HET BOEK DER OPSCHRIFTEN
Siem Rosman
Het Boek der Opschriften. Een bijdrage tot de Geschiedenis van het Nederlandsche
Volksleven (Amsterdam, 1869) door Jacob van Lennep en J. ter Gouw is een werk met een
verzameling historische opschriften, grafschriften, Bijbelse opschriften zedenspreuken en
rijmen, woordspelingen, kakografie en onzin. Daarin over Schiedam onder de historische
opschriften op pagina 95 een 'verlichte' reclame uit begin 19e eeuw waarin een kroeghouder
Jacob van Lennep (1802-1868)
Jacob van Lennep is in 1802 te Amsterdam geboren, als zoon van David Jacob van Len
nep, evenals Jacob een schrijver en politicus. Jacob studeerde rechten in Leiden en werd
in 1929 tot rijksadvocaat benoemd, wat hij tot zijn dood bleef. Van 1853 tot 1856 was hij
een conservatief lid van de tweede kamer.
Hij werd beroemd met historische romans, die hij schreef in navolging van sir Walter
Scott. Het resultaat waren een aantal vlotgeschreven romans, die ook tegenwoordig nog
goed leesbaar zijn, hoewel de critici beweren dat ze diepgang missen. Zijn bekendste
werken zijn De pleegzoon (1833), ten tijde van het twaalfjarige bestand, De Roos van
Dekama (1836), ten tijde van de strijd tussen Graaf Willem IV van Holland tegen de
Friezen, Elisabeth Musch (1850), dat in de tijd van Johan de Witt speelt en Ferdinand
Huyck (1840), dat als zijn meesterwerk beschouwd wordt en een goed beeld geeft van
Nederland in de 18de eeuw. Zijn minder succesvolle zedenroman Klaasje Zevenster
(1865), dat aan Charles Dickens doet denken, is enigszins langdradig.
Naast zijn eigen werk, heeft hij ook
veel andere schrijvers bij de uitgave van
hun werk. De uitgave Gedichten van de
Schoolmeester is volledig te danken aan
Van Lennep. Douwes Dekker (Multatuli)
vroeg van Lennep de eerste druk van de
Max Havelaar uit te geven, waarbij van
Lennep Multatuli's vertrouwen misbruikte
door het boek duur te maken, wat het aan
tal lezers beperkte en door alle jaartallen
en plaatsnamen door punten te vervangen,
waardoor de bewijskracht nihil werd. Ver
der verzorgde van Lennep ook een grote
Vondel-uitgave.
Bron: http://cf.hum.uva.nl/dsp/lic/ilen-
nep/. Zie voor meer informatie over Jacob
van Lennep: http://www.iacobvanlennep.
nl/homeindex/. En voor een uitgebreide
bibliografie: http://www.dbnl.org/auteurs/
auteur.php?id=Lenn006.
54
Portret van Jacob van Lennep op 48-jarige
leeftijd, doorJ.C. van Rossum/C.W. Mieling
(1850). (Afb.: redactie)
Scyedam jrg. 35 no. 2
