EEN KRASSE OUDE DAME
Wim Snikkers
De 'stammoeder' van de familie Kleipool, Maria Büscher gedoopt op 10 februari 1711,
was op het eind van haar lange leven een bekend figuur geworden. Zij heeft tien kinderen
gehad, maar dit was op zich toch niet zo bijzonder. Misschien wel bijzonder was dat de
meesten niet al op jonge leeftijd overleden, zoals in die tijd niet ongewoon was. Op één
na zijn alle kinderen gedoopt in de kerk van de paters Dominicanen op de Dam. De oude
St. Janskerk was in 1572 aan de hervormden toegewezen en werd sindsdien Grote Kerk
genoemd. De kerk op de Dam heeft een grote rol gespeeld in het leven van Maria. In de tijd
dat het oudste kind, Maria Margarita op 7 maart 1744 in deze kerk werd gedoopt, was er op
de Dam een merkwaardige situatie. Op de plaats van het huidige 'Huis te Poort' bevond zich
een katholieke schuilkerk. Maar daar tegenover óók een, die na verbouwingen doorliep tot
aan de Korte Haven. Deze was van de Dominicanen. Nu moet men in die tijd niet al te zwaar
tillen aan het begrip 'schuilkerk'. De katholieken mochten wel hun godsdienst uitoefenen,
maar daarbij was alle uiterlijk vertoon verboden, inclusief duidelijk zichtbare kerkgebouwen.
De 'Huis te Poort' kerk was op den
duur van een groep 'dissidente'
katholieken, (het ging over het
recht van bisschops-benoemingen),
waaruit uiteindelijk de 'oud-
katholieke' kerk is voortgekomen. De
andere kerk, die er tegenover stond,
bleef het gezag van Rome over de
bisschopsbenoemingen erkennen en
werd dan ook de 'rooms-katholieke'
kerk genoemd. De groei van het
aantal branderijen had als gevolg
dat er vele arbeidskrachten naar
Schiedam trokken. Er waren tussen de
oude bewoners en de nieuwe Duitse
emigranten, die meestal arm waren
en het vieze brandersknechtswerk
deden, ook wel eens wrijvingen. De
grote toevloed van Duitse emigranten
maakte dat in 1797 dertig procent
van de bevolking, 3.200 personen,
bij de r.k. kerk op de Dam behoorde.
Ook de familie Kleipool liet negen
van de tien kinderen in deze kerk
dopen. Van het ene kind, dat daar niet
gedoopt is, is verder niets bekend.
Ook is verder niets bekend van het
jongste kind Theodoras, dat op 10
maart 1766 gedoopt is. Let wel,
Fragment van een kaart uit 1858 (uitgave P.J. van
Dijk) met de brandersbuurt met haar sloppen, stegen
en grachtjes. De kerk op de Dam is dan al afgebro
ken. In deze buurt woonde de familie Kleipool. Achter
de Teerstoof 157 is lange tijd een van de adressen ge
weest. In dezelfde buurt kwam later ook de distilleerderij.
95
