Tijdlijn Info Foto's Vind-ik-leuks Meer
De redactie van de Scyedam werkt nauw samen
met de makers van de Facebookpagina Je bent een
Schiedammer als.
Sinds 2013 worden elke dag oude foto's van
Schiedam geplaatst op deze pagina.
In de week voordat een nieuwe Scyedam verschijnt,
zijn dit foto's van een bepaald thema. Vervolgens
staat dan in het blad een artikel met de historische
duiding van deze foto's. In deze aflevering gaat het
over Kethel.
JefJansen
...je van Kethel houdt, al hielden lang niet alle
Kethellappers van Schiedam. Logisch natuurlijk als
je bedenkt dat Kethel véél ouder is dan Schiedam en
ook veel groter was qua oppervlakte.
Het gebied werd al bewoond in de Romeinse tijd
en, als een van de weinige uitzonderingen in Zuid-
Holland, bleef het ook bewoond na die tijd. Het had
een grote bekendheid tot ver in de omtrek omdat
daar een heiligdom stond. Het Germaanse woord
voor heiligdom is Harga, de naam die we nog steeds
kennen van de Hargahoeve, de Hargalaan en Sport
park Harga. Het was een vóór-christelijk heiligdom,
dus we weten niet welke ritus er werd toegepast.
Na de komst van Sint Willibrord, de heilige die het
christendom naar onze contreien bracht, werd het
heiligdom omgevormd tot een kapel, die een filiaal
was van de door Willibrord gestichte kerk in Vlaar-
dingen. We weten niet precies waar deze kapel stond,
maar hij stond in ieder geval een stuk zuidelijker dan
de huidige Dorpskerk.
De stormvloeden in de twaalfde eeuw vaagden het
dorp en de kapel weg. Na de ontginningen onder
leiding van de abt van Egmond (we kennen nog
steeds de Oost-Abtspolder, de West-Abtspolder en
de Abtspolderbrug), werd op een terp de huidige
Dorpskerk gebouwd. Dit was in het tweede kwart
van de dertiende eeuw, ook weer ver voordat de kerk
van Schiedam werd gesticht, in 1262. Kethel was
toen al een zelfstandige parochie. Omstreeks 1400
werd de kerk uitgebreid met een noorderzijbeuk en
een dubbele apsis in het oosten.
De kerk heeft maar liefst tweemaal te lijden gehad
van het oorlogsgeweld. De eerste maal was dat
tijdens de laatste fase van de Hoekse en Kabeljauwse
twisten, in 1489. Het dorp was het strijdtoneel van
de gevechten en brandde voor een groot deel af.
Nog rampzaliger voor de kerk was de Tachtigjarige
Oorlog. In of omtrent 1572 brandde de kerk groten
deels af. Wat nog bleef staan was het koor van de
kerk (op de plek van de huidige begraafplaats), dat
provisorisch werd verbouwd tot een noodkerk. Pas
in 1630 kon de kerk worden herbouwd, waarna het
koor werd afgebroken. Dit was ook niet meer nodig.
Immers, in de katholieke periode richtte de priester
zich in het koor naar het oosten, daar waar het licht
opkomt. Na de reformatie werd de kerk een 'huis
voor het Woord'. De Bijbel was nu het hoogste gezag
en de gelovigen richtten hun aandacht niet meer op
het oosten maar op de kansel, waar de dominee het
woord verkondigde.
Aan de zuidzijde van de kerk, tegen de toren aan,
stond de consistoriekamer, zoals we op beide foto's
kunnen zien. In 1929 ging men over tot de 'restau
ratie' van de kerk. Daarbij werden enkele drastische
ingrepen gedaan. De consistoriekamer verdween
en aan de noordzijde van de toren verscheen een
nieuwe consistoriekamer, op de plek waar eens het
132
Scyedam jaargang 43 nr. 4