oorspronkelijke Westmolen aan de Westvest nabij
de Westmolenstraat - wordt gebouwd rond 1580 en
wordt in 1709 vervangen door een stenen molen, die
in 1870 plaats maakt voor een stoommolen. In 1634
wordt nog een vierde standerdmolen gebouwd aan
de Westvest ter hoogte van de huidige wijnkoperij
Hosman. Deze molen, met de naam De Gapert,
word in 1696 vervangen door een stenen exemplaar.
In 1864 brandt deze Gapert volledig uit; ook hier
komt dan een stoommolen voor in de plaats.
De stenen opvolgers van de vier standerdmolens zijn
nog bescheiden van formaat (zie figuur hierboven
Na 1710, als de jeneverindustrie voor de eerste keer
tot bloei komt, wordt de vraag naar gemalen mout en
rogge snel groter en nemen de molens ook in omvang
toe. In de jaren daarna worden in opdracht van een
aantal branders in eerste instantie de molens De
Gekroonde Brandersketel (1711), de Kameel (1715),
de Star (1716) en de Zuid (1717) gebouwd, respec
tievelijk aan de Westvest naast de Kippenbrug, aan
de Noordvest bij het Doeleplein, aan de Noordvest
nabij de Kethelbrug en halverwege de Lange Nieuw-
straat. Op de plaats van de Star wordt na afbraak
in 1854 stoommolen De Draak gebouwd. Het witte
gebouw met een prachtige gevelsteen staat er nog
steeds, maar heeft inmiddels een andere bestem
ming. Deze vier molens (zie figuur hierboven) waren
een stuk groter dan de tot dan toe gebouwde stenen
molens maar waren vergeleken bij de latere molens
nog bescheiden van omvang en hadden aanvankelijk
maar twee koppels maalstenen. Wat later komen
er nog twee molens bij: de Hoop op de kop van de
Plantage aan de Oranjestraat en de Oost aan het
Land van Belofte. Deze beide molens waren weer
wat groter en worden beide gebouwd in 1727.
Tien brandersmolens erbij
Vervolgens breekt er eerst een periode aan waarin het
aantal branderijen niet meer groeit, maar rond 1770
wordt de productie van jenever als gevolg van de
toenemende export een booming business. Er worden
dan in dertig jaar tijd nog tien molens bijgebouwd die
nog weer een stuk groter zijn: niet alleen in hoogte
maar ook in breedte. Vergeleken bij de slanke molens
Molenkaart Rutger van Bol'es. Foto: Internet.
Stomp van De Meyboom. Foto internet.
Scyedam jaargang 45 nr. I
9
