f*
I
mmmm
IteZM
££RSTE kwaliteit
Rotterdam-Delfshaven.
Msratejj
IT: i.in iiiiCip^iiiiiii i_Lj
punt aan. Soms is het niet helemaal duidelijk wat de
inbreng van de leden is en zeker wie bij gistvennoot-
schappen de 'baas' is en wat de vennoten hebben te
zeggen. Maar Mackenzie is hier toch verder gegaan
omdat hij van het bestuur van de Gistvereeniging alle
medewerking kreeg. Maar pikant is dat hij zelf een
uitzondering maakte voor de twee gistfabrieken in
Delft, die beide ook lid waren van de Gistvereeniging.
Want naast de NG&SF was ook de distillateur Van
Meerten zich met spiritusfabricage en gistmaken gaan
bezighouden.
Op 11 en 12 april 1897 verschijnt een zeer uitge
breid schrijven in de kranten, geheel in het Engels(l).
Ondertekend met P. Nelson. Gezien de inhoud zou
hij wel jurist geweest kunnen zijn. Het werpt een
merkwaardig licht op de handelwijze van sommige
branders.
Nelson: Sommige branders hebben de indruk
dat het nieuwe proces, door Mackenzie gedemon
streerd in de branderij van Mr. Beukers, niet is
beschermd door de patenten- wet want ik word
geïnformeerd door Mackenzie dat zij (de branders)
zijn procédé onder eigen naam aan gistfabrikanten in
andere landen aanbieden. Dit is niet alleen unfair, en
hij zal ook niet aarzelen om tegen deze fabrikanten
stappen te ondernemen. Mackenzie toonde grote
consideratie met uw stad door zijn systeem niet aan
te bieden aan landen die met u concurreren. Ik moet
wel opmerken dat terwijl de mensen hier het procédé
afwijzen zij tegelijkertijd het elders willen introdu
ceren, tot schade van de Schiedamse handel! Mr.
Mackenzie waarschuwt iedereen die zich met deze
oneervolle handelwijze bezighoudt. Hij zal hen met
de meeste hardheid volgens de wet van het land, waar
deze inbreuk plaats vindt, vervolgen."
Tot zover het schrijven aan de 'Commissie van Arbi
trage in het systeem Mackenzie', met het verzoek deze
verder te verspreiden.
Jansen, de grootste
r De bedrijven Jansen groeiden uit tot de grootste
gistfabrikant van Schiedam. Er werd in Londen een
kantoor onder de naam H.C. Jansen Ltd. opgericht.
Naar Antwerpen werd, samen met enkele andere
gistfabrikanten, via de expediteurs Wed. J.C. van
Lommei per trein verzonden. Nog dezelfde dag werd
de gist naar Luik en andere steden doorgestuurd.
Piet Jansen heeft in Delft bij Prof. Volmer gestu
deerd en later ook in Kopenhagen bij het bekende
instituut Jörgensen. Er werd een laboratorium
opgericht en na lang experimenteren, zeker wel een
jaar lang, slaagde men er in een gistpercentage van
twintig procent te bereiken. Zij noemden dit zelf het
'systeem Mackenzie', en waarschijnlijk gaat het om
een doorontwikkeld procédé van de naamgever. Dit
systeem werd gepatenteerd en er werden licenties
verleend aan bedrijven in België, Frankrijk, Duits
land, Oostenrijk, Hongarije, Schotland en Ierland.
Piet Jansen en enkele ingenieurs gaven ter plaatse
ondersteuning. Zou dit de handelwijze zijn, waar-
&tMtST.GD
.wfin'.i'.M,';iSiufvl
'ünc^"omü-'/S,f-
SLKlarI^
WEENER GISTFABR1KANTEN
Affiche van J. A. van der Valk waarin naast hun
jenevers er sterk de nadruk op wordt gelegd dat zij
Weener gist maken. Het bedrijf was ook lid van de
Gistvereeniging te Schiedam. Op de, waarschijn
lijk sterk overdreven afbeelding van het complex
aan de Spangense kade te Rotterdam, is een typi
sche branderij-gevel indeling te herkennen. In de
jaren twintig is de distilleerderij verplaatst naar
de Lekstraat in Schiedam. Afm.. 41x58 cm.; druk:
J. Vürtheim en Zoon; collectie auteur.
Scyedam jaargang 42 nr. 4
139
