Monopole Theater
Vertooning cultureele film
verboden.
De burgemeester heeft gisteren het
vertoonen in het Monopole bioscooptheater
van een cultureele film: Bali, het eiland
der demonen, verboden op grond van de
Zondagswet.
De directie werd Zaterdagmorgen door den
commissaris van Politie het besluit van den
burgemeester meegedeeld. Daarna is nog
een onderhoud tusschen den burgemeester
en de directie gevolgd. De burgemeester
bleef zijn bezwaar tegen het vertonen van
de film op Zondagmiddag om 1 2 u u r
handhaven; tegen een vertooning die om
één uur zou beginnen, had de burgemeester
geen bezwaar.
Een groot aantal personen, die de koude
hadden getrotseerd om de mooie film te
gaan zien, moest gistermiddag 12 uur weer
onverrichter zake terugkeeren.
De directie van het Monopole
bioscooptheater heeft zich met den Ned.
Bioscoopbond in verbinding gesteld, die
deze zaak ter hand nemen. Er wordt naar
een modus gezocht.
Uit: Schiedamsche Courant, 19-12-1938
gediend, en rond 1950 is er heel wat drukinkt
vermorst over de voorgenomen bouw van
een cultureel centrum in de Plantage, waar
nu het openlucht-concertpodium staat, zeg
maar parkeerterrein...). Luxor zal toch
geen bloeiende onderneming geweest zijn,
want in 1932 komt er een bericht, dat de
exploitatie in handen is gegeven van de
grote concurrent, bioscoop Pandora. Daar
was in 1927 de Schiedamse bioscoopman
in dienst gekomen, Lou Daniels. Tegen
exploitatie van Luxor als bioscoop bleek het
gemeentebestuur wat bezwaren te hebben,
en na 5 jaar "in ruïneuze toestand" te hebben
verkeerd kwam er in 1937 een dancing uit de
bus met - nieuw voor Schiedam - een echte,
ongetwijfeld, goudgegalonneerde, portier.
Zonder bioscoop bleef de Broersvest niet,
op 14 juli 1933 werd de eerste paal geslagen
voor het Passagetheater, dat in december
1933 werd geopend. Officieel, mèt de
rede van de burgemeester, maar als enkele
weken later ook in Schiedam de première
gaat van de eerste Nederlandse geluidsfilm,
gewijd aan het leven van Prins Willem de
Eerste, ontbreekt elke officiële tint, terwijl
in Den Haag en Rotterdam veel vertoon van
gemeentelijke autoriteiten was gezien. De film
werd beoordeeld als "voor Nederlands doen
goed, naar hogere internationale maatstaven
gemeten, matig tot slecht". Tevens werd een
film met surrealistische beelden (blokjes,
strepen) met bij behorende geluidseffecten
vertoond in het voorprogramma. De
Schiedammers waren er niet rijp voor, het
matig opgekomen publiek dat toch wel
uit de "betere" Schiedammers moet zijn
samengesteld geweest, "kakelde er gewoon
doorheen en keek nauwelijks". "Pandora
op de Hoogstraat, inmiddels herdoopt in
"City bioscoop" werd in 1938 "Monopole",
nog altijd onder leiding van Lou Daniels.
Deze heeft het heel lang volgehouden, de
tweede wereldoorlog overleefd, zijn 25-jarig
jubileum gevierd, maar als hij, 70 jaar oud,
in 1960 met pensioen gaat, zet de neergang
duidelijk in. Knokfilms, altijd een sterk
punt, kunnen de zaak niet draaiende houden
en in 1968 sluit Monopole, daarmede een
dood punt veroorzakende op de Schiedamse
winkelstraat. Allerlei ideeën worden
gelanceerd, cultureel centrum, vestzaktheater,
jeugdtheater, theater voor filmkringen en
-liga's, alles tevergeefs. Het theater staat
stil, dood, doods. Passage, tijdens de oorlog
vrijwel uitsluitend UFA-films draaiende, (de
joodse eigenaars van het Tuschinsky-concern
hadden uiteraard niets te vertellen, blijkens
een foto uit de oorlogstijd stond er van tijd tot
tijd een auto van de Reichs Theaterzug van
die Deutsche Arbeitsfront voor de deur), ging
na de oorlog voor Schiedam een rol spelen
als HET theater. Alle cabaret, alle revue en
toneel die Schiedam bereikte (en gezien de
36
Scyedam jrg. 37 nr. 1
