geplaatst. Het Groninger voorbeeld kreeg
navolging in Gouda, waar 1776 een besloten
prijsvraag voor een nieuw koorhek voor de
Janskerk werd uitgeschreven. Het Zeeuwsch
Genootschap der Wetenschappen schreef
in 1782 een prijsvraag uit voor een nieuw
Armenhuis en in 1786 scheef de Amsterdamse
genootschap Felix Merites een prijsvraag uit
voor een nieuwe sociëteitsgebouw.4'
Hoewel het initiatief tot de bouw van
een nieuwe beurs vanuit de Maatschappij
afkomstig was, lijkt het niet juist het als een
echt burgerinitiatief weg te zetten. Diverse
vroedschapsleden participeerden in de
maatschappij en in de eerste delegatie namen
ook burgemeester Leonardus den Beer en
stadssecretaris Johan Pielat van Bulderen
deel. De betrokkenheid van de maatschappij
bij de koopmansbeurs is niet verwonderlijk,
omdat deze instelling nauw verband hield
met de handel in half- en eindproducten
binnen de stad. In Schiedam legde mens zich
door de oplopende spanningen met Engeland
steeds meer op het maken van mout, dat
voorheen grotendeels werd ingevoerd uit
Engeland. Het gehele productieproces van
de jenever kwam hierdoor binnen de stad te
liggen.
Ontwerp voor de nieuwe koopmansbeurs
De tekst van de prijsvraag bleef niet bewaard,
waardoor niet is na te gaan in hoeverre het
bouwprogramma werd voorgeschreven. Dit
is evenmin af te leiden uit de ingezonden
ontwerpen want ook deze bleven niet
bewaard. Op 28 oktober 1783 meldden
de burgemeesters aan de vroedschap dat
acht dagen eerder een afvaardiging van de
maatschappij de resultaten van de prijsvraag
hadden overgegeven.42 Deskundigen hadden
het plan en tekening van de stadsarchitect Van
Bol'es voor de opbouw en locatie van de beurs
Scyedam jrg. 37 nr. 2
53
Ontwerp van Giudici voor de stadhuisprijsvraag van Groningen, 1774. Groninger Archieven)
