lost door filantroop De Groot. Al snel vindt er een
samenwerking plaats tussen Schiedam en Delft,
uitmondend in een opdracht voor de bouw van de
Kinder Gezondheidskolonie "Groot Dennenlust"
in Voorthuizen. In 1907 werd "Groot Dennenlust"
geopend. Aanvankelijk alleen bestemd voor Schie-
damse en Delftse bleekneusjes, later
ook ruimte biedend aan Amster
damse bleekneusjes. Het maakte
niet uit van welke gezindten de
kinderen afkomstig waren. Pas later
slaat de verzuiling toe en kreeg men
concurrentie van onder andere door
de R.K. Gezondheidszorg. Deze
zond de kinderen veelal uit naar
pleeggezinnen.
De Tweede Wereldoorlog en de korte
periode tot 1947 is qua beleving
het meest aansprekende deel van
het boek. Ontegensprekelijk krijgt
het boek opeens een heel andere
dynamiek. De orale geschiedenis
gaat nu een belangrijke rol spelen
en geeft veel informatie prijs: hoe
kinderen hun periode van uitzen
ding hebben beleefd. Door volwas
senen in interviews hun belevenissen uit die periode
te laten vertellen, gaat het verleden leven en wordt
niet alleen een beeld geschetst van hoe moeilijk die
oorlogsperiode was, maar ook hoe inventief men
werd om de problemen te omzeilen. Na 1942 gaan
de kinderen niet meer naar "Groot Dennenlust",
maar waaieren zij uit naar alle windstreken van ons
land en worden zij veelal ondergebracht bij parti
culieren op het platteland. Of de kinderen nu per
boot of per vrachtwagen reisden, het was voor hen
een avontuur. Zon "avontuur" beschrijft Caroline
over de reis met het motorschip Petronella. In die
paar pagina's schuilt veel onderzoek. Het reizen, zo
blijkt, kon soms dagen duren voordat de kinderen
hun eindbestemming bereikten. Uiteindelijk blijkt
dat belang en zorg van het kind voorop blijft staan.
Zelfs bij de Duitsers!
alleen dat. Zij heeft tevens voorzien in een welkome
aanvulling op publicaties die over kinderuitzen
dingen naar gezondheidskolonies in Nederland
zijn verschenen. Caroline neemt de bleekneusjes
vanaf 1900 mee: elke generatie in haar eigen tijd.
Haar boek is grosso modo in drie hoofdstukken te
verdelen: de periode 1900 tot aan het begin van de
Tweede Wereldoorlog, de Tweede Wereldoorlog en
uitzendingen kort daarna en, als laatste hoofdstuk,
de periodel947 tot de sluiting in 1979 van Gezond
heidskolonie "Groot Dennenlust" in Voorthuizen.
Op nauwgezette en chronologische wijze wordt de
ontwikkelingsgeschiedenis van de gezondheidsko
lonie uiteengezet. Misschien wat droog, maar duide
lijk en ter zake doende. Vrouwen uit de gegoede
burgerij ontplooiden initiatieven om het gezond-
heidspeil van kinderen te verbeteren. Een voor
aanstaande rol is weggelegd voor Laura Albertina
Maas en M.C.M. de Groot. Laura was de gedreven
kracht achter dit project om invloedrijke personen
in de Schiedamse samenleving te mobiliseren voor
het opzetten van een vakantiekolonie. Gebrek aan
geld, een terugkerend probleem, werd vaak opge-
70
Scyedam jaargang 39 nr. 2
