w
mmmsme
reliëf voor glasraam.14' Op de inzwenkende deuren
van de knielhokken aan weerszijden was een decora
tief houten rasterwerk aangebracht met centraal een
verbeelding van de tafels met de tien geboden. Dit
rasterwerk is zwaar beschadigd, maar de fragmenten
bleven bewaard. In het fronton is een liggende putto
afgebeeld met in zijn hand een kruis.'5' Onder zijn
gewaad is een schedel te zien. De schedel verwijst naar
Adam, die verantwoordelijk was voor de erfzonde.
Hiermee wordt het sterven van Christus voor de
zonde der mensheid herdacht en dus vergeving van
zonde. Op de hoeken van de centrale priesterstoel
stonden twee vrijstaande beelden van engelen. Deze
zijn op enig moment afgenomen en zijn niet meer
aanwezig.
Het werk van Johann Stracké in de Havenkerk ligt
op het snijvlak van beeldhouwwerk en schrijnwerk,
doordat het onderdeel was van grote meubelstukken.
Het vlakke reliëf op de deur van de priesterstoel is
meer meubelkunst, hoewel de detaillering prachtig
is, maar de meer plastisch gestoken putti in het
fronton en de verdwenen engelen, tonen de kracht
van Stracké als beeldhouwer. Dat werk benadert de
kwaliteit van de beelden van zijn broer Franz in de
kerk.
Franz Stracké is verantwoordelijk voor de serie apos
telbeelden in de kerk, die in 1850 werden geplaatst.
Franz was, evenals zijn broer, in zijn tijd een gere
nommeerd beeldhouwer en werd in 1870 aangesteld
als hoogleraar bij de Amsterdamse Rijksacademie
voor Beeldende Kunsten (tot 1889). Hij werkte aan
belangrijke particuliere, publieke en Koninklijke
opdrachten. In de literatuur wordt wel verwezen
naar zijn opdracht voor acht monumentale beelden
voor de Franciscus Xaveriuskerk in Amersfoort uit
1850, maar de levering van twaalf bijna levensgrote
beelden aan de Schiedamse Havenkerk is vooralsnog
over het hoofd gezien.'7' De beeldengroep was in
1847 aan de kerk geschonken door Anthony Nolet
(1785-1861), bewoner van 'Huis Nolet' aan Lange
Haven 65, ter gelegenheid van zijn 25-jarig huwe
lijksfeest met Cornelia Johanna van der Burg (1797-
1885). Iedere heilige kan worden geïdentificeerd aan
de hand van zijn gebruikelijke attributen. Op de
consoles staan bovendien hun namen vermeld.'8'
De apostelbeelden waren afkomstig uit het atelier in
Arnhem. Het kan daarom niet worden uitgesloten
dat vader Ignaz of zelfs zijn broer aan de serie heeft
gewerkt. De beeldengroep werd uit hout gebeeld
houwd en was op het moment van levering niet
gepolychromeerd. Zij waren waarschijnlijk vanaf het
begin in een lichtgrijze steenkleur geschilderd, waar
door zij een klassiek uiterlijk hadden. De beelden
hebben sowieso een klassieke vormgeving, met
De Heilige Petrus. (Foto: Wim Schelberg)
16)
14) Zie de afbeelding op pagina 87.
15) Zie de afbeelding op pagina 88.
16) Zie de afbeelding op pagina 89.
17) L. Schiphorst, 'Een toevloed van werk, van wijd en zijn', de
beginjaren van het atelier Cuypers/Stoltzenberg Roermond 1852-
ca. 1865, Nijmegen 2004, p. 171.
18) Zie de afbeelding op pagina 90.
90
Scyedam jaargang 41 nr. 3
