Boekennieuws I
I wee eeuwen Nederlanders
in Sint-Petersburg
Herontdekt verleden
Dankzij de geldingsdrang van tsaar Peter de Grote
werd Rusland opgenomen in de vaart der volkeren.
Het moest allemaal vorm gegeven worden in de
nieuwe hoofdstad van Rusland, Sint Petersburg aan
de monding van de Neva. Zo trok hij vele ambachts
lieden, architecten en kooplieden aan om dit te reali
seren. Ook uit de Republiek der Zeven Verenigde
Nederlanden. De Republiek die in het begin van de
achttiende eeuw, aan het eind van de late Gouden
eeuw, nog steeds hoog in aanzien stond.
burg als in Schiedam. Harmen Bol'es, een bouw
kundige uit Schiedam, was in 1713 in Den Haag
door tsaar Peter gecontracteerd voor de bouw van de
nieuwe hoofdstad. Deze Harmen zou als geen ander
blijvend zijn stempel drukken op de architectuur
in Sint Petersburg. Zoals zijn familie dat ook zou
doen in Schiedam. Het meest bekend van hem zijn
de spitsen van de Admiraliteit en de Isaak Simeon
kerk. Maar ook ophaalbruggen, sluizen, grachten
enzovoort.
NiwuiMfiay
Over het leven van Nederlanders in Sint Petersburg
vanaf de achttiende eeuw tot de Russische revolutie
was nauwelijks iets bekend. De herontdekking van
archieven van de hervormde kerk in Rusland was een
zegen van boven. Op voortreffelijke wijze zijn deze
archieven op initiatief van Pieter Holtrop weten
schappelijk ontsloten en kunnen wij ons nu een
beeld vormen over het wel en wee van de hervormde
kerk in de tweehonderd jaar dat zij in Sint Petersburg
bestaansrecht had. Een kerk met hoogte- en diepte
punten; ook in intermenselijke relaties. In chrono
logische volgorde nemen de auteurs ons mee door
de tijd. De bijdragen inclusief de inleidingen- allen
pareltjes- getuigen van het resultaat van dit gedegen
onderzoek waar alles naadloos in elkaar past.
Met de geschiedenis van de Hollandse kerk als
sociaal en religieus middelpunt wordt tevens de
geschiedenis van families en personen verhaald, die
anders zeer zeker in de vergetelheid geraakt zouden
zijn. Zo is de bijdrage van Henk Slechte over de
familie Bol'es een parallelle familiegeschiedenis. Een
geschiedenis die zich zowel afspeelt in Sint Peters-
Met de Nederlandse enclave in Sint Petersburg
ontstond de behoefte hun geloof in een eigen kerk
te belijden. Ook daarin speelde Bol'es een rol. Van
1717 tot 1927 zou de Hollands Hervormde kerk aan
de Nevski Prospekt het centrum en de bindende
factor worden van de Nederlandse gemeenschap.
De Hollandse Kerk als sociaal
Tïï7Ti7i 111 rrfwi1 »'.fJ
Pieter N. Holtrop f. Henk Slechte, Theo van Staalduine en
Bernard Woelderink (red.), Twee eeuwen Nederlanders in
Sint Petersburg. De Hollandse Kerk als sociaal en religieus
middelpunt, Uitgeversmaatschappij Walburg Pers, ISBN
978.90.5730.877.2, prijs €19,95 - 304 pagina's.
Scyedam jaargang 39 nr. 3 107