f
ezond muziekonderwijs
Zoet Roggebrood
Sanering van de privaat-muziekscholen
Oude operette bij een
nieuw gezelschap
Het voorspel
W:
Voor de kinderen
Ons eerste raadsel in het jaar 1944
Geldige bonnen
bel
net ie meitdharnenica
Kleinste kerkje van Nederland'
Staat in Dinxperlo, vlak bij de
Nederlands-Duitse grens
Amateur
tabakkers
VIRGINIA
Dr. Goebbels over de problemen
van de luchtoorlog
Schaakrubriek
p«pM, 22i<*
K
Meubelen
noodig?
„DE MEUBELBEURS"
BUTAROMA
BEKWAAM
PATISSIER
Gebr. Ten Hoeve
ZATERDAG 8 JANTTAKX mi I i
et verschijnsel v&n een opgevoerde
vraag naar muziek gaat gepaard
met ^en toenemende zelfbeoefening
•£tVi,'de kunst en het is daarom dat
de lesgevers zowel als de uitvoerende
unstenaars een WJd van bloei en op.
ving meemaken. De klachten,: welke
omheen door muziekleraren werden
eult. rijn verstomd^ oneerlijke con-
Jtrrentle en prUsondergraving schil-
en: te zijn vergeten, hoewel er op dl'
unt nog geen zier is veranderd. Nog
altyd :zl)n er onbevoegden aan het
werk, die op grote schaal lesgeven,
og-valtyd zön er z.g. muzieklnstitu-
n^,-die tegen belachelijke prijzen
uziekonderwUs verstrekken, waarbij
dek lage tarieven In overeenstemming
ifalniet de ondeskundigheid van lel-
^ng of leerkrachten. Maar de bona*
fide paedagogen ondervinden bij de
algemene opleving de weerslag van
deae prUsbedervlng nie) meer. Niet
T'rijn de dupe "an-net minderwaar-
ge muziekonderwijs, maar alleen
oghet publiek, dat in deze zaak niet
vqldoende Is voorgelicht,
Les op een koopje
De lage tarieven van sommige
^muziekscholen" blijven natuurlijk
Jtyd een verlokking voor het publiek,
dafchzlln koopkracht niet evenredig
weë t aan zijn drang naar muziek. De
misleidende reclame, door dergelijke
Instituten vaak gevoerd, werkt de
toeloop in de hand en sommige van
deze instellingen, die in de laatste
Jaren als het ware uit de grond zijn
•verrezen, hebben een bloeiend be
staan, Ten koste van het publiek.
Vaat het is onbestaanbaar, dat voor
SeÉdoor deze instellingen berekende
prezen vakkundig muziekonderrichfc
wordt gegeven» Gediplomeerde leer
krachten en vakkundige muziek
onderwijzers kunnen werkelijk beter
terecht dan by deze scholen, die per
lesuur zo om en na by de gulden be-
'en. Het zyn de mislukten, de beun
azen of de onvolwaardige onderwijs
krachten, die rij tot zich trekken om
er^dan vervolgens een overwegend
jeugdig lesnemend publiek aan toe te
vértrouwen.
iffift publiek fin feite de ouders) be
talen misschien 4 per maand voor
een.:wekelijkse muziekles, zonder te
beseffen, dat dit bedrag onmogelijk
een .muziekschool" met administra-
tie en leerkrachten in het leven kan
houden. De oplossing is, naast de ge-
ringe honoraria san leerkrachten, ge
vonden in een collectief onderwijs,
Waarbij drie of meer leerlingen tege
lijk;. leskry gen van één. leraar. Voor
sommige onderdelen van het muziek
vak kan dit nuttig zijn, vooral voor
de theoretische. Maar voor de prac-
tische muziekbeoefening komt het er
doorgaans op neer dat, d- leraar het
lesuur, dat hem drie leerlingen in de
kamer brengt, moet verdelen in drie
lessen van twh-ug minuten Volgens
overeenkomst krijgen de leerlingen
een uur les; in werkelijkheid mag
leder daarvan veertig romuten toe
kijken.
