KM
Canon
van
Nederland
DE GLASFABRIEK
114
verhaal dat eens ging over tijdelijke gasten
inmiddels een belangrijk onderdeel is van
de Nederlandse geschiedenis.
S
In Schiedam is (arbeids)migratie al eeu
wenlang een belangrijk thema. Het is
ook een onderwerp gebleken dat niet als
vanzelf een plek vindt in de historische
collecties van de stad. Zowel het Ge
meentearchief Schiedam als het Stede
lijk Museum Schiedam zien de noodzaak
om de geschiedenis van Schiedammers
met Turkse wortels actief te verzamelen,
zodat de verhalen en voorwerpen ook
voor volgende generaties Schiedammers
beschikbaar blijven. In 2003 organiseerde
het Gemeentearchief Schiedam verschil
lende projecten rondom het thema veertig
jaar Turkse gastarbeiders in Schiedam.
Tien jaar later verzamelde het de collec
tie Turkse Schiedammers 1960-2012. Het
Stedelijk Museum Schiedam greep in 2021
de tentoonstelling Glashard op het terrein
van de voormalige glasfabriek aan om de
verhalen van Turkse oud-medewerkers van
de fabriek te verzamelen. Al deze bron
nen geven een Schiedams beeld van een
historische periode die in heel Nederland
van groot belang was en is.
Kazim Ertekin
komt naar Schiedam
Kazim Ertekin is 89 jaar en één van de
eerste en oudste Turkse Schiedammers.
Hij werkte eerst in België in een steen
koolmijn. Daar kwam het arbeidsbureau
werknemers zoeken voor de Vereenigde
Glasfabrieken. In 1965 kwam Kazim Er
tekin, onder collega’s ook wel bekend als
Kees, naar Schiedam, waar hij tot aan zijn
pensionering bij de glasfabriek bleef wer
ken. Meneer Ertekin is geboren in Erzin
can, in Oost-Anatolië. Hij woonde er met
zijn vrouw en twee zoons toen hij besloot
naar West-Europa af te reizen voor werk.
De leefomstandigheden waren dusdanig
dat hij besloot deze sprong te wagen om
zijn gezin een betere toekomst te kunnen
bieden. Aangekomen in Europa viel het
gemis van zijn familie hem zwaar. In brie
ven aan zijn vrouw schreef meneer Ertekin
hoezeer hij haar en zijn zoons miste en hoe
graag hij terug wilde komen. Zij moedigde
hem aan om vol te houden en in Schiedam
te blijven. Hoewel ook zij op haar beurt
haar man vreselijk miste, werd ze er iedere
dag aan herinnerd dat zijn afwezigheid het
gezin ook veel goeds bracht. Bovendien
vertrouwde ze erop dat ze niet altijd zo ver
bij elkaar vandaan zouden blijven.
Wonen op een boot
In Nederland was er in de jaren 1960 naast
een tekort aan arbeidskrachten ook een
groeiend tekort aan woningen. Werkge
vers zagen zich daarom genoodzaakt om
creatieve oplossingen te bedenken voor de
huisvesting van hun nieuwe personeel. Aan
de kade van de Buitenhavenweg, naast de
fabriek, liet de directie van de glasfabriek
een boot aanmeren waar woonruimte was
voor 130 werknemers. Deze M.S. Rot-
V Afbeelding 4 Het gezin Er-
tekin in 1965, kort voor meneer
Ertekin’s vertrek. Fotograaf
onbekend. Privécollectie Kazim
Ertekin.
Afbeelding 3 Me
neer Ertekin op het
terrein van de glas
fabriek, maart 2022.
Foto: Folkert Koele-
wijn. Stedelijk Museum
Schiedam.
UJ
In 2006 werd de Canon
van Nederland gepre
senteerd. Dit overzicht
van de geschiedenis
van Nederland in vijftig
vensters werd in op
dracht van de overheid
samengesteld. Als
door een venster kan
elk onderwerp vanuit
verschillende perspec
tieven worden beke
ken en onderzocht. In
2020 is de Canon van
Nederland herzien. Er
zijn tien vensters ver
wijderd en tien nieuwe
vensters toegevoegd,
waaronder De Gastar
beider.