gemeenteraad als eerste in Nederland een veror
dening aan op het bouwen en betrekken van nieuwe
woningen alsmede op het ontruimen van onges
chikte woningen. In datzelfde jaar richtten Vaillant,
brander J.B. Nolet en mr. K.A. Poortman (die toen
wethouder was) de 'Vereeniging tot het verschaffen
van goede woningen aan minvermogenden te
Schiedam' op. In 1855/1856 realiseerde deze vereni
ging een arbeidersbuurt met 58 woningen aan de
Buitenhavenweg, (Nieuwsticht). Dit was een van
de eerste voorbeelden van sociale woningbouw
in Nederland. Enige jaren later werd dit complex
met veertig woningen uitgebreid. Weer later liet de
vereniging ook ten zuiden van de nieuwe Wester
haven in de Gorzen (Hagastraat) woningen bouwen.
Naast zijn vele werk bleef Vaillant de ontwik
kelingen op het terrein van geneeskunde, biologie
en natuurkunde volgen. Hij onderhield contacten
met vooraanstaande wetenschappers, die hij ook
thuis ontving. Met enige jongere collega's deed
hij op zondagmiddag bij hem thuis microscopisch
onderzoek. Ook was hij lid en voorzitter van het
'Natuurkundig Gezelschap Physica', dat van 1825
tot 1932 in Schiedam bestaan heeft. Het gezelschap
las en besprak handleidingen over de natuurweten
schappen, deed natuurkundige proeven en leden
hielden vrije voordrachten. Ook van Physica werd
Vaillant erelid.
Jubileumvieringen
Naarmate de ouderdom vorderde, maakte Vaillant
jubileumvieringen mee bij verenigingen waarin hij
actief was geweest. We noemden al 't Nut. Zijn
aanwezigheid werd dan steeds gememoreerd. Daarbij
werd vermeld, zeker in de laatste jaren, dat hij het
oudste lid was en vaak ook nog de enig levende van
de oprichters. Als het om een jubileum van Vaillant
zelf ging, dan was zijn promotie op 17 mei 1842 de
gebeurtenis die aanleiding gaf tot jubileren. Zo ook
in 1892, 1902 en 1912. Volgens het patroon in die
dagen onder de burgerij was er dan een commissie
die een feestelijke bijeenkomt organiseerde, waren
er toespraken, werd er getoost een kreeg de jubilaris
een album, beeld of medaille met inscriptie of een
portret. In 1892 was HaverSchmidt voorzitter van
de commissie. De Schiedamsche Courant van 18
mei 1892 drukte de rede van HaverSchmidt, 'dit
kostelijke woord', in haar geheel af. Wij geven een
citaat:
'Het zijn uwe patiënten, voor wie gij meer waart dan
een bestrijder van hunne krankheden, in wier lijden
en zorgen gij deeldet, die (arm en rijk zonder onder
scheid) in rouw en vreugde ondervinden mochten,
wat het zeggen wil, een geneesheer te hebben die
hart voor ons heeft.'
In 1902 kreeg Vaillant een portret aangeboden en
een album met de namen van 270 vrienden, in 1912
een plaquette en een album.
De laatste jaren en het einde
Na ruim zestig jaar, in 1904, beëindigde Vaillant
zijn praktijk en legde hij zijn functie als gemeen
tearts neer. Het gemeentebestuur vond hem
onderhand daartoe te oud. Hij hield echter toch
Dr. Christiaan Joannes Vaillant, geboren te Maassluis
19.10.1818 en overleden te Schiedam op 27-03-1914.
Gemeentearchief Schiedam, beeldnummer 11597.
Scyedam jaargang 43 nr. 4
137
