aan het Kruis. Dit schilderij werd geëxposeerd in Gent.
Het wordt daarna op het hoogaltaar in de Havenkerk
in Schiedam geplaatst. Het is niet bekend of het
schilderij is geschilderd met dit doel. Het opschrift
op het schilderij, waarop ook de schenking wordt
genoemd, doet dit wel vermoeden, maar kan natuurlijk
ook later zijn aangebracht.
Twee jaar later kreeg de Havenkerk ook een kruis
wegstatie van de hand van Van IJsendijck. Hiermee
kreeg de kerk de beschikking over een volledige serie
religieuze schilderijen van de hand van één meester.
De donateur
De schilderijen in de kerk werden allen geschonken
door Cornelis Johannes Nolet (1771-1851).
Cornelis Johannes Nolet was een vooraanstaande
Schiedamse brander. In 1794 trouwde hij met Helena
Beukers (1771-1843), eveneens afkomstig uit een
brandersfamilie. Op basis van beschikbare gegevens
over zijn bedrijf en onroerend goed mag worden
aangenomen dat Cornelis Johannes Nolet tot de
voornaamste ingezetenen van Schiedam behoorde.
In 1848 werd hij voor de belastingen aangeslagen
voor een bedrag van 792 gulden. Een dergelijk bedrag
maakte hem toen verkiesbaar voor de Eerste Kamer
der Staten Generaal. Cornelis Johannes Nolet was
een zoon van burgemeester Jan Nolet (1747-1835) en
Johanna van der Burg (1749-1842). Zijn broers en
zusters waren eveneens aanzienlijke ingezetenen van de
stad. Van belang is het huwelijk van zijn zuster Jacoba
(1810-1844) met Jacobus Ludovicus Kesteloot (1778-
1852). Kesteloot was medicus, schrijver en hoogle
raar in de geneeskunde aan de Universiteit van Gent.
Hij was een bekend persoon in de politieke, medische
en intellectuele kringen in de Nederlanden. Buiten zijn
wetenschappelijke werk, schreef hij gedichten en proza
en hij onderhield contacten met belangrijke intellectu
elen in zijn tijd, zoals Willem Bilderdijk (1756-1831).
De dochter van Jacobus en Jacoba Kesteloot, Marie
Antoinette Jacoba Kesteloot (1810-1856), trouwde met
Antoon van IJsendijck. Zij staat samen met haar man
en zoon afgebeeld op het schilderij De Presentatie in
de Tempel, [afb. 6] De familierelatie zal zeker bete
kenis hebben gehad bij de schenkingen van diverse
schilderijen door Cornelis Johannes Nolet. [afb.7 en
7a] In zekere zin heeft Nolet zijn aangetrouwde neef
en diens gezin onderhouden, maar gezien de status van
de schilder Van IJsendijck was de patronage zeker niet
alleen door familiebanden ingegeven. De aanwezigheid
van een dergelijke kunstenaar was hoe dan ook iets om
trots op te zijn. Behalve de schilder en zijn familie staan
ook diverse andere familieleden op de schilderijen. Op
de Kruiswegstatie die in 1848 werd geschonken staan
zussen van Marie Antoinette en op een verdwenen werk
stond ook Jacobus Kesteloot (Jacoba was al overleden).
Cornelis staat zelf ook op de schilderijen, [afb. 8]
Nolet toonde zich zeer betrokken bij de totstand
koming van de Havenkerk. Hij zou een aanzienlijke
som geld hebben geschonken voor de bouw ervan. Op
basis van deze schenking wilde Nolet zeggenschap over
bepaalde aspecten in de kerkorganisatie. Zo wilde hij
een aanpassing van het reglement voor de koristen
en een openbare doop van de kerkklokken. Hij trof
echter pastoor Jacobus van Kampen op zijn pad, die
deze wijzigingen niet toestond. Hierdoor bekoelde de
verhouding tussen de pastoor en Cornelis Johannes
Nolet zo zeer, dat Nolet en zijn vrouw bedankten
r
6. Antonius van IJsendijck, De Presentatie in de
Tempel, 1842. detail met echtpaar Van IJsendijck
-Kesteloot (Havenkerk Schiedam)
98
Scyedam jaargang 42 nr. 3
