f-femel
(dicht)
F/giaiL
'>VHarta>0
toditxn
Fig. VIII
toont de
Lydwina-
groep, de
opzweepende
zintuigen en
hartstochten,
daarachter
de bewaar
engelen. De
Lydwina-
groep gaat
wat uit iSS
elkaar en de
zintuigen en
hartstochten
wagen hun
feilen aanval.
De Graal was bedoeld voor leerplichtvrije meisjes, dus
meisjes en jonge vrouwen in de leeftijd van 15 tot 25
jaar. Zij dankte haar naam aan de beker, de Graal,
die rondging bij het Laatste Avondmaal van Jezus en
zijn discipelen. In 1929 werd het eerste Graalhuis, een
soort clubhuis, opgericht in Amsterdam en er kwam
een tweewekelijkse uitgave "De zilveren trompet".
De Graal had haar eigen ideaal en maakte gebruik
van de nieuwe moderne middelen, zoals radio, tele
foon en auto, en kreeg zo al snel een eigen identiteit.
Dat kwam tot uiting in de moderne felgekleurde
uniformen, de vlaggen, de vormgeving van het blad,
en de andere uitingen in de media. Niet onbelang
rijk was de aantrekkingskracht van de kernleden
waar onder Mia van der Kallen en Lydwine (Toos)
van Kersbergen, Liesbeth Allard en Louise Velthuis.
Veel vrouwen herinnerden zich deze jonge sterke
vrouwen die straalden van ambitie. Zij zagen in
hen een voorbeeld. De Graal was niet politiek van
aard maar streed wel degelijk tegen het kapitalisme,
socialisme en communisme. Het AJC was hierbij
zowel een voorbeeld als een geduchte concurrent.
De Graal groeide snel, niet alleen in bisdom Haarlem,
maar in heel Nederland. In 1933 waren er 10.000
Graalleden, met 3.200 Kruiskinderen (meisjes van 12
tot 15 jaar) en 549 externe Graalleidsters en 94 interne
Graalleidsters die in Graalhuizen woonden. Niet
iedereen was blij met dit succes. De Graal was voor
en door vrouwen georganiseerd. De enige mannen
waren Van Ginneken en Aengenent die sturing gaven
aan het hoofdbestuur gevormd door de Vrouwen van
Nazareth. De plaatselijke clerus had niets te zeggen
over deze vrouwenorganisatie maar moest wel finan
cieel bijdragen aan de Graal en dat zette kwaad bloed.
In 1929 werd in de Hollandse Schouwburg in
Amsterdam voor het eerst een klein lekenspel
"Parcival" opgevoerd. Het lekenspel was afgekeken
van het AJC. Het was een toneelspel met muziek,
zang en dans of ritmische bewegingen opgevoerd
door amateurs. Aangemoedigd door het succes van
Parcival werd op paasmaandag 1932 het Paaskruis
opgevoerd in het stadion in Amsterdam. Centraal
stond de strijd tussen Goed en Kwaad waarbij het
Goede in de vorm van de Heilige Geest overwint.
Bij de Graal ging het bij het lekenspel zowel om het
innerlijk beleven als het uiterlijk vertoon van het
katholicisme. De Graal wordt nog vooral herinnerd
door deze massaspelen. Duizenden spelers deden mee
aan de uitvoeringen terwijl tienduizenden toeschou
wers toekeken. Deze spelen gingen gepaard met veel
vlagvertoon en kleurige kleding. De meisjes vormden
zangkoren en bewogen ritmisch of dansend terwijl ze
Choreografie van het derde deel waarin Llduina werd geteisterd door haar zintuigen en haar hartstochten. Door
de groepen heen galoppeert een wit paard een bepaalde route, zie de aanduiding schimmel. Uit het program
maboekje Graalspel Sint Lydwina, Liduina-Collectie Collectie Gemeentearchief Schiedam
a.fl.wo 6-r crygtf icrx
c w a oi r n
na i
66
Scyedam jaargang 41 nr. 2
