de Graal was een duidelijke hiërarchie: aspirant, lid le
graad, lid 2e graad.
De Graal kende verschillende clubs, op het gebied van
huishouden (naaien, koken e.d.), ontwikkeling (steno,
leren van een vreemde taal e.d.), cultuur (toneel, zang
e.d.) of sport (tennis, zwemmen e.d.). Vooral de sport
clubs waren zeer populair maar ook de cursussen op
het gebied van huishouden trokken veel leden.
Jaarlijks terugkomende activiteiten waren half juni de
eucharistische jeugddag die gezamenlijk met andere
rooms-katholieke organisaties werd georganiseerd.
Deze middag bestond uit een mis, een optocht met
veel vlagvertoon en een processie met witte bruidjes.
Honderden jongens en meisjes namen deel aan deze
activiteit. Op Allerheiligen, op 31 oktober, werd een
Stille Omgang gehouden. Deze Stille Omgang bestond
uit een optocht in uniform met rode en witte lampi
onnen maar zonder muziek of zang. De meisjes liepen
in stilte een vast parcours af. Deze tocht was volgens
de kranten heel indrukkwekkend. Bij het protestante
deel van de Schiedamse bevolking zorgde die echter
voor wrevel en weerzin. Op 31 oktober werd door hen
de kerkhervorming herdacht en die meisjes in uniform
verstoorden hun dag. Er werd zelfs gesproken over een
verbod.
Deze ruzie was geen kleinsteedse Schiedamse aange
legenheid. In veel plaatsen boven de rivieren speelde
deze kwestie. In sommige steden, zoals Haarlem,
ging men zelfs over tot een verbod van de optocht. In
Schiedam kwam het niet zover. De (rooms-katholieke)
burgemeester H. Stuhlemeijer betoogde dat dit zijn
portefeuille was. Hij vond de optocht niet aanstootge
vend omdat er geen muziek of zang was en de optocht
de protestante kerken meed.
In 1934 werd in de Doelen in Rotterdam nog het
Graalspel "Nu gaat de Heer voorbij" opgevoerd
door 400 Rotterdamse en Schiedamse meisjes. De
1300 stoelen waren allemaal bezet, twee daarvan
door de Schiedamse burgemeester en de Schiedamse
wethouder mr. M.M. van Velzen. Ook dit spel werd
goed ontvangen volgens de krant. Maar de tijd van de
massaspelen was voor de Graal voorbij. Hiervoor in
de plaats kwamen de megacampagnes met leuzes als
"Lach en straal" en "Keurig, kwiek en katholiek". Die
zorgden voor grote oplages van de Zilveren trompet en
er werden zelfs ballonvaarten voor ingezet.
Toen de Graal in 1935 opging in de Katholieke Actie,
werd de zelfstandigheid van Graal langzaam opge
heven. Dit proces werd versneld door het plotseling
overlijden op 3 september 1935 van de beschermheer
bisschop Aegenent. De leiding van de Graal werd
voortaan bij de priester van de parochie neergelegd. In
plaats van dat de Graal geld kreeg moest zij geld gaan
verdienen voor de parochie. Zo kreeg de priester ook
weer de geestelijke vorming van de vrouw in handen.
De aandacht voor opleiding en ontwikkeling van de
jonge vrouw verminderde sterk ten gunste van de
cursussen op het gebied van huishouden en moeder
schap. In 1936 werden ook de Graalhuizen gesloten.
Zo verdween het sprankelende en de extravagantie van
de Graal. Hiermee was de emancipatie van de rooms-
katholieke vrouw weer tot stilstand gebracht. Toch
bestaat de Graal nog steeds. Het is een wereldwijd
netwerk voor de rooms-katholieke vrouwen om elkaar
te steunen en te helpen.
catholieke vi
Geraadpleegde bronnen
Kleurig, kwiek en katholiek. Bijlage Vrij Nederland, D.
Meerman en H. van Oostrum, 28 augustus 1982.
Heilig moeten. Radicaal-katholiek en retro-modern in
de jaren 20 en 30, Marjet Derks, Uitgeverij Verloren,
2007
Artikelen uit: Schiedamse Courant periode 1931-1934
Graalspel Sint Lydwina, programmaboekje, Liduina-
Collectie Collectie Gemeentearchief Schiedam
De Graal, brochure bij het lidmaatschap van de
Graal, collectie Lidwien Meijer
Plakboek Gerda Rechters over De Graal 1930 - 1935,
collectie Lidwien Meijer
Mondelinge informatie over Graal en Graallid Gerda
Rechter van Lidwien Meijer
Scyedam jaargang 41 nr. 2
69
