bouw zijn elektriciteitskabels, lamp fittingen
en bakelieten schakelaars en wandcontactdo
zen aanwezig. In de westwand is een uitspa
ring opgenomen. De op een venster of luik
lijkende opening is aan de buitenzijde met
twee stalen luiken afgesloten. Alle genoemde
maten zijn indicatief weergegeven.
Herbestemming
De schuilplaats staat al vele jaren leeg en dat
heeft zijn sporen nagelaten. Doordat er enkele
centimeters water in staat is de oorspronke
lijke houten vloer weggerot. Het gebouw is
van binnen helemaal leeg. Alles van econo
mische waarde is eruit gehaald. Bij gebruik
van het gebouw wordt zoiets voorkomen.
Hoewel het een gesloten gebouw is, zijn er
wel degelijk herbestemmingsmogelijkheden
voor het pand.
Bij een opslagfunctie krijgt het pand wel
weer een functie maar er zijn dan geen of
nauwelijks aanpassingen van het gebouw
nodig waardoor de huidige staat min of meer
gecontinueerd wordt.
Anders is het wanneer het specifieke ka
rakter van het gebouw gebruikt wordt. Te
denken valt aan een servercentrum. Door het
gesloten karakter en een redelijk constante
temperatuur die in het pand heerst is dit een
zeer geschikte vorm van hergebruik. Temeer
omdat het pand een kantoorachtige indeling
kent is het op deze wijze goed te hergebrui
ken.
Een moderne herbestemmingsmogelijkheid
is die van energiegebouw: het fungeert dan als
opslag voor warmte en koude voor de nieuw
te bouwen wijk op het ziekenhuisterrein.
Het pand kan ook goed als jeugdhonk en/of
poppodium gebruikt worden. Door zijn dikke
muren en stevige dubbele toegangsdeuren
laat het gebouw weinig geluid naar buiten
door.
De laatste drie mogelijkheden kunnen tot een
gezonde exploitatie van het gebouw leiden.
Het dient dan wel gerenoveerd en hier en
daar zelfs mogelijk gerestaureerd te worden.
Waardering
Alvorens de waardering te benoemen, iets
over de gehanteerde terminologie. Naar
huidige begrippen zou de schuilplaats Vliet-
land 'bunker' genoemd worden. De term
bunker is na de Tweede Wereldoorlog een
containerbegrip voor verdedigingswerken
geworden. Voor de oorlog werd in Nederland
voor civiele en militaire verdedigingswerken
'schuilplaats' gehanteerd. Het begrip is een
weerspiegeling van de dreiging van een
luchtoorlog in de jaren '30. Defensie ge
bruikte daarnaast ook de term 'kazemat'.
Een tweede opmerking zij over de beschik
baarheid van archiefmateriaal over deze
schuilplaats gemaakt: deze is vrij summier,
Boven op de linkerpagina een foto van de gang
met de kamers. Eronder de in de bunker nog
aanwezige elektrakasten. Rechts in beeld is nog
net de binnenste gasdichte deur van de noordelij
ke gassluis zichtbaar. Op de foto rechts het 'ven
ster'in de westwand, dat uitziet op de achtertuin
van de Juliana van Stolbergstraat nummer 5.
(foto 's: R. Vossebeld)
Scyedam jrg. 38 nr. 2
51
