Gordon, diens drie echtgenotes en vader Robbert
Gordon wordt op 25 juni 1761 Clasina van Dobben,
'Huysvr van d Hr Joan Gordon Secretaris deeser stad',
hier bijgelegd. Wanneer Joan Gordon op 82-jarige
leeftijd overlijdt krijgt ook hij hier op 11 april 1769
zijn laatste rustplaats. Oudste dochter Maria en haar
echtgenoot ds. Paulus Wesseling worden beiden na
hun overlijden, in respectievelijk 1775 en 1778, van
hun woonplaats Amsterdam naar Schiedam overge
bracht en in het familiegraf bijgelegd. In 1806 en 1821
worden achterkleinkinderen van Jacobus Gordon, de
oudste broer van Robbert Gordon, oom van Joan,
eigenaar van de graven.13'
Na de ruiming van de grafkelders en renovatie van
de kerkvloer na de Tweede Wereldoorlog zijn de graf
stenen niet altijd op de oorspronkelijke plaats terug
gelegd. De stenen behorend bij de grafkelder van de
familie Gordon liggen tegenwoordig op het midden
koor naast de preekstoel bij het doopvont. Ook in de
kerkvloeren van de Hooglandse Kerk in Leiden en
de Oude Kerk van Amsterdam zijn grafstenen van
de familie Gordon te zien. Opvallend is dat alleen in
Amsterdam het familiewapen intact is.
Na de omwenteling van 1795 en het uitroepen van de
Bataafse republiek vond in verschillende steden een
'kleine beeldenstorm' plaats. Onder het motto van
vrijheid, gelijkheid en broederschap was het idee dat
iedere burger gelijk is en niemand door geboorte of
afkomst boven een ander staat. Daarbij is geen plaats
is voor uitingen als adellijke titels of familiewapens,
meenden vele patriotten. In verschillende steden zijn
besluiten genomen om de wapens van grafstenen
te laten verwijderen en af te beitelen. Dit is onder
meer gebeurd met de Gordongraven in Schiedam en
Leiden. Oorspronkelijk heeft het wapenschild op het
graf in Schiedam er mogelijk uitgezien zoals die in
Amsterdam voor Hendrik Gordon, de jongere broer
van Joan.
Een machtige familie
Zo heeft de Schot Robbert Gordon samen met zijn
drie echtgenotes het fundament van een nieuwe
familietak gelegd. Zijn zoon Robbert Gordon vormt
het hoogtepunt van de macht en het aanzien van de
familie in de stad. Kleinzoon Joan Gordon rondt het
verhaal van een machtige familie in de stad af. Na
hem verdwijnt de familie uit het openbare leven van
Schiedam en wordt minder zichtbaar in de stad. Het
is vooral uit de lijn van zijn jongere broer Jacob dat de
familie Gordon op andere plekken in de Republiek
en overzee nog meermaals van zich doen spreken [zie
kader]. Het begon echter allemaal in Schiedam.
Literatuur:
De notariële akten en gifteboeken uit het Oud Rech
telijk Archief Schiedam zijn online beschikbaar via
https://archief.schiedam.nl/notariële-indexen.
Drost, Aschwin, Ode aan Doesburgse grensverleg-
gers De familie Gordon (Doesburg 2018)
Feijst, Guus van der, Geschiedenis van Schiedam
(Schiedam 1975)
Fergusson, James (ed.), Papers illustrating the
history of the Scots Brigade in the service of the United
Netherlands, 1572-1782 (twee delen, Edinburgh
1899-1901)
Janssen, Jef, 'Raadselachtig gildezilver' in: Musis
(juni 1996) pp. 36-38.
Maclean, Johannes, 'Het geslacht Gordon', in: De
Nederlandsche Leeuw. Maandblad van het Koninklijk
Nederlandsch Genootschap voor Gelacht- en Wapen
kunde 87 (1970) 65-82
Poest-Clement, Andries van der, Uit het verleden
van Schiedam (Schiedam 1985)
Riemsdijk, J. van, Het brandersbedrijf te Schiedam
in de 17de en 18de eeuw (Schiedam 1916)
Meer informatie over de familie Gordon, de auteur
en het onderzoek naar de #RepubliekvanGordon is te
vinden via www.scribediem.nl.
13) Voor de grafkelder, graven en bijleggingen zie: GAS,
Toegang, 12: Inventaris van het archief van de kerkvoogdij der
Nederlands Hervormde Gemeente, inv.nr. 322, fol. 130; inv.nr.
324 folio 11v; inv.nr. 325, fol. 1, 76.
Scyedam jaargang 46 nr. 2
53