ze. Het was ongetwijfeld goed bedoeld maar ik ben
de schaamte voor deze vernedering nog steeds niet
voorbij.
Op de hoek van de Taansteeg bevond zich de
IJshoek, waar ik van mijn ouders nóóit naar binnen
mocht want deze winkel verborg een verschrikkelijk
geheim. Ik vermoed nu dat er behalve ijs ook warmte
geboden werd. Je had de Broekenkoning, slagerij
Slieker, vishandel Fillekers, groenteboeren, Adams
met zijn prachtige bestekken, slijterij Bergers, Radio
Overdijk (volgens mijn moeder een afbetalingszaak),
banketbakker Wijsbroek, te veel om op te noemen,
en merk ik nu op mijn oude dag te veel om te
onthouden.
De meest unieke etalage had opticien van Roon.
Middenin zijn etalage lag op een houten standaard
een opengeslagen bijbel met een vergrootglas boven
een treffend vers. Hij had, aldus opnieuw mijn
moeder, zijn eigen gelooffie. Meneer van Roon droeg
een grijze profetenbaard en leek wat dat betreft op
dokter De Leeuw, die iedereen kende omdat hij
altijd traag door de stad fietste. Van Roon was een
voortreffelijk vakman, die mijn moeder met pris
maglazen van haar hoofdpijnen afhielp, al mocht
hij die naar eigen zeggen zonder tussenkomst van
een oogarts niet verkopen. Hij legde ons dan ook
de diepste geheimhouding op maar die kan nu wel
worden doorbroken. Zeker ook omdat deze onge
hoorzaamheid aan de wetten der mensen ongetwij
feld paste in zijn eigen gelooffie.
Al deze familiebedrijfjes kregen naarmate de tijd
vorderde steeds meer concurrentie van winkelketels,
supermarkten en de warenhuizen in Rotterdam.
Veel ondernemers probeerden die aanval op hun
bestaanszekerheid het hoofd te bieden door hun
zaken en hun etalages een modern aanzien te geven.
Zo zijn heel veel gevels op de Hoogstraat verziekt.
Gelukkig blijkt nu dat er destijds weinig echt breek
werk aan te pas is gekomen. Het was meer decor
bouw, die het oude aan het oog onttrok. Geholpen
heeft het allemaal niet. In 1930 al hadden de winkels
op de Hoogstraat veel last van de Rotterdamse
concurrentie. De Schiedammers namen massaal de
tram naar C&A, V&D, de pas geopende Bijenkorf,
Gerzon, Wassen, Peek Cloppenburg. Daarom
verzon de voorzitter van de winkeliersvereniging
Hoogstraat, A. van Duinhoven, in 1930 al de leuze
'De Hoogstraat Uw warenhuis'.
Die A. van Duinhoven beheerde de Schiedamse
Arbeiderspersboekhandel, onderdeel van de rode
familie. Hij was daarnaast de Schiedamse redacteur
van Het Volk, dagblad voor de Arbeiderspartij en
een luidruchtig socialistisch raadslid. Zijn zoon
Ton werd een beroemd acteur. Hij heeft dat talent
zeker van zijn daverende vader geërfd, die ondanks
zijn linkse overtuigingen toch door de middenstan
ders op handen gedragen werd. Nu de Hoogstraat
steeds verder wordt afgepeld, is het aan de nieuwe
centrummanager Kitty Buijtendijk om in zijn voet
sporen te treden. En aan haar baas, de voorzitter van
de stichting Centrummanagement Maurice Haver
kamp. We mogen met zijn allen hopen dat ze voor
net zoveel heisa op de Hoogstraat zullen zorgen als
hun grote en onvergetelijke voorganger.^
Han van der Horst.
Historicus
Voorzitter comité Open Monumentendag Schiedam
Scyedam jaargang 47 nr. 4
185
