en in 1893 werd gestart met het 'Volkshuis'. Arbei ders konden er cursussen volgen en bijeenkomsten organiseren. Het Volkshuis werd een succes. Vanaf 1917 vestigde zich op deze plek de bibliotheek. Ook richtte De Groot de woningmaatschappij 'Samen werking' op. Deze ging zich bezighouden met het bouwen van woningen voor arbeiders, welke van een goede kwaliteit moesten zijn. De Gorzen is een mooi voorbeeld van deze woningbouw. Hij nam nog meer initiatieven. Op een van de zolders van een pakhuis bij de Ooievaarsbrug werd in 1897 begonnen met drukkerij 'De Eendracht'. In 1901 werd gestart met een coöperatieve mandenma kerij en in 1902 kwam er een arbeidsbeurs. Dit alles onder de bezielende leiding van M.C.M. de Groot. Eerste DES-winkel In 1902 startte een aantal mensen, onder leiding van De Groot, met de 'Algemene Coöperatieve Bakkerij De bakkerij van de heer Goemans in de Kethelstraat kon daarvoor worden overgenomen. In 1907 werd de bakkerij vergroot en werd de 'Coöperatieve Bakkerij en Verbruikscoöperatie' opgericht met de naam 'Door Eendracht Sterker' (DES), met een eerste winkel in de Kethelstraat.Al spoedig werden meer winkels geopend. In 1912 op de Groenelaan, in 1916 twee winkels op de Singel en in 1918 een winkel op de Westfrankelandsestraat (zie verder het kader). In 1919 kwam een banketwinkel op de Hoogstraat. In dat jaar brak er brand uit in de bakkerij en werd het brood voor de DES voortaan gebakken bij de coöperatieve bakkerij in Rotterdam. Vanaf 1957 werden de bedieningswinkels omge bouwd tot zelfbedieningswinkels. Dit viel vaak niet mee, de panden waren bijna allemaal aan de kleine kant. In 1961 werd de eerste supermarkt geopend in de Nolenslaan. Museum In 1962 bestond de DES zestig jaar. De coöperatie had toen 6.100 leden en een jaaromzet van 5 miljoen gulden. Maar in ditzelfde jaar hield de DES toch op te bestaan en ging voortaan samen verder met De Voorloper uit Vlaardingen, onder de naam 'Coöpe ratie Nieuwe Waterweg'. In de jaren die volgden, werd Hotel de Kroon op de Koemarkt omgebouwd tot Coop-Centrum, dir werd een grote non-food winkel. Tot slot werd een supermarkt geopend aan de Laan van Bol'Es. In 1977 werd het 75-jarig bestaan gevierd. De toenmalige directeur Herman van der Lee nam het initiatief om te beginnen met het Nationaal Coöperatie Museum, toen nog in de Kethelstraat. Helaas moest in 1985 Coöperatie Nieuwe Waterweg haar deuren sluiten. Maar gelukkig zijn er nu weer coöperatiewinkels in Schiedam: de Coop op de 's Gravelandseweg en een zaak in de Mesdaglaan. Nog wat geschiedenis van de coöperaties in jaartallen 1927 vijfde winkel in Overschie 1929 opening van het melkbedrijf aan de Hoogstraat 1930 zesde winkel in de Alberdink Thijm straat en een tweede banketwinkel in de Vondellaan 1931 verkoop van crisispakketten aan werk loze coöperatoren. Dit pakket bestond uit levensmiddelen. Voor een geredu ceerde prijs konden ook levensmiddelen worden aangeschaft. 1934 zevende winkel in de Boerhavelaan 1940 nieuwe melkcentrale in de Kethelstraat 1945 na de dropping van zakken meel werd het Zweedse witte brood gebakken in de bakkerij 1949 winkel voor 'non food' in de Kethelstraat 1951 achtste winkel in Kethel en de negende winkel aan de Rotterdamsedijk 1954 tiende winkel op het Wibautplein. Scyedam jaargang 44 nr. 4

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Scyedam | 2018 | | pagina 11