Herman Dijkerman boekverkoper
Herman Noordegraaf
Op 20 februari 2013 overleed Her
man Dijkerman. Als boekhandelaar
en vanwege diverse functies in het
kerkelijk en maatschappelijk leven
was hij een bekende persoon in
Schiedam. Voor de geschiedschrij
ving van Schiedam is hij vooral van
belang geweest als secretaris van
het Fonds Historische Publicaties
Schiedam. Redenen om een kortle-
vensbericht te plaatsen.
Hermanus Gerhardus Dijkerman werd op 15 mei
1923 als zoon van Hendrik Jan Dijkerman en
Hermina de Greef in het Gelderse Laren geboren.
Zijn ouders hadden er een boerderij. Herman was
het jongste kind in het gezin dat verder nog twee
zonen en een dochter telde. Hij volgde de mulo in
Lochem waar hij in 1940 eindexamen deed. Als
liefhebber van lezen wilde hij de boekhandel in.
Eerst was hij voluntair, dat wil zeggen onbezoldigd
medewerker, in een boekhandel in Lochem om
daarna bediende te worden in een boekhandel in
Renkum. Nadat hij de vakcursus boekhandel had
gevolgd en het diploma behaald, solliciteerde hij in
1942 met succes bij een boekhandel in Amersfoort.
Vanaf januari 1946 was hij vervolgens werkzaam bij
de ook landelijk befaamde boekhandel De Erven
Loosjes in de Grote Houtstraat in het centrum van
Haarlem. Hij leerde er Bep Kusters kennen. In 1952
trouwden zij. Zij kregen twee zonen en een dochter.
In deze Haarlemse jaren haalde hij ook via avond
studie het staatsexamen HBS-A. In het voorjaar van
1956 attendeerde zijn baas hem op een advertentie
in het Nieuwsblad voor de Boekhandel van boek
handel J.S. van Leeuwen. Deze vroeg een winkelchef
met mogelijkheid tot opvolging. Zo kwam Herman
Dijkerman na een succesvolle sollicitatie met zijn
gezin in Schiedam wonen.
De zaak was in 1916 begonnen door Johannes
Samuel van Leeuwen (1890-1974) en was allereerst
gevestigd op de Broersvest 67 (toenmalige numme
ring) en daarna, in 1931, recht tegenover de oude
winkel op Broersvest 44. Dijkerman kreeg een goede
verstandhouding met Van Leeuwen, die de zakelijke
verhouding oversteeg. Toen Van Leeuwen overleed
en Dijkerman eigenaar werd, heeft hij dan ook de
naam 'boekhandel J.S. van Leeuwen' aangehouden.
Hij was erg aan deze naam gehecht. In het patroon
van de verzuiling was er tot in de jaren zestig een
zekere verdeling onder de klanten naar godsdienstige
gezindten De zaak van Wed. A. Niemantsverdriet
aan de Lange Kerkstraat had vooral klanten uit de
Gereformeerde Kerk (zowel synodaal als vrijgemaakt),
de boekhandels Henri Rebers en Hanou, beide op de
Hoogstraat, rooms-katholieken, terwijl Dijkerman,
die meelevend hervormd kerklid was, veel klanten
uit hervormde kring had. Het was een goed lopende
IVoor dit artikel is onder meer gebruik gemaakt van het 'Levens
bericht' dat Herman Dijkerman op 9 maart 2006 uitsprak voor de
Rotary Schiedam en van het archief van het Fonds Historische
Publicaties Schiedam.
Scyedam jaargang 39 nr. 2
49
