EENHEID DOOR DEMOCRATIE
cratie steunden. De aanwezigheid van Yorrink zal
ertoe bijgedragen hebben dat Piet de Bruin, voorman
van de Schiedamse SDAP, voormalig wethouder
van de SDAP en sinds 1932 Gedeputeerde van de
provincie Zuid-Holland, aanwezig was.
Ritter hield een pleidooi om het eigene van Neder
land te bewaren en niet te verduitsen. Hij stelde dat
de annexatie van Nederland door Duitsland hiermee
te voorkomen was omdat het Duitse Rijk alleen
Duitssprekende volken terug wilde brengen naar het
moedervolk, zoals Oostenrijk. Hij keerde zich daarom
tegen de opname van te veel Duitse migranten onder
wie er vele niet-politieke vluchtelingen waren (deze
opvatting werd bepaald niet door iedereen in EDD
gedeeld).
Vorrink keerde zich scherp tegen zowel het nationaal-
socialisme als het communisme. Zij hadden schijnbaar
tegengestelde inzichten, maar in de kern stemden zij
overeen. Zij kenden namelijk twee soorten mensen,
één om te gehoorzamen en één om te bevelen. Hij
hield een bewogen en meeslepend pleidooi voor een
democratie die doortrokken was van een geest van
christendom en humanisme, dat staatkundige rechten
en vrijheden hooghield en zich baseerde op het recht
van de menselijke persoonlijkheid. Ten slotte wekte
hij de aanwezigen, die zijn betoog herhaaldelijk onder
braken met applaus en instemmingsbetuigingen, op,
schouder aan schouder te strijden in het besef dat thans
in Europa beslist werd over het al dan niet bewaren
van de grote geestelijke waarden voor de toekomst,
alle belichaamd in het ene woord: democratie!
Slimmeling
De laatste propaganda-bijeenkomst, die we vermeld
zien, is die van 14 april 1939. Een van de sprekers
was W. Thomassen, bestuurder van de Arbeiders
Jeugd Centrale (AJC), veel later burgemeester van
Rotterdam. Hij sprak over 'Democratie heden en
Q_
dslffiü
8
Scyedam jaargang 46 nr. 1
