OUDE GRENSPALEN OP KETHELS GRONDGEBIED
Werkgroep Kethel
De werkgroep Kethel is geïnteresseerd in de
grenspalen in Kethel zoals al beschreven in
diverse artikelen uit de bronvermeldingen.
Met name de in de volksmond genoemde
grenspaal de "Bontepaal" maakt ons
nieuwsgierig Waar komt de naam vandaan
en wat was de functie ervan? In de archieven
staat weinig tot niets beschreven over de
Bontepaal en over grenspalen rondom
Kethel.
Een aantal leden van werkgroep Kethel heeft
'veldwerk' verricht. Ze zijn op zoek gegaan
naar de twee grenspalen van Kethel.
Een stukje geschiedenis over grensmarkerin-
gen: ergens in de ontwikkeling van de
menselijke beschaving moet men begonnen
zijn om de grenzen van het eigen territorium
aan te geven met stenen of palen. In
Nederland zien we behalve grenspalen langs
de landsgrenzen ook in het binnenland nog
veel grensstenen die allerlei soorten grenzen
aangeven. Provincie- en gemeentegrenzen,
maar ook begrenzing van waterschappen en
landgoederen kenden
vaak hun eigen
grenspalen.
Wikipedia omschrijft
het als volgt: een
grenspaal is een paal
die de grens van
een gebied (land,
provincie, gemeente of
eigendom) aangeeft.
Dit gebeurt ook door
middel van stenen,
men spreekt dan van
een grenssteen.
Grenspalen worden
geplaatst op het punt
waar de grens een knik
maakt. Van oudsher is
vanuit een grenspaal
de volgende grenspaal De Rozenwoning, 2009
al te zien, hoewel dat tegenwoordig niet altijd
meer het geval is.
Omdat Kethel geen stad was maar een
ambacht, kende het geen poorten, dus
markeerden banpalen de grenzen van het
rechtsgebied of de 'rechtsban' van het
ambacht.
Op oude overzichtskaarten vinden wij
vaak de vermelding GP (grenspaal) o.a. bij
boerenhofstede Vijverschie op de Schieweg.
Op een vergelijkbare oude kaart staat
nabij de Harreweg het woord 'Bontepaal'
aangegeven.
Het bovenstaande roept de volgende vragen
bij ons op: werd de "Bontepaal" zo genoemd
vanwege zijn bonte beschildering zoals
vermeld in het tijdschrift 'Ach lieve tijd
Wat is de relatie tussen de "Bontepaal" en de
buitenplaats "De Bonte Pael" die J. Verheul
Dzn. vermeldt in zijn boek, refererend aan de
kaart van Delfland van 1712?
Scyedam jrg. 36 nr. 5
171
(Foto: werkgroep Kethel)