speeltuig konden vasthouden werden
leraart
Opruiming gewenst
Die toestanden, het werd reeds ge
zegd, bestaan nog steeds. Den vakman
veroorzaken zy momenteel geen last
meer en de mens is nu eenmaal
egoïstisch zijn waarschuwende
stem zwijgt. Maar hei muzieklustige
publiek kijkt naar de prijzen en loopt
erin. Een opruiming van deze en der
gelijke .scholen" is gewenst, een toe
zicht, van staatswege eigenlijk onont
beerlijk. Het. ls niet overdreven, dat
sommige van deze muziekscholen
broeinesten van anticulturele propa
ganda worden genoemd, want hier
leert de jeugd zeker niet, de eerbied en
de toewijding voor.het kunstwerk, die
voor een zuivere muziekwaardering
noodzakelijk zijn. z 1} leert er ook geen
muziekbeoefening, hoogstens een
zichzelf vermeien met geluiden, die
nu eenmaal algemeen muziek worden
genoemd, maar die op hun best de
goedkopere amusementsmuziek be
helzen. Daar mag een vertier zoeken
de massa mee zijn gediend, de illusie,
dat men aan deze instellingen mu
ziekonderwijs geniet, late men varen.
Het is te hopen, dat een officiële
sanering van dit prtvaat-muzLk-
onderwijs niet al te lang op zich laat
wachten. Inmiddels san het publiek
zichzelf besehermen door zich van de
bevoegdheid van muziekonderwijzers
te overtuigen, alvorens zij zichzelf of
hun pupillen aan hen toevertrouwt.
Doelmatige bundeling
En zelfs deze collectiviteit kan nut
tig zijn, wanneer de leiding met over
leg te werk gaat. De een kan lering
trekken uit de prestaties van den
ander. Maax bij een van de grootSte
van deze muziekscholen, die filla'en
heeft in verschillende steden en die
een. gezamenlijk leerlingenaantal van
duizenden heeft, konden wij het mee
maken dat het de leiding weinig kon
schelen of zulk een collectief lesuur
nuttig werd besteed. Twee accordeon-
Ieerlingetjes werden met een viool-
leerling samengestopt en terwij' de
Ieraar de laatste de beginselen van
het vasthouden van de strijkstok by-
ibracht, staarden de twee accorüeon-
ïkin.deren mistroostig uit het raam.
?Wat wisten 2Ü van de viool en wat
Iconden zij hiervan opsteken? Maar
ïhet.uur moest worden „uitgezeten"
anders zouden de ouders wel eens
kunnen reclameren
i;i' Wij hebben op deze .scholen" ver
der leerkrachten meegemaakt, die er
meer belang bij haaffen de leerlingen
rVia een aan het bedrijf verbonden
.muziekhandel instrumenten aan te
;smeren, dan behoorlijk les te geven.
Dat gaf percentages, die de schrale
honoraria moesten goedmaken en dat
was tenslotte weer in het belang van
de directie, die ook uit de muziek
handel inkomsten trok. Wij hebben
dergelijke „wilde muziekscholen" ge
zien, waar geen enkel oehoorlijk les-
instrument aanwezig was; waar niets
anders dan verwaarloosde en ont
stemde piano's stonoen, één enkele
zo antiek, dat het bi1 na een museum
stuk kon zijn! Waar gebarsten gita
ren. en lekke accordeons voor het
onderwijs werden gebruikt en waar
- geen enkele leraar in het bezit was
van een muziekdlploma. Ja het ge-
beurde zelfs, dat de directies van
zulke scholen ui* hun leerlingen van
om en bij de twintig jaar plotseling
een keuze deden om de leerkrachten-
staf uit te breiden. Zij. die amper een
Het Nederlandse Operettegezel
schap is een nieuw ensemble, dat zo
voorzichtig is geweest voor zijn eerste
serie voorstellingen een bekende
operette te kiezen. „Wiener Blut", yan
Jotaann Strauss, waarvoor men flinke
belangstelling mocht verwachten. Na
een reeks voorstellingen in Den Haag
is het gezelschap op tournee gegaan
en in de eerste voorstelling in Stads
Doelen in Delft, die wij Vrijdag bij
woonden, was dan ook zeer veel
publiek. Die grote belangstelling was
zeker gerechtvaardigd, want het en
