Een Hollandse Heilige
- «T
Wim Schelberg
Schiedam had zich geen betere heilige
kunnen wensen dan Liduina, geduldig
haar lijden dragend, het eigen noodlottige
verval accepterend en sterk verbonden met
de Schiedamse bevolking zelf, voor wie zij
- in de veertiende eeuw niet minder dan in
de eeuwen erna - een aansprekend figuur
was. Hoewel minder rooms dan vroeger,
is de belangstelling voor en de verering
van Liduina nog steeds een constante
factor in Schiedam en deels ook daar
buiten. Ze is één van de twee vrouwen
- Aleida is de andere - met wie de naam
Schiedam voor altijd verbonden zal zijn.
Wereldwijd komt de naam voor: van Zuid-
Amerika tot in de donkerste uithoeken in
Afrika. Wie in Schiedam op zoek gaat naar
Liduina en zich verdiept in haar geschie
denis, komt zeker op bijzondere plekken
terecht.
Aan die sterke band met de Schiedammers en
Schiedam heeft Liduina zelfs te danken dat ze sinds
1890 mag worden vereerd als heilige. De relatief
grote katholieke minderheid droeg haar op handen
en ondanks het feit dat alle verering tussen 14 april
1433 - haar sterfdag - en 14 maart 1890 - de dag
waarop Paus Leo XIII haar verering als heilige per
decreet officieel toestond in feite pure ketterij was,
bleven Schiedammers 'hun' heilige Liduina trouw.
Dat is niet veranderd tot op de dag van vandaag.
Wie is Liduina? Want wie naar haar op zoek gaat
in Schiedam, helpt het voor haar opgerichte stand
beeld in de voorhof van de Grote kerk de kijker
weinig: niet de door ziekte geplaagde, frêle 'maghet'
staat daar, maar een weerbarstige, strenge klomp
brons. Liduina lijkt nauwelijks een publiekstrekker.
Alhoewel? De echt Nederlandse heiligen zijn dun
gezaaid. Bovendien biedt het tot menselijke of
historisch-wetenschappelijke proporties terugge
brachte verhaal van Liduina en de devotie die rond
haar persoon ontstond, een prachtige doorkijk naar
een slordige zes eeuwen Schiedamse geschiedenis.
Haar leven werd al tussen 1434 en 1436 voor het
eerst beschreven. Dit werk van de hand van haar
neef en huisgenoot Jan Gerlachszoon, diende als
uitgangspunt voor een aantal andere nog in de vijf
tiende eeuw vervaardigde vitae: die van Hugo van
Rugge (voor 1440), Thomas a Kempis (1448) en
Johannes Brugman (1456). Bovendien wordt van
MM
Zilveren beeldje van Liduina naar ontwerp van
Charles Vos en gemaakt door zilversmid P.M.
Kersten, (foto: St. Liduina Archief)
48
Scyedam jaargang 41 nr. 2
