16
7
IPSP' De Directie deelt
mede dat op last van de
Bioscoop-commissie deze
week geen toegang mag
worden verleend aan kin
deren beneden
jaar
13
bedrijf niet de ‘aesthetische idee’, maar
het amusement op de voorgrond stond. De
bioscopen speelden naar de mening van
de commissie in op de sensatiezucht van
het publiek en vertoonden te veel ‘prik-
kelfilms’. Sommige tegenstanders beweer
den zelfs dat de bioscoop vooral of zelfs
uitsluitend werd bezocht door ‘apachen,
souteneurs en prostituees, benevens de
aanstaande leden dezer gilden’.3 De Staats
commissie hield ook een enquête, waarbij
zorgelijke geluiden naar voren kwamen
uit Schiedam. Volgens de commissaris van
politie Ellenberger waren er vele geval
len waarbij de opbrengst van gepleegde
diefstallen werd besteed aan sigaretten en
bioscoopbezoek. Hij voegde er wel aan toe
dat hem geen gevallen bekend waren van
onzedelijke handelingen of zakkenrollerij
tijdens bioscoopvoorstellingen: vergrij
pen die in enkele andere gemeenten juist
wel werden gerapporteerd. Je kon dus in
Schiedam nog wel veilig naar de bioscoop
gaan. De Schiedamse bioscoopcommis
sie liet zich in 1919 niet bepaald positief
uit over de vertoonde films. De secretaris
verklaarde: ‘Wat enigszins toelaatbaar
is, wordt goedgekeurd. Werd streng de
hand gehouden aan de door de commissie
gestelde normen, zoo zouden slechts zeer
weinig films overblijven.’4 De commissie
durfde het niet aan meer te verbieden, ge
zien de populariteit die de bioscoop rond
1920 al had verworven. In de besluiten van de com
missie speelde waarschijnlijk ook mee dat bij een te
streng beleid de bioscoopbezoekers konden uitwijken
naar de bioscopen in Rotterdam. Het mocht dan ver
derfelijk vermaak zijn, maar men hield de opbrengsten
graag in de eigen stad.
Bioscoopwet
Met de bioscoopwet van 1926 kwam er een landelijke
filmkeuring en werd er een einde gemaakt aan de
grote onderlinge verschillen tussen gemeenten.5 Er
was een breed scala aan mogelijk aanstootgevende
zaken waar de filmkeuring op lette: aantasting van de
publieke moraal en zeden, belediging van autoritei
ten, politieke agitatie, kwetsen van de gevoeligheden
van gelovigen, etcetera. Het leidde zelden tot een
regelrecht verbod op vertoning, maar wel vaak tot ge
dwongen coupures in de films. Verder stelde de film
keuring vast voor welke leeftijdsgroepen de gekeurde
films geschikt waren. Hoewel in Schiedam veel ka
tholieken woonden, kwam er niet zoals in het zuiden
ook nog een katholieke nakeuring voor de bioscoop.
De positie van de katholieken in Schiedam was niet
sterk genoeg om andere groeperingen een nakeuring
op te kunnen leggen. Het aanbod bleef, ondanks de
inspanningen van de commissie, vooral bestaan uit
s
a
I
Bulldog Drummond ontsnapt
MONOPOLE THEATER
DE STORMKAPITEIN
m« GEORGE BANCROFT
Do surkste zacmonsfilm V
Afbeelding 2
De stormkapitein
Schiedamsche Cou
rant 9 februari 1939.
Afbeelding 1
Nieuwe Schiedamsche
Courant 25 april 1918.
G\)
UJ
1 Gemeentearchief Schiedam, SGS1816-1953, inv. nr. 2792, Brief voorzit
ter W.H. van den Toorn aan burgemeester d.d. 22-12-1915.
2 Gemeentearchief Schiedam, SGS 1816-1953, inv. nr. 2792, Verslag
bioscoopcommissie d.d. 04-05-1916.
3 Ph. Kohnstamm (1922). Bioscoop en volksontwikkeling. Amsterdam,
p. 13.
4 INL-HaNA, Centrale Commissie voor de Filmkeuring, inv. nr. 313,
Verslag van de Staatscommissie inzake maatregelen ter bestrijding
van het zedelijken maatschappelijk gevaar aan bioscoopvoorstellingen
verbonden.
5 In 1928 ging de Centrale Commissie voor de Filmkeuring in Den Haag
van start.
OP HET TOO HEELS
DE VISCH WORDT DUUR BETAALD
Zeemonucheu In 1 acte, in scène gezet door den bekenden auteur Lou de Groot.
ALS TWfeEDC HOOFDFILM:
Geheimzinnige' moorden op een griezelig oud Kasteel.
Verder ons afwisselend bijprogramma-teekenfilm en Profilti nieuws.
DENKT AAN ONZE MATINEE’S - IEDEREN DAG
Toegang boven 18 jaar
HOOGSTRAAT - TELEFOON 68808 - SCHIEDAM
Vanaf Vrijdag 10 Februari
neel *n sponnand FILM- en VARIÉTÉ-PROGRAMMA
Als Hoofdfilm vertoonen wij
40 haaiehdooders
strijden als duivels