semble, dat geleid wordt door
mevrouw RIa Reurts, heeft van
„Wiener Blut", in de Nederlandse
vertaling van Herre de Vos, een vlotte
opvoering gegeven. Weliswaar is het
nu en dan nog even bemerkbaar, dat
de meesten dezer artisten tot dus
verre meer voor de microfoon in de
omroepstudio dan voor het voetlicht
op de planken hebben, gestaan, maar
overheersend is zeker de goede indruk
van het geheel; tegenover een enkele
toneelonwennigheid stonden zeer veel
momenten, van uitstekend acteren, j
Daarbij droeg Dora Schrama als Fepl
de mannequin stellig de erepalm wagr
het eerste „open doekje" liet deze
avond laag op zich wachten, maar
na haar duet In I, tezamen met
Renato Ricardo, die van den kamer
dienaar Josef een grappige figuur
maakte, kwam het spontaan en
enthousiast en het gold blijkbaar nog
meer het acteren en dansen dan ae
zang. Niet alleen in scènlsoh opzicht,
ook vocaal was Dora: Schrama echter
voortreffelijk op dreef. Les Karse-
meyer was In de mannelijke hoofd
rol» als graaf Zedïau, vocaal uitste
kend; hij acteerde aardig, soms ech
ter was zUn plastiek nog gebrekkig,
maar dat zal bij meer routine wel
beter worden. Nelly Stolt had als de
gravin aanvankelijk vocaal enkele
minder sterke momenten, zij herstel-
dé zich echter weldra. Haar toneel-
routine, In „Cosi fan tutte" onder
Strohbach's leiding aanzienlijk ver
groot, liet haar niet in de steek. Rita
Heil was als de danseres, die de
vriendin van den graaf Is en met
diens vrouw verwisseld wordt om
deze verwisseling draalt het libretto
voornamelijk zeer te waarderen.
Lou Zegwaard vergoedde, ln de rol
van den premier, ruimschoots door
geestig acteren, wat hij aan stern-
matei iaal te kort komt, en even gees
tig waren de graaf Bitowsky van Lou
Mcrunoury en de carousselhouder
Kagler van Jerry Kite, welke laatste
figuur sterk naar het kluchtige neig
de. Miep Brugman en Gerard ïïank-
huvzen hadden enkele bijrollen.
Het orkest, onder leiding van Ge-
S3—PK. De opdracht aan dB ver-
kenQlnKBBfdellng luidde: „vervolging van
den terugwUkeuden vijand". Was ec een
moolee bevel denkbaar voor de
motoriseerde huzaren der S3, vau wlo
menig stout stukje verteld wordt? Nu
konden ay weer eena toeslaan, konden
den vijand achterna en diep in de bota-
Jewiatiscfae lavitalUerlngsbasla stoten.
De mannen van een sectie waren uit
hun voertuigen Beklommen en werkten
zich nu voorzichtig de helling op. In het
dichte struikgewas op de voor hen lig
gende hoogte vermoeden zy onraad. Vele
maanden oorlog ln het Oosten hadden
hen geleerd, wantrouwend en op hun
hoede te zijn bet gevaar instinctief aan
te voelen, Slechte een steenworp ver
waren zij er nog van verwijderd. Daar
kraakten takkenzonder twijfel daar
zaten sowjefc» ln. Snel werd een machine
geweer in stelling gebracht, hand
granaten suisden door de lucht..., twee
vijandelijke pantserbuksen met bediening
vleien uit. Kruipend ging het verder.
Slechts WBlnlg meters, daar bliksemde
het plotseling voor hen op. Een paar
geweergranaten maakten ook hier do
weg vrij. Ongehinderd konden zij verder,
en stootten door de eerste linie van den
vijand heen.
Het was reeds donker, toen de vierde
compagnie ln de namiddag een verder
gelegen hoogte bereikte. De mannen
groeven dekklngsgaten, camoufleerden
zich en brachten daar de nacht door.
Bij het aanbreken van de dag bood
zich hun het volgende schouwspel: op
de voorgrond welden en stoppelvelden,
waarop drukke bedrijvigheid van een
bolsjewistische troep heerste. Door een
dorp op de achtergrond reden, onophou
delijk voertuig-kolonnes. die ln ver-
schillende richtingen rolden. Ook vijande
lijke pantsers konden zij la het dorp i
ontdekken.
