
later zouden nazaten van verschillende
leden van de familie met nazaten van Melchers en Wittkampf trouwen die uit dezelfde
streek kwamen en in Schiedam bekende distillateurs en branders werden. Wat dit betreft
kwam de familie pas veel later in de branche terecht. Op 20 december
1875 wordt Coen Kleipool (1836-1902) kuiper, medevennoot in
de branderij Wuisman Co. van zijn schoonvader. Dit bedrijf
ging in 1886 failliet. Ook in 1875 begint L.H. Kleipool, van
beroep kolenmeter met de 'brandersbediende' G.L. Kreuger
een branderij Kreuger Kleipool. Dit bedrijf heeft een paar
jaar bestaan.
Na 1880 begonnen de branderijen zeer snel in aantal af te
nemen omdat hun product moutwijn door spiritus (neutrale
alcohol) werd vervangen. Toch werden er in 1891 drie
leden van de familie Kleipool als brander genoemd: R.J.
Kleipool, C. Kleipool en L. Kleipool. Maar de distillateurs
(de jenevermakers) floreerden als nooit tevoren. In de
distillateurswereld begon de familie zich te ontwikkelen.
En hun woningen ontwikkelden zich mee. Werd de al
genoemde Coen in 1832 nog in Achter de Teerstoof
geboren, dezelfde steeg waar zijn overgrootmoeder
indertijd gestorven was, toen hij overleed woonde hij
in het nog bestaande huis Schie 84. Zijn zoon Rein
gaat wonen aan de Singel 159 (dit is ooit ook nog eens
Hiernaast: een etiket met de naam C. Kleipool. In 1903 had
C. Kleipool een branderij in de Mariastraat 4. Misschien was
hij zich inmiddels ook met distilleren gaan bezighouden. Het
kan zijn dat dit een algemeen merk is, waarbij de naam van de
distillateur kan variëren. Soms had men behoefte aan een an
dere naam op het etiket. Wat de 'United Maltwine Proprietors
precies was, is niet bekend. Ook C. Meijer en Co. voerde deze
regel soms. Wordt hier de Bond van distillateurs bedoeld?
