De opening van de HEMA in Schiedam
Herman Noordegraaf
Een HEMA-filiaal is tegenwoordig een vast on
derdeel van het Nederlandse winkelstraatbeeld.
Maar het is nog geen honderd jaar geleden dat
de eerste filialen werden geopend. Een klein de
cennium later volgde de vestiging in Schiedam.
Op donderdag 4 november 1926 werden in de Amster
damse binnenstad de eerste twee warenhuizen van de
H.E.M.A. geopend, de Hollandsche Eenheidsprijzen
Maatschappij Amsterdam, een dochtermaatschappij
van De Bijenkorf. Er kwamen al spoedig vestigingen
buiten Amsterdam. In Schiedam vond op 22 maart
1934 de opening plaats van het tweeëntwintigste
filiaal. Plaats van vestiging was het door de architect
H. Leppla ontworpen en door het Schiedamse bouw
bedrijf C. Korsten gebouwde flatgebouw aan het einde
van de Rotterdamsedijk bij het Koemarktplein en het
begin van de Broersvest.
Op de begane grond was de HEMA gevestigd, die de 538
vierkante meter winkelruimte huurde van het bouwbe
drijf. Daarboven waren zeven woonlagen en nog een
daktuin, die voor een groot deel overdekt was. Voorts
was er kelderruimte voor de HEMA en de bewoners. Het
was een voor die tijd groots en gedurfd ontwerp, dat een
van de beeldbepalende gebouwen in Schiedam werd.
Vitale oudere als eerste klant
De belangstelling voor de opening was groot. Aanwezig
was ook de oudste inwoner van Schiedam, de in 1838
in Schiedam geboren W. Vrijland. In maart 1934 was
de voormalig wagenmaker bij de gemeente, die woonde
Hoofdstraat 40 inmiddels 96 jaar oud (zie foto). Deze
vitale oudere had gevraagd om de eerste klant van het
nieuwe warenhuis te mogen zijn. Dat verzoek was inge
willigd en na enige toespraken en nadat het dochtertje
van de HEMA-directeur A. de Vries een voorhangsel
voor een van de draaideuren had weggehaald, ging
dhr. Vrijland, leunend op zijn witte stok, de HEMA
binnen. Daar had het personeel zich inmiddels opge
steld en kon hij zijn inkopen doen. Het bleek echter dat
hij hetgeen hij wilde kopen cadeau kreeg. De eigenlijk
eerste klant werd een jonge vrouw met een kind op
de arm, die als eerste de winkel naar binnen mocht.
Vrijland was na het bezoek aan de HEMA overi
gens niet aan het eind van zijn latijn. Hij leefde
nog zeven jaar en overleed op 31 maart 1941,
De HEMA in flat Singelwijck, 1934. Maker onbekend. Beeldbank Gemeentearchief Schiedam, beeldnummer 32106
136
Scyedam jaargang 46 nr. 4