Do mannen van de „vierde" lachten
hartelijk. ZIJ verlieten hun dekkingen
en slenterden ln kleine groepjes door
de omgeving. Hierheen, waar sovjet
soldaten paarden lieten drinken en voer
den, daarheen, waar bolsjewisten bij hun
wagens lagen of op een open vuurtje
hun soep opwarmden. Snel en geluidloos
speelde zich een en ander af.
Tegen de middag was de vierde com
pagnie 110 gevangenen, vier volbel&den
panje-wagena plus gespannen ca twee
vrachtauto's met levensmiddelen rijker.
Daar de vijand van deze „locale" buc-
Foor de vrouw
Aardappelsoep met
groente
dikke i
(dineer er geen peulvruchten be-
schikbaar eUn, kan men een.
dikke soep maken van aardappelen en
soepgroenten. Deze soep kan als ver
vanging van de broodmaaltijd gebruikt
worden, desnoods met een paar snee
tjes brood om da gaatjes te vullap. Do
soep stijgt ln voedingswaarde, wanneer
men een gedeelte der groente, rauw
en zeer fijn gesneden, op het laatste
ogenblik toevuegc en zo mogelijk wat.
taptemelk er dpor kan mengen.
Men neme: twee kg. aardappelen,
drla liter water of water met melk. 500
gram winterwortelen, een flinke piet
of ul. een bosje selderij, eventueel een
handjevol spruiten, margarine of boter,
aout. aroma.
De aardappelen boenen, in parten,
snijden en ln een bodempje water gaar
koken. De groente schoonmaken en
fijn snippeten. Een gedeelte fijn ras
pen of zeer lijn snijden en met de
schoongemaakte en fijn gehakte sel
derij achterhouden. De aardappelen
fijn stampen, het water (en de melk),
de groente, de boter en het zout toe
voegen. de soep aan de kook brengen
en nog 20 .mlriüten zachtjes laten
koken. De soep Dp smaak afmaken, met.
aroma, de rauwe groente en de selderij
er door roeren en opdienen»
cessen nog niets gemerkt had, -waagden
de ss-mannen uitstapjes ln de verdere
omgeving.; In een dalkom ontdekten zij
enige granaatwerpers der bolsjewisten.
In een oogwenk wierpen zij zich op de
niets vermoedende bemanning en enkele
minuten later lagen in plaats van
granaatwerpers nog slechts onbruikbare
brokken en stukken ln het rond. 31j
waren zo druk bealg, dat zij te laat
merkten, dat een sowjet-motorordonnans
naderde. Deze ging bij het zien van de
eigenaardige drukte een Ucht op. HIJ
rtrade zo sterk, dat hij van de motor
viel, stond echter "onmiddellijk weer op
en. raasde terug. Snel werden nog enkele
wagens, die zich la de onmiddellijke
nabijheid bevonden, opgeblazen. Toen
was het spelletje uit. De stz-yd begon.
In de namiddag had de verkennlngs-
afdeling het dorp Ingenomen en de be
langrijke ravitaillerlngswegea van den
[vyand onderbroken.
SS-Krlegsberlchter
HORST KROTH
(Duitsland)
Om te beginnen, wil ik Jullie alle
maal een gelukkig Nieuwjaar
wensen» Ook de beste wensen .voor
Moeder en Vader.
Ons eerste raadsel is er één voor
hen, die goed hun aardrijkskunde van
Nederland hebben geleerd. Boven
dien zit er de naamvan één van
de grootste Nederlanders ln verbor
gen. Zie maar:
O
X
B
X
X
D
X
X
A
X
X
M
X
De hokjes moeten zodanig inge
vuld worden, dat ln de S rijen van
boven naar beneden de namen te
lezen zijn van:
Een linkenajrivier van de Maas
2. de hoofdplaats van één onzer
provinciën.
3. een dorp aan de Hondsrug.
4. (is reeds ingevuld, omdat die
plaats niet zo bekend is).
5. een dorp aan de Regge.
6. een dorp aan de spoorlijn Am
sterdamAmersfoort.
7. plaats in Limburg.
8. dorp in Drente.
