met dit onderscheid, dat zij haar halsdoek wel dicht toege
speld houd, door dien haare aangeboore stijfheid, als nog
de overhand boven haare zedigheid houd, en doet denken,
dat het haar niet vrij staat eene wel geplaastste Boezem
aan Jan en alleman te vertoonen; dus zegt een vrouw van
rang, vind men zich genoodzaakt om zich van 't gemeen te
onderscheiden de paale der zedigheid te buiten te gaan.
En onze tedere Boezems voor de ongestadigheid van ons
Lucht Climaat bloot te stellen."
Het haar gaat schuil onder de witte burgerlijke muts met
blauw lint; voor deze tijd heel gebruikelijk. Gedurende de
jaren 1770 reizen in Frankrijk de kapsels omhoog tot mon
sterlijke bouwsels, uitwassen die ontbreken op Hollandse
portretten. Blijkbaar zijn de Nederlanders veel te nuchter
en te burgerlijk voor dergelijke fratsen.
Wat er in Schiedam werd gedragen tijdens de jaren 1780 is
mij door het ontbreken van portretten uit deze tijd niet be
kend. Waarschijnlijk werd de Franse mode, ontdaan van al
171
Cornelia Antonetta den Beer, in
1773 geportretteerd door P.F. de la
Croix. (Collectie Stedelijk Museum
Schiedam)
Voor- en achterzijde van de robe a la frangaise. Detail van prent 117 van de couturière in het supplement
van de encyclopedie van Diderot en d'Alembert, gepubliceerd omstreeks 1775. (Collectie Dirk-Jan List)
1) Brief van den heere De Beaumont Coiffeur a la Mode, aan het Neerlandsch Jufferschap, Amsterdam 1769, blz. 9.
Aanwezig in privécollectie Dirk-Jan List.
Scyedam jrg. 35 no. 5