Volkshuis Schiedam
eniging Volkshuisvesting, de Vereniging Schiedam
Vooruit ter stimulering van het economisch leven en
de bakkercoöperatie D.E.S. (Door Eendracht Sterk).
Voorts nam hij het initiatief ter verwezenlijking van
de eerste Gemeentelijke Arbeidersbeurs in Nederland.
Het meest lag zijn hart bij de drukkerij De Eendracht
waarin de werknemers mede-eigenaar waren. Hiervan
was hij directeur van 1897 tot 1932.
Van der Sloot plaatst het leven van De Groot in de
context van het zich industrialiserende Nederland en,
specifiek van Schiedam, de neergang van de klein
schalige moutwijnbranderijen. Ook positioneert hij
de hoofdpersoon in de relatienetwerken waarvan hij
deel uitmaakte, lokaal, maar ook buiten Schiedam.
Ook benoemt hij De Groots familiaire leven, zowel
zijn ouderlijk huis als zijn eigen gezin. Zo krijgt de
lezer een levendig beeld van deze 'grote Schiedammer'.
Mijn voornaamste kanttekeningen zijn tweeërlei.
Ten eerste bevat het boek nogal wat slordigheden,
inclusief herhalingen en kleine onjuistheden. Zo
worden de personen uit zijn netwerk in Amsterdam
en in Schiedam meerdere malen in ongeveer dezelfde
bewoordingen opgevoerd en wordt het huwelijk
met Wilhelmina Dupont alsook gegevens over haar
vader driemaal vermeld. Terecht besteedt de auteur
aandacht aan de relatie van zijn dochter Jeanne met
de wereldberoemde Weense psychiater Freud. Zij was
de eerste in Nederland die bij hem in de leer ging.
Haar briefwisseling met haar ouders en met Freud
wordt op pagina 110 vermeld, in de hoofdtekst en
in een noot met bijna dezelfde tekst. Daarbij wordt
in de hoofdtekst vermeld dat de brieven in 2016 aan
het Gemeentearchief zijn afgestaan en in de noot is
dat 2017. Bovendien vermeldt de auteur niet dat een
selectie van die brieven al in 2011 is uitgegeven.
Mijn tweede kanttekening is dat er inhoudelijk meer
uit te halen was geweest. Zo wordt De Groots werk
in de gemeenteraad toegelicht aan de hand van enige
belangrijke zaken die hij aan de orde stelde. Maar hoe
lagen de verhoudingen in de gemeenteraad en wat
kwam er aan de orde en hoe stelde De Groot zich op?
Wat was bijvoorbeeld zijn rol in de machtswisseling
in het College van Burgemeester en Wethouders in
het begin van zijn gemeenteraadslidmaatschap en bij
het aftreden van de autoritaire burgemeester P.J. van
Dijk van Matenesse? In de verhouding met de SDAP
had niet onvermeld mogen blijven dat de verkiezing
van het eerste socialistisch gemeenteraadslid in 1907,
Piet de Bruin, mogelijk werd gemaakt door de steun
die De Groot hem gaf. De eerder vermelde bakkerij
D.E.S. wordt enige malen genoemd, maar verder niet
behandeld, terwijl deze coöperatie in Schiedam een
belangrijke rol heeft vervuld.
Tot slot: het boek is mooi uitgegeven en geïllustreerd.
Toch heb ik ook hier een wens. De auteur vermeldt
dat er verschillende fotoboeken met familiekiekjes
zijn. Daarvan had ik er meer afgedrukt willen zien
om zo De Groot en zijn gezin letterlijk meer in beeld
te krijgen.
Hans van der Sloot, De man die Schiedam veran
derde. Het bewogen leven van M.C.M. de Groot,
Dr. K. Heeringa Stichting, Schiedam 2019, pp. 139,
geïll., prijs €26,30.
Het Volkshuis, op initiatief van M.C.M. de Groot
opgericht ter bevordering van de emancipatie
van arbeiders, 1910. Beeldbank Gemeentearchief
Schiedam, nr05533.
Scyedam jaargang 45 nr. 4
139