9. een dorp op de zandgronden van
Utrecht
De letters, die op de plaatsen der
kruisjes komen te staan, geven de
naam van een beroemd schilder.
rard Kruyff, bleek te zwak bezet,
hetgeenvooral ln de ouverture tot
uiting kwam door enige aanvulling
zou het op het peil komen, dat deze
voorstelling als geheel kenmerkte
maar maakte ervan wat ervan te
maken was en de vlotte Strauss-
meTodieën kwamen dan ook vrijwel
tot hun recht. De dansen, ingestu
deerd door Jack Baux, deden het
goed, zowel btf het ballet als bil de
solisten. De costumes van het koor,
tevens ballet, vloekten nogal in H;
over het algemeen waren de costumes
echter welverzorgd. Goed gekozen
bleken de sobere décors.
Jan Koomen.
Oplossingen zo opschrijven:
JL =8.
2.
3. ss V
De naam van den schilder Is:
Hij schilderde na(de naam
van één zijner schilderijen invullen).
Oplossingen moeten ingezonden
worden aan: Oom Jan, p.a. Redactie
„Het Volk". Hekelveld 15, Amster
dam-C, vóór Dinsdag 11 Januari
1944.
Ik" verloot iedere keer 10 prijsjes
onder de goede oplossers en oplos-
ters. Natuurlijk ontvang ook ik graag
brieven en kaarten van jullie, dan
leren wü immers elkaar meteen wat
beter kennen. Als ik tijd genoeg kan
vinden, schrijf ik de briefschrijvers
en briefschrijfsters vast terug.
En ik reken op jullie steun bij het
opgeven van raadsels. "Wie een heel
mooi raadsel weet, moet het mij maar
toezenden. Als ik het gebruiken en
opnemen kan, krijgt de maker of
maakster van het raadsel een extra-
prysje.
Ik hoop, dat ik spoedig iedere week
wat meer ruimte-ln de krant van de
redactie krijg. Dan kan ik jullie eens
een verhaal, een grap of een. wetens
waardigheid vertellen, of misschien
wei eens enkele brieven in de krant
beantwoorden. Voorlopig moet Ik ech
ter tevreden zijn met de plaats voor
de raadsels. En. ik zal proberen iedere
14 dagen een pfear regels over te
houden voor de namen van de Jon
gens en meisjes, die graag brieven
aan andere jongens en meisjes wil
len schrijven.
Mag ik onze raadselvrienden ten
slotte nog één - ding verzoeken???
Schrijf vooral binnen in de brief,
dus niet alleen op de enveloppe, dui
delijk je naam en adres, anders zou
Ik misschien niet weten, aan wien
ik het prijsje moest toezenden.
En nu, beste kinderen, tot de vol
gende keer. Veel'plezier met het op
lossen van het aardrijkskunderaad-
sel, dat, naar ik hoop, niet te moei
lijk is. Daj hoorl
OOM JAN
umeteur; U J &ar£mee*i«r. 8u»
«urn. Hoofdredacteur; Hendrik Ltadt
Amsterdam, plv. hoofdredacteur: Ir. A
H da Hom van Danser. Haarlem,
chef der pwJactl»; a van da Veld*.
Rotterdam; verantwoordelijk toot óe
kdrertantteei A. 3. lammera. A'dam
K114
Van 9 t/m. 22 Januari:
Bonnen 3 en 4 voor brood,
beschuit, aardappelen, melk,
taptemelk, vlees en tabak
(twee keuzebormen)
Voorts voor bloem: 16 en 17;
havermout: 15 (250 gram)
gort: D 6 reserve (250 gram);
ryst of gort: E 6 reserve (250
gram); kaas; 14 (100 gram
volvette of 40 plus); suiker:
13 (500 gram)jam: 12 (250
gram); vervangingsmiddelen:
11; versnaperingen: 3 (choco)
en 4 (suikerwerken)boter of
margarine: boter 3 A (100 gr,
rundvet of 125 gr. margarine)
en boter 3B <125 gr. marga
rine); reserve B7, C7, D? en
E7 (elk 125 gr. boter).
Voorts voor margarine; bon
„boter 50 B" 100" gr. bak- en
braadvet, indien bon tevoren
ingeleverd of 125 gram mar
garine indien bon bewaard.
