sportclubs (subsidies voor de aanleg van sportaccom
modaties) en de nauwe banden tussen het bedrijfsleven
en de sport (bedrijfssportverenigingen, reclame via
sporthelden)'.''
Mijn aandacht werd getrokken door deze tekst, zeker
toen ik als oud-lid van Excelsior'20 werd benaderd
om mee te denken over een jubileumboek. Welis
waar woon ik inmiddels twintig jaar in Dalfsen, in
2016 het 'groenste dorp van Europa'2', ik ben een
geboren en getogen Schiedammer. Mijn wieg stond
aan de Lange Elaven, ik heb 'kleuterles' gehad van
de nonnetjes, daarna was er de St. Catharina-school
en Spieringshoek, en uiteraard heb ik gevoetbald en
cricket gespeeld bij Excelsior'20. Veel onderwerpen
die hierboven worden aangestipt, kunnen worden
meegenomen in de honderdjarige geschiedenis van
Excelsior'20. Zoals de opkomst van de amateursport,
de verzuiling en later de ontkerkelijking. Verder de
toegenomen welvaart na de wederopbouw, die leidde
tot een andere invulling van de vrije tijd. Wellicht
hebben de leden van de Historische Vereniging nog
andere suggesties? Ik hoor ze graag van u.
Van elite- tot arbeiderssport
Het ontstaan van de RKSV Excelsior'20 en haar
geschiedenis de afgelopen eeuw past naadloos in de
emancipatie van de katholieke middenstand en de
arbeidersbeweging in Schiedam. Niet dat de oprich
ters onder aanvoering van Bertus Leenderts hieraan
dachten. Het was een wat koel voorjaar in 1920.
Perfect voetbalweer, niet te warm en niet veel regen.
Regelmatig trapte Leenderts met wat vrienden van de
Sint Jozef Gezellen Vereniging tegen een bal op een
harde zandvlakte. Het veldje lag waar nu de Burge
meester Knappertlaan (in de volksmond de BK-laan)
en Vlaardingerdijk samenkomen.
Voetbal was aan een opmars begonnen onder de arbei
ders. De sport was halverwege de tweede helft van de
negentiende eeuw over komen waaien vanuit Enge
land. In 1879 werd, door Pim Muiier, in Haarlem de
eerste voetbalclub opgericht, nu is dat de Koninklijke
HFC. Vaak werd het voetbal gecombineerd met
cricket. Voorbeelden zijn Kon. UD uit Deventer en de
Kon. HC VV in Den Haag, maar ook Excelsiors'
Het le elftal van Excelsior in 1945 met op de achterste rij vanaf links de trainer De Haan, Toon Dries, Bas Vlugman, Jan
F. van Harmeien, Theo Janse, NN, Chris Boon en Gerrit van den Linden. Zittend van links naar rechts Boy Osterholt, Aad
van Lingen, Paul Vismans, Coby Dries en Henny Bosman. Deze foto is gemaakt op het voetbalveld achter de Stadhou
derslaan. Beeldbank Gemeentearchief Schiedam, nr. 01072
1http://resources.huygens.knaw.nl/sportbonden-
clubsperiodieken/gids/inleiding/inleiding
2) https://www.rtvoost.nl/nieuws/248024/Dalfsen-positief-
beoordeeld-door-jury-Entente-Florale-Europe-2016, geraad
pleegd op 17 april 2020.
Scyedam jaargang 46 nr. 2
55
