kerk. Ten slotte kwam in 1965 boven de binnendeur
van het toegangsportaal een raam met een tafereel.
Alles uitgevoerd door het atelier van de Gebroeders
Henderickx.
Langzamerhand werden de opdrachten voor
gebrandschilderde ramen minder. In de jaren vijftig
kwam er een regeling dat voor representatieve rijks
gebouwen anderhalf procent aan monumentale
kunst moest worden besteed. Hiervan profiteerden
ook glazeniers. Naast de aloude opdrachtgever de
katholieke kerk traden nu ook protestantse kerken
als opdrachtgever op. Vroeger was het ook heel
gebruikelijk dat een bedrijf het pand opluisterde met
een glas-in-loodversiering of dat bij een jubileum
het personeel een raam aanbood. In Schiedam had
je de bijzondere situatie dat er hier zo veel distilla
teurs waren gevestigd (lange tijd omstreeks veertig)
en zij werden voor het Atelier grote opdrachtgevers.
Niet alleen voor hun eigen bedrijven ter versiering
van hun pand. Ook bestonden er vroeger veelal een
directe band met slijterijen en horecabedrijven. Maar
het hele drankpatroon is veranderd en jenever speelt
nog nauwelijks een rol.
De broers Hendrinckx heilden zich niet alleen bezig
met glas- en lood ramen maar ook met ander kunst
vormen. Van André is een uit 1967 stammend reliëf
bekend in de toen pas geopende pand van Wenneker
in Roosendaal. In 1963 maakte hij voor de Goede
Herderkerk in de Gorzen een wandschildering. Voor
Herman Jansen vervaardigde hij Terra Cotta kabou
ters. Kabouter was een jenevermerk van Jansen.
Meijer en Stegeman maakten vroeger ook distilleer
ketels en koperwerk. Het bedrijf bestaat al lang niet
meer. Waar zullen de bronzen zijn, die André voor
het bedrijf ontwierp en daar ook gegoten werden?
Meer werken van Frits Henderickx
André overleed in 1969. Frits richtte zich meer op
bedrijven, ook voor keramiek kunstwerken. Een
zeer grote opdracht waarmee Frits veel eer mee
inlegde was de 'invulling' van een wand 23 x 4,5
meter in de hal van het nieuwe kantoor van Bols
in Nieuw-Vennep. Dit bedrijf was verplaatst van
Amsterdam en werd op 11 september 1970 geopend
door prins Bernhard, waarbij ook het kunstwerk van
Frits Henderickx werd onthuld. Dit bestond uit vele
soorten glas, marmer en in totaal zestien vierkante
meter koperen reliëfs. Belangrijk waren stukjes met
mozaïeksteentjes.
De bedrijfsschool van Wilton Fijenoord werd inge
schakeld om de 1 mm dikke koperdelen te vormen
aan elkaar te lassen. Er werd een bedrijf uit Steyl-
Tegelen ingeschakeld om de mozaïekstukjes te maken
en het aanbrengen van de wand. Met vier man werd
een maand gewerkt om met een speciaal nylon gaas
het kunstwerk op de wand te bevestigen. Om het
Hierboven een raam in de typische 'Frits-stijl', die hem de naam
'de Chagall van Schiedam' opleverde. De stijl kenmerkt zich
door een overvloed aan details en door de zwaar aangezette
loodlijnen. Hier een raam dat werd vervaardigd in opdracht
van de firma distilleerderij J.M. Melchers voor de door die firma
geproduceerde jenever 'Locomotief'. (Foto: Johan Soetens)
46
Scyedam jaargang 40 nr. 2