Voorts bonnen 52 A en 52 B
boter (alleen aan kaarten van
personen tot 21 Jaar) elk 125
- gram margarine.
Bon 09 algemeen een rantsoen
eenheldszeep. bon 10 algemeen
jfe en reserve C 3, D 3 en E 3
(kinderen t/m. 13 jaar) elk
een rantsoen waspoeder; E4
Preserve (kinderen van O en 1
'Ifijaar) een rantsoen toiletzeep.
Tot en met 3 Januari:
y} - Ter verkrijging van [caramel-
'~'$poe#er:; voor kinderen tot 14
$v/;>jaax bonnen, reserve C, ;D en.
5 bij den winkelier inleve
ren- -
Roman door Manfred Hausmann
6)
HOOFDSTUK IV
Koers voorlopig Noordwest
Des nachts schrok Peter wakker
en luisterde scherp- Hij dacht, dat
hy in de hoek van de keuken iets
gehoord had. Daar rinkelde een glas,
bewoog zich een schim. „Ben jlj.het,
Jumbo?" fluisterde hij.
„Ssst...."
,Js er wat loos?"
-Het gaat om die houtlijm!" begon
Jumbo te schelden. „Zo'n rummetje
drinkt zelfs...."
„Stil tocht
„Zo'n rummetje drinken zelfs Hm-
denburg en Hiüer nietl En dat
noemt die vervloekte windzak hout-
^3"hs toch op, Je maakt de hele boel
wakkerf*
Jk had er daarnet helemaal niet
aan gedacht. 'Maar toen oen ik hit
een- droom wakker geschrikt en kon
li niet meer in slaap komen. Daar
om ben Ü-er even uitgekomen om
een slokje te proeven. Fijne pik, 2eg
ik Je. First rate, zoals de Engelsman
zegt!"
„Ga dan nou maar gauw onder de
wot. Alles is Goddank weer ln orde!'
JZo'n Berlijnse.windbuil! Zo'n....
De volgende ochtend nlngen dich
te mistbanken over het matte, roer
loze water. Een doodse windstilte.
Het dek was glad en glibberig van ae
dauw. Onmiddellijk zette Jumbo de
motor aan en nam het roer. Zij voe
ren vlug de Wezer in en zetten koers
naar Bremerhaven.
„Zo iets heb ik nog nooit meege
maakt.1" riep Peter telkens weer.
jCJjk eens. Jumbo, daar loert de
kerktoren van Blexen boven de mist
uit. En dat zwarte ernaast zijn boom
toppen precies kleine eilandjes,
Zo iets heb ik nog nooit gezien!"
„Dat duurt niet lang meer", dacht
Jumbo.
Toen ztf Bremerhaven, -vasseerden,
was de mist niet langer wit en dicht,
maar dun ais grijze rook. -
„Wat heb ik je gezegd!" Jumbo
wees triomfantelijk naar het me
teorologisch filiaal» dat zich wazig ln
de nevel aftekende.
,>Je heb* g« yk, Jumbo! Dat had
Hg niet gedacht!"
,Wat had Je niet gedacht?" vroeg
Abel.
„Zie je daar die zwarte bal uit-de
toren hangen?"
„Die kleine hier vlak voor ons?"
„Ja. Dat betekent, dat er een at-r
mospherlsche storing is gemeld. Het
aan vandaag nog wel eens lelijk gaan
spoken!"
2e voeren langs de Columbuskade
met haar vele kranen.
„Wat is dat allemaal?" vroeg
Abel.
„Jajnmer, dat we zo'n slecht zicht
hebben! Dat platte gebouw, waar de
vlag op staat, is heb „Station aan
Zee" van de Norddeutsche Lloyd.
Daarnaast zie je door de mist heen
de olietanks. Nu wordt het wat lich
ter. Allemaal stookolie voor de
„Brem" en de „Europa". .Die'witte
boot voor aan de kade is de Roland,
dat is de stoomboot voor de zeebad
plaatsen. Gaat strakjes naar Helgo
land!"
„Zo!"
En Jumbo vertelde nog, dat in de
Kaiserhafen ook een van de Siena-
stoomboten lag. Die links van Je met
twee gele schoorstenen."
