I
c
SCHENKING SCHILDERIJ
100
vernietigd. Richters had echter de veer
kracht om na de oorlog zijn werk als gla
zenier van kerkramen voort te zetten. Hij
groeide uit tot een christen-kunstenaar,
die als zodanig erkenning vond in de pro-
testants-christelijke wereld. Na de oorlog
maakte hij glas-in-loodramen in de kerk
van Aalten (1946) en Stolwijk (1948/1949).
Daarbij werd steeds verwezen naar de
ramen in de Zuiderkerk. Geheel in lijn
hiermee vroeg het College van Kerkmees
ters van de Hervormde Gemeente Schie
dam in 1950 na de kort daarvoor gereed
gekomen restauratie van de kerk om een
glas-in-loodraam te maken in het midden
koer. In 1951 aanvaardde het College het
ontwerp. Daarna volgden opdrachten eerst
voor het middenraam, vervolgens voor de
twee ramen daarnaast en ten slotte voor
de twee kleinere buitenramen. Steeds
moest er weer geld ingezameld worden
om het project te voltooien. Dit tweede
levenswerk van Richters, dat ook zijn
laatste grote werk was, vond in oktober
1952 zijn afronding. Bij de overhandiging
sprak Richters nog een kort dankwoord uit
dat hij eindigde met de woorden ‘Soli Deo
Gloria’ (God alleen zij eer).
verzorger van cursussen. Hij bleef dat tot
vrijwel het einde van zijn leven doen. In
1925 werd hij stadsarts, die de zorg ver
richtte voor mensen die geen medische
zorg konden betalen. In 1928 werd hij ook
politiearts. Voorts gaf hij lezingen over
onder meer sterrenkunde, een gebied dat
ook tot zijn interesses behoorde. Door dit
alles werd hij een bekende persoonlijkheid
in Schiedam, hetgeen versterkt werd door
zijn markante verschijning: de lange baard.
Voorts was hij de enige huisarts in Schie
dam die geen auto reed. Hij vond een auto
een onding, waarvan het gevaar - veroor
zaken van ongelukken - werd onderschat.
Aanvankelijk vervoerde hij zich per motor,
later per fiets, de haren wapperend in de
wind met de stethoscoop stekend uit zijn
jaszak. Zoals het Rotterdamsch Nieuws
blad in een interview met hem schreef op
17 augustus 1957: ‘Het Schiedamse straat
beeld zou verarmen wanneer daar de
spectaculaire verschijning van dokter A.D.
de Leeuw zou ontbreken.’ In de oorlog viel
hij nog extra op omdat hij demonstratief
oranje in een knoopsgat droeg.
Zijn grote passie was de muziek. In Schie
dam nam hij zijn oude liefde weer op: or
gelspelen en vooral Bach. Typerend is dat
hij in de tijd dat hij gemobiliseerd was, een
militair muziekkorps had opgericht. Hij
nam les bij de vooraanstaande Rotterdam
se organisten J.H. Besselaar en Hendrik
de Vries, de organist van de Rotterdamse
Laurenskerk. Al spoedig ging De Leeuw
orgel spelen in Schiedam. In 1922 vinden
we vermeld dat hij een orgelbespeling zal
verzorgen in de Grote- of Sint Janskerk. Hij
ging de organist van deze kerk vervangen
als deze verhinderd was en gaf concer
ten. Ook oefende hij in deze kerk, want
thuis had hij alleen een harmonium staan.
S
ui
A.D. de Leeuw
Adrianus Dionijs (Nijs) de Leeuw werd
op 21 januari 1883 in Nieuw-Lekkerland
geboren. Hij studeerde aanvankelijk
waterbouwkunde aan de Technische
Hogeschool Delft, maar omdat die studie
hem niet beviel, zwaaide hij om naar de
studie genees-, heel- en verloskunde in
Leiden. Na ook nog kort colleges gevolgd
te hebben in Parijs en Duitsland (o.a. in
de homeopathie) rondde hij in 1913 zijn
studie af. Hij vestigde zich op 1 februari
1914 als huisarts in Schiedam. Zijn huis/
praktijk was het pand op de Westvest/
hoek Griffioenstraat (Westvest 12), dat kort
daarvoor was klaargekomen. In de gevel
zit nog steeds een steen met het jaartal
1913 erop. De Leeuw is er altijd blijven
wonen. Hij was nog maar kort werkzaam in
Schiedam toen hij in augustus 1914 gemo
biliseerd werd voor het leger als officier
van gezondheid met als standplaatsen Den
Haag en Hoek van Holland. Op 1 februari
1919 hervatte hij zijn praktijk. Al spoedig
ging hij allerlei activiteiten naast zijn werk
als huisarts ontplooien. Vanaf 1919 was hij
verbonden aan de Schiedamse E.H.B.O.
als medisch adviseur en daarna ook als
Afbeelding 3
Marius Richters in de
Grote Kerk in Schie
dam. Jaartal onbe
kend. Foto: Chr. Breur.
GAS Beeldbank 11511.
Afbeelding 4
Standaart Orgelfa-
briek, hier nog geves
tigd in Rotterdam
aan de Gerrit van der
Lindestraat. In 1923
vestigde het bedrijf
zich aan de Nieuwe
Haven in Schiedam.
Eigenaar A.W. J. Stan
daart staat vierde
van rechts. Foto:
onbekend, 1915. GAS
Beeldbank 27522.
(A
