enarrationes
CATECHETÏCiS.:
Quibus Quxftibncs Refponfiones Catechifmi
Ecclefiarum Belgicarum Sc Palatinatus,
Methodice,compendiofe dulcide,
cxplicantur,ac brcvis fed integra
purioris dodtrinae Hypo-
typofis,continetur.
Cum Iniiice i/tiliffimo.
Auitorc Ruardo Acronio Fiifio.
sra
TypisSc opera Adriani CornelI Iohaknis,
gcrm.uuFracris. Anno cb.Io.c.Vi.
lÖGlCOOl 110:
de kerkelijke vergaderingen bijeen en waakt over de
zuiverheid van de prediking.'1
De kerkelijke situatie in Schiedam
Kerkelijk Schiedam schaarde zich al vanaf het begin
aan gomaristische zijde. De kerkelijke gemeente had
tegelijkertijd drie predikanten. In 1596 was Nathanaël
Pietersz. Maerland benoemd, zoon van de gelijkna
mige predikant van dezelfde gemeente. Toen hij zich
in 1610 om gezondheidsredenen moest laten vervangen
als ziekentrooster, liet hij zijn diensten waarnemen
door Adriaan Smout, die bekend stond als een virulent
tegenstander van de remonstranten.
Dan was er de predikant Hugo Beyerus die in 1611
vanuit Hillegersberg in Schiedam beroepen was en
die, even veelzeggend, in zijn vorige gemeente Adriaen
Smout als zijn opvolger aanbeval.
De meest uitgesproken voorman van de gomaristen was
de Schiedamse predikant Ruardus Acronius. Hij stond
bekend om zijn heftige polemieken tegen de doopsge
zinden en later de arminianen. Zijn benoeming vond
plaats in 1599. In Schiedam verschenen van hem vier
publicaties, allemaal even uitgesproken gomaristisch.
Eén daarvan droeg hij op aan het stadsbestuur van
Schiedam.
I
Tt
^.Walm.ioj. HominUficnt
her baftnt dies eias.
Rom. 12.
Habentes diverfa dona pro tratia qtu nobis data eft: fivifrtfhtttam]
ft opliet (mm pro proportionepdei.
SCHIED AMI,
Een van de vier publicaties die Ruardus Arcronius in Schiedam liet verschijnen. Dit is de Latijnse versie van de
'Onderwijzing volgens welke de catechismus volgens de grond van de Heilige Schrift wordt verklaard'. De Neder
landse versie droeg hij op aan het stadsbestuur van Schiedam. Gemeentearchief Schiedam, bibliotheeknr. 2268.
I) S. Groenveld en H.P.L. Leeuwenberg, 'De bruid in de schuit;
De consolidatie van de Republiek 1609-1650', Zutphen 1985.
Scyedam jaargang 44 nr. 3
77