JLo, die?"
„Moei gezicht, niet? Ja, kerel, het
la hier altijd ..even interessant. De
mond var. de Weser is voor mij het
mooiste op de hele wereld."
De misthoorn op de pier van de
Noordersiuis loeide duidelijk door de
uit elkaar scheurende en weer sa-
mendampende nevelflarden heen.
Dus, Jumbo: Robbenplate, Alies
Fahrwasser, Schwarze Grticde. Koers
voorlopig Noordwest. Kan je de vol
gende ton al zien?"
„Neen. Maar dadelijk steekt de
wind op en dan trekt de mist wel
weg. Haal de seizingen maar wat
Deer."..
Het land, de schimmen van het
land aan beide kanten verdwenen uit
het gezicht. Voor hen lag, grauw en
gifjs voor zover het oog reikte, de on
gewisse verte, die zy invoeren. Klei
ne golven klotsten hun tegemoet. Het
werd koud, een koude wind kwam
uit zee op. De Noordzee beademde
üen..
'„Zo", zeide Peter, „mi zullen we
ons maar eens gaan wassen! Of wil
len we eerst nog gauw de zeilen
hijsen."
„Eerst een stukje bikken!" sprak
Jumbo.
HOOFDSTUK v -
Zó gaat het, als je plezier hebt
Onder de korte golven aan de op
pervlakte rezen en daalden op grote
afstanden de. laatste -uitlopers van
de branding der Noordzee. Met het
blote oog kon men ze nauwelijks
onderscheiden, maar - het lichaam
voelde ze heel goed, wanneer ze on
der de Soharhörn doorgleden. Het
was precies aJsof het schip tegen
een meegevende barrière liep: de
boeg ging zuchtend omhoog, het zeil
schoot een eindje terug en begon te
klappen, dan sloeg de boom weer
wat naar lij over en plaste de boeg
weer op bet water.
Zij voeren het vuurschip van Im-
jum voorbij. De nevelflarden waren
dunner geworden. Zon, blauwe lucht
en door elkaar zwalpende golven.
En tussen hemel en water, nu eens
zeilend op wijd uitgespreide vleugels,
dan weer met langzame wiekslagen
vooruit roeiend of krassend op elkaar
af en steil omhoog schietend, dozij
nen zilverkleurige meeuwen.
De wind stak op. Het rook naar
zilt schuim en nat hout.
Bij de ton voor het kruispunt op
de Robbensüdsteert zeilden zij het
Altea Fahrwasser in.
Abel vond, dat je hier toch maar
luizig goed op de hoogte moest zijn.
Hij stond met Peter achter de too-,
venbouw van de kajuit en keek over
de grijze watervlakte. Jumbo zat aan
het roer.
„Waar gaat het links heen, waar
die stoomboot vandaan komt?"
„Dat is 'n Finse boot", zeide Peter.
„Waaraan zie je dat?"
„Het Is een schip van. de Finska
Angfatrygs A. B.M
„Ik heb Je gevraagd waar je dat
aan ziet."
„Aan de schoorsteen. Zwarte
schoorsteen met twee smalle witte
strepen: Finska Angfartygs A. B.
En de sleepboot daarachter met dte
hoge golf vooi de boeg is een sleep
boot van de Wezer-inspectle."
„Waar ga je links naar toe?"
„Naar zee.'t -V -
„En waar we nu varen?"
„Ook naar zee." s- w;
„Hoe kan dat 'nou
„Aan de andêré kant te het nieuwe
vaarwater: Wremer Loch en Fed-
derwarder Arm. En hier Is het oude
vaarwater: Wiirter Arm en Dwars
Gath Daartussen ligt de Robben
plate. Aan het andere eind die
knoest daar voor je Ia de vuurtoren
van de Robbenplate aan het einde
van de Robbenordsteert, komen de
twee vaargeulen weer bij elkaar. Bij
de Hoher Weg zowat."
«Wordt vervolgd)
Het geheim van
een testament
Tri rgena weggestopt in
E. het zuidoosten van
de Gelderse Achterhoek,
vlak bij de boerderij
„Op de Rietstap" aan de
weg van Dinxperlo naar
Anholt, staat,, op enkele
meters afstand van de
grens, het kleinste kerk
je van Nederland,
Het la niet groter dan
een behoorlijk Gelders
kippenhok en het minia
tuur torentje, waarin ln
vroeger jaren ook een
uurwerk heeft gezeten,
is niet veel .ïoger dan
de eerste verdieping van
de boerderij.
Vreemde geruchten
cioen over dit kle'ne
godshuis in het dorp de
ronde. Want het heeft
nooit als kerkje dienst
gedaan en niemand
weet precies, waarom
het daar is gebouwd.
Men spreekt ln de ge- nen u thans nog de Toen stond het geha-
lagkamers over een tef- plaats wijzen, waar het vend en nutteloos daar,
tament, dat de vorig;: dodelijke schot werd af- totdat de boer van „Op
eigenaar van de boerds- gevuurd maar van het de Rietstap" het als wa-
rij zou hebben nagelv testament weten zij wei- genschuur ging gebrui-
ten en dat in één van nig meer dan de andere ken. In de linker ztj-
zijn bepalingen de bouw dorpsbewoners. Zij be- muur. die oorspronkelijk
van het kerkje voor- vestigen, dat er een der- "venals de rechter, een
schreef. En als dit zon- gelijke laatste wilsbe- boogvenster bevatte,
derlinge testament ter schikking moet zijn ge- werd een dubbele deur
sprake komt, dan duurt weest. Zij werd gemaakt gemaakt en sindsdien
het niet lang of er wor- door den heer Rietstap, herbergt het kleine ka
den ook nog anderever- naar wien de hofstede pelletje een paar land-
halen opgerakeld, die ook werd genoemd, bi bouwmachines en een
over de boerderij „Op de rijken grondbezitter, die dogcart...
Rietstap" de ronde ver weg in Den Haag Wat de heer Rietstap
•doen... woonde en zich slechts met de bouw van het
Vele jaren geleden één of hoogstens twee kerkje heeft gewild
werd het huis bewoond maal per jaar in Dinx- weet men op de Hoeiri
door een majoor, wiens perlo liet zien. Wat hij derij niet te verleden,
graf men u nog op het er kwam doen valt moei- Er wordt gezegd, dat
dorpskerkhof kan wij- lijk te gissen, want ja- het in zón bedoeling
zen Hij stond ver ln de gen deed hij niet en hij lag, dat in het oude
omtrek bekend om zijn bleef telkens slechts huls een klooster zou
rijkdom en hierdoor kort in het kleine grens- worden gesticht, waar-
werd op zekere dag een dorpje. Hij overleed kin- van het kerkje dan de
roversbende aangelokt. ierloos en na zijn dood, kapel zou worden. Maar
Maar de majoor was sen kleine, dertig jaar van dit klooster is nooit
voor geen klein ge- geleden werd het kerkje iets gekomen en men
nichtje vervaard en opgetrokken, dat nooit weet er het rechte dan
schoot bij de overval aan zijn bestemming zou ook niet van. Het
den aanvoerder der beantwoorden. is een geheim gebleven,
bende neer, waarop de Op een kwade dag waaraan het kerkje bij
overigen de vlucht na- sloeg de bliksem er in „Op de Rietstap" zijn
men. De huidige bewo- en blakerde de gewelf- ontstaan dankt,
ners van de hoeve kun- de zoldering en de vloer. (Foto Bouvet
(Inaeuonden Mededettno)
Vroog Uw winkelier
om TEN HavE'5 orl
lintei» VIRGIN1A-
t *r pakje
250 gr. tabak 20 <t,
SM'
SAUS, per
250 gr, tal
Ook voor B#ka *hag,
TABAKSAUS
Fa. K. TEN HAVE CV.
TABAKSKTRVERIJ simos 18?R
BERLUN, 6 Jan. (DNH.) Het
jongste artikel van Rijksminister dr.
Göbbels in .Das Reich" is gewijd
aan de problemen van de lucht
oorlog. Na erop gewezen te hebben,
dat de vijandelijke aanvallen over
dag en 's nachts het Duitse ooriogs-
^reel willen treffen, daar waar het,
._,.ar de mening van den vijand het
kwetsbaarste is, ni. bij de vrouwen
en kinderen, schrijft dr. Göbbