De nieuwste aanwinst betreft het archief van de
familie Rijnbende. De naam Rijnbende is nog steeds
bekend in Schiedam, vooral door het jenevermerk
'Simon Rijnbende' dat tot 1986 bestond, hoewel het
toen geen zelfstandig bedrijf meer was. En er bestaat
sinds 2005 ook een straat in Schiedam, de 'Simon
Rijnbendestraat', gelegen in de distillateursbuurt
(voorheen Slachthuisbuurt).
Muiterij
De familie Rijnbende kwam oorspronkelijk uit
Maassluis. In het derde kwart van de zeventiende
eeuw kwamen Simon Jansz Rijnbende met zijn
vrouw Claesje Sybrandsdr. van Wassenburgh naar
Schiedam. Zij waren de grondleggers van de familie
die een zo belangrijke rol in de geschiedenis van
Schiedam zou spelen, en dat niet alleen als branders
en distillateurs.
Zoals elk familiearchief, bevat dit archief de meest
uiteenlopende stukken, variërend van aanstellings
akten, reisdagboeken, boedelpapieren, brieven,
eigendomspapieren, bruiloftsliederen etc.
De oudste stukken in het archief zijn die van Jan
Rijnbende. Hij werd in 1753 geboren in Schiedam en
was een achterkleinkind van Simon Jansz Rijnbende
en Claesje Sybrandsdr. van Wassenburgh. Hij was
zeevarende, werd uiteindelijk kapitein-ter-zee, werd
krijgsgevangene van de Engelsen bij Kaap de Goede
Hoop, maakte een muiterij mee op zijn schip 'De
Revolutie', werd in rang verlaagd en ging daartegen
in beroep. Over al deze zaken zijn stukken te vinden
in het familiearchief, zoals van zijn aanstellingsakte
tot kapitein door stadhouder Willem V, stukken
over de muiterij, een uitspraak van de krijgsraad, zijn
verzoekschrift tegen het verlagen in rang etc.
Vrederechter
Zijn oudste zoon was Simon Rijnbende (geboren
1777), die met assistentie van zijn vader op zestien
jarige leeftijd een branderij aan het Groeneweegje
kocht en die daarmee de stichter werd van de firma
Simon Rijnbende, later geheten Simon Rijnbende en
Zonen. Hij was niet alleen brander en distillateur,
maar ook vrederechter, gemeenteraadslid en burge
meester. Daarnaast had hij tal van functies zoals lid
van de schutterij, vice-president van de Kamer van
Koophandel, kerkmeester van de Grote Kerk en lid
van de Provinciale Staten van Zuid-Holland. Hij
was de burgemeester die in 1846 koning Willem
II in Schiedam ontving en van wie hij zijn familie
wapen ontving. Zowel over dit koninklijk bezoek als
over zijn talloze functies zijn er stukken te vinden in
het familiearchief.
Ook van zijn zoons Jan Cornelis (1795-1834) en
Herman Cornelis (1797-1876) die wethouder werd
en Margarethus Rijnbende (1813-1885, lid van de
gemeenteraad, kerkmeester, regent van het weeshuis
etc.) zijn stukken aanwezig. Bovendien vinden we
stukken van zijn kleinzoons Jan Herman (1830-
1865), Cornelis Jacob (1834-1904), Albertus Gerard
(1804-1843), Willem Eliza (1808-1889), zijn klein
dochter Anna Pieternella Rijnbende (1802-1875),
zijn achterkleinzoon Adrianus (1867-1947).
Het archief bevat daarnaast stukken van aanver
wante families zoals Wuyster, Van Lutsenburg,
Theyssen, Schieveen en Fullink.
Het bedrijfsarchief van Simon Rijnbende en opeen
volgende rechtsopvolgers over de periode 1801 tot
1910 was reeds aanwezig in het Gemeentearchief.
Ook het persoonlijk archief van Margarethus
Rijnbende over 1852 tot 1891 was er al eerder. Het
archief van de familie Rijnbende maakt het geheel
compleet. Het kan worden geraadpleegd onder
archiefnummer 676.-^
Scyedam jaargang 44 nr. 4
131