ga
80
GöS z
i
Aan wie zij de opdracht gaven is tot op heden niet bekend: de
schilder heeft zijn werk niet gesigneerd. Het gaat waarschijnlijk
om een lokale schilder uit de regio Schiedam-Rotterdam. Dit
wordt bevestigd door een paneelmakersteken aan de achter
zijde van het schilderij: een monogram van de paneelmaker, dat
werd ingebrand als keurmerk (afbeelding 4). Het teken, dat in
ieder geval de hoofdletter M lijkt te bevatten, is teruggevonden
op een aantal schilderijen uit de regio Rotterdam-Dordrecht,
onder meer van de broers Cornelis (1607-1681) en Herman Saft-
leven (1609-1685)7. Helaas is het monogram tot nu toe ongeïden
tificeerd. De kunstenaar Cornelis Saftleven, die van 1637 tot aan
zijn dood werkzaam was in Rotterdam, schilderde overigens
vaker een oud gebouw. Zo maakte hij in 1657 een voorstelling
van de ruïne van het in 1563 verbrande Dominicaner- of Pre
dikherenklooster aan de Hoogstraat in Rotterdam (afbeelding
5). Een opvallend detail op dat schilderij is het ooievaarsnest op
het dak van een huis in de achtergrond. Het is goed mogelijk dat
de schilder van Huis te Riviere werkzaam was in de omgeving
van Cornelis Saftleven.
familie van Mathenesse. Het is aannemelijk dat zij ook de op
dracht hebben gegeven om het schilderij te laten maken.
In 1688 kwam de ruïne van het kasteel in het bezit van de stad
Schiedam, samen met de bijbehorende goederen en rechten,
zoals de ambachtsheerlijkheden Oud- en Nieuw-Mathenesse.
Waarschijnlijk werd ook het schilderij toen eigendom van het
stadsbestuur. In 1717 hing het in ieder geval op het stadhuis8.
Dat het schilderij niet voor de verwoesting van kasteel gemaakt
kon zijn, bleek uit de achterzijde. De voorstelling van het Huis te
Riviere is geschilderd op twee horizontale eikenhouten plan
ken, waar zich op de achterzijde sporen van een houtzaagmolen
bevinden9. Aangezien deze door wind aangedreven zaagmolens
pas rond 1600 in de Noordelijke Nederlanden in gebruik raak
ten, gaf dit al een indicatie voor een datering van het schilderij
in de zeventiende eeuw10.
Dit werd bevestigd door het dendrochronologisch onderzoek,
o
«fe.'
£z --
f
- - I
''z.z A'~"
z"
z/ -„ --
A/7 z z
'7.- 77
7 z^^'zlzz-z.
“77 z.7z.r< 'r^.z
.^z-z
’9‘ -
-Z' 'Z z,.: /-ZZ.Z'7 Z
X 5 - .zz-z
I
■t
ZJ
ZZÏ-'z
\gWr»*>
ZZ
Afbeelding 4
Het paneelmakersteken aan de
achterzijde van Huis te Riviere.
De verticale sporen van de hout
zaagmolen zijn vooral onderin
goed te zien. Foto: Eva van Zuien.
Afbeelding 5
Cornelis Saftleven, Ruïne van
het in 1563 verbrande Dominica
ner- of Predikherenklooster aan
de Hoogstraat, 1657. Olieverf op
paneel, 34,8 x 50 cm.
Collectie Museum Rotterdam,
inv.nr. 10823.
- z
-
*11] I "4 1 11 I al
Zz; '•'■■«Z
-
1 1
,.t'
'Z' - Z-'
"“7