kon immers maar weinig ruimte worden
gecreëerd, zodat de architectuur niet goed
kon worden ervaren. De ligging in de as
van de Appelmarkt kon dit maar ten dele
goedmaken. De Appelmarkt liep immers
vanaf de Lange Haven omhoog zodat de
onderkant van het gebouw niet zichtbaar
zou zijn en het perspectief verstoord. Het
nieuwe ontwerp van Giudici bood ook
kansen tot verbetering van de distributie van
vertrekken in de plattegrond. De gewenste
symmetrie van een kapel geflankeerd door
gasthuisvleugels veroorzaakte in de oude
opzet het euvel dat de beide gebouwdelen
voor het gasthuis fysiek van elkaar werden
gescheiden. Dit maakte de afscheiding
van mannen- en vrouwenafdeling wel
eenvoudig, maar het was voor de logistiek
in het tehuis onhandig. Door het verleggen
van de kerkzaal naar achteren, kon gebruik
worden gemaakt van het talud van de zeedijk
en eenvoudig een kelderverdieping worden
gecreëerd die onder de kapel de beide
delen van het gasthuis direct verbond. In
deze kelderverdieping konden bovendien
eenvoudig alle voorzieningen, zoals de
keuken, bakkerij, opslag en dergelijke
worden ondergebracht. In het linkerpaviljoen
waren naast de ingang de regentenkamer
en de woning van de binnenvader gelegen.
Daarachter lag een trappenhuis en een zaal
voor de mannelijke bewoners. In de rechter
vrouwenvleugel waren op de begane grond
twee grote zalen. Beide vleugels hadden
bovendien op de verdieping nog eens twee
grote zalen, waardoor de instelling beschikte
over niet minder dan zeven ruime, lichte en
hoge vertrekken, allen zeer geschikt voor de
huisvesting van zieken en bejaarden.
In de nieuwe opzet bleef de kapel het centrale
aandachtspunt in de architectuur, vooral door
de toepassing van vrijstaande, kolossale
zuilen met de Korinthische orde in de portiek
die van een fronton was voorzien. Een
daktorentje bekroonde het hoogoprijzende
dak. De architectuur van de gasthuisvleugels
was in contrast juist zeer sober en strak.
De geblokte hoeklisenen en middenrisaliet
Ajb. 6: Het Sint Jacobsgasthuis naar het tweede ontwerp van Giudici. (Gemeentearchief Schiedam)
Scyedam jrg. 37 nr. 3
83