De Schiedamse Marten en Oopjen
Aanwinst
In de 'Nacht van de Geschiedenis', op
zaterdag 21 oktober, vond in het Ste
delijk Museum Schiedam de overhandi
ging plaats van twee achttiende-eeuwse
portretten uit de collectie van MeesPier-
son, onderdeel van de ABNAMRO-Groep.
Deze bank had de portretten sinds 1988
in haar bezit, in welk jaar ze uit een par
ticuliere verzameling werden verworven.
De bank schonk de portretten aan het Ste
delijk Museum Schiedam. Directeur Deir-
dre Carasso sprak van 'de Schiedamse Mar
ten en Oopjen'.
Wie zijn de geportretteerden en wie is de schilder?
Afgebeeld zijn mr. Philippus Theodorus van Cloon
en zijn vrouw Anna Catharina Löve. Van Cloon werd
geboren in Batavia in Nederlands-Indië in 1732. Hij
was verwant was aan de toenmalige Gouverneur-
Generaal van Nederlands-Indië Theodorus van
Cloon. Diens vader, Philip Jacob van Cloon, geboren
in Amsterdam, verkreeg in 1723 groot-burgerrecht
in Schiedam. Dit betekende dat hij deel kon nemen
aan de stedelijke bestuurlijke instellingen, waarvan
vroedschap het belangrijkste en het burgemeester
schap het aanzienlijkste ambt was. Vroedschap (te
vergelijken met de gemeenteraad) was men voor het
leven, burgemeester was men telkens maar één jaar,
maar de benoeming kon gecontinueerd worden.
Er waren overigens drie burgemeesteren tegelijker
tijd, die het dagelijks bestuur van de stad uitoefenden.
Vroedschap
Philippus Theodorus van Cloon liet zich na zijn
komst naar Nederland in 1731 inschrijven aan de
universiteit van Leiden voor de studie rechten. In
1752 trouwde hij te Nieuwveen in met Anna Catha
rina Löve, die in 1728 in dat dorp was geboren. In
1755 vestigden Van Cloon en zijn echtgenote zich in
Jef Jansen en Caroline Nieuwendijk
Schiedam, waar hij het groot-burgerrecht verkreeg.
Ook hij was dus benoembaar in bestuurlijke func
ties. Net als zijn voorzaat werd hij benoemd als lid
van de vroedschap, en wel in 1769. Hij werd vervol
gens verschillende malen benoemd als schepen (lid
van de stedelijke rechtbank), armbezorger uit de
vroedschap, fabriekmeester en thesaurier. In mei
1786 tenslotte volgde de kroon op zijn bestuurlijke
leven, toen hij door de stadhouder als burgemeester
werd benoemd. In 1787 werd deze benoeming voor
een jaar gecontinueerd, maar Van Cloon zou zijn
termijn niet voltooien. In oktober van dat jaar name
lijk overleed hij, na een ziekte van zeven maanden.
Schilder
Inl778 lieten beide echtelieden zich portretteren
door de Haagse schilder Pierre Frédéric de la Croix.
Deze De la Croix was geboren in 1709 in Frankrijk
en is waarschijnlijk op jonge leeftijd naar Nederland
verhuisd. Hij werd in 1753 in Den Haag aange
nomen als lid van de kunstenaarssociëteit Pictura en
was als schilder en als pastellist autodidact. Opmer
kelijk overigens dat hij doofstom was. Hij was een
gevierd een portrettist en heeft veel leden van het
patriciaat geportretteerd, de meeste in pastel. Dit
zal bepaald zijn door de opdrachtgevers, want een
pastelportret was sneller gemaakt en dus goedkoper
dan een in olieverf. De Van Cloons lieten zich in
olieverf portretteren.
De website van het Rijksbureau voor Kunsthistori
sche Documentatie telt alleen al 355 portretten van
De la Croix. In Schiedam heeft hij onder andere
leden van de families Den Beer, Pichot en Pielat van
Bulderen geportretteerd en hij is ook de maker van
het groepsportret van de regenten van het Blauw
huis, van oudsher in de collectie van het Stedelijk
Museum Schiedam. Enkele jaren geleden kon dit
124
Scyedam jaargang 43 nr. 4