van de concertgever zelf F.
De artsen begeven zich ook op politiek
terrein. Enkele van hen komen we tegen op
kieslijsten. Weliswaar niet op verkiesbare
plaatsen, maar toch. Dokter J.A.H. van den
Berg bijvoorbeeld figureert in 1927 op een
lijst van de Vrijheidsbond afd. Schiedam.
Hij heeft overigens meerdere nevenfuncties,
commandant van de Transportcolonne van het
Rode Kruis, secretaris van de Schiedamsche
Vereeniging van huisartsen en is actief in de
EHBO opleiding. Dokter H.J. Ormel neemt
EHBO examens af, voorts treffen we hem
op een lijst van de Christelijk-Historische
Unie 1931en arts W.H.F. Meijer komt voor
op een lijst van de Vrijheidsbond (1935).
Dokter H.C. van der Broek is bestuurslid van
de Schiedamse Vereniging tot Bescherming
van Zuigelingen en vanaf de oprichting in
1934 jarenlang voorzitter van de Schiedamse
Kunstkring.
Oorlogsdreiging neemt toe
De kranten berichten eind augustus 1939
over de grote spanningen in de wereld. De
Schiedamsche Courant van 28 augustus
kopt: "Spanning duurt onverminderd voort.".
Hitier zet de zaak op scherp met de eis dat
Dantzig onder Duits bestuur dient te worden
gebracht en opheffing van de Poolse corridor.
In Schiedam worden verdere maatregelen
getroffen om mogelijke gevolgen van
oorlogsgeweld het hoofd te bieden. Er wordt
een noodziekenhuis ingericht. Daarvoor
zijn aangewezen vier schoolgebouwen van
de St. Willibrordusstichting te weten de
bewaarschool en het complex aan de Lange
Singelstraat, de St. Aloysius- en de St.
Jansschool. Totale capaciteit 198 bedden.
De directrice van het St. Jacobs Gasthuis,
Mej. M. Kros, wordt tevens directrice van
het noodziekenhuis. De hoofdleiding berust
bij dokter A.H. de Bruyn, directeur van het
Gemeente Ziekenhuis. De Huishoud- en
Industrieschool zijn ingericht als militair
ziekenhuis.4
In de loop van augustus 1939 zijn de
spanningen reden voor de regering om
het Nederlandse leger te mobiliseren. De
regering roept per de 29e de dienst-plichtigen
van de lichtingen 1924 tot en met 1939 onder
de wapenen. Voor de Schiedamse artsen
heeft dit besluit ingrijpende consequenties.
Opgeroepen worden de artsen Van Buren
(jongste van het gezelschap, reserve-eerste
luitenant), Van der Griend (res.-kapitein),
Groenewegen (res.-majoor), Meijer (res. off.
gezondheid le klasse), Nijenhuis (res. off.
v. gez.le klasse), Ormel (res.-kapitein) en
Ris (res. off. v. gez. le klasse). Zeven van
de zestien dokters gemobiliseerd! Dat geeft
de nodige problemen. Naast het feit dat de
"thuisblijvers" moeten zorgen het gewone
werk te laten doorgaan, wordt ook verwacht
dat zij zich inzetten bij trainingen bedoeld
om bij een eventuele vijandelijke aanval de
luchtbeschermingsdienst en het Rode Kruis
paraat te hebben. Daartoe moet worden
getraind. Allerlei oefeningen zoals die van de
Luchtbescherming Vak D Gorzenkwartier in
april 1940. Daarbij is dokter De Ridder leider
van de EHBO post in het Spaarbankgebouw
Groenelaan. Eén voorbeeld uit velen. 5 Al
63
Vliegtuig aan boord H.M. De Ruyter. (Foto: Col
lectie S.J. Rosman.)
Scyedam jrg. 36 nr. 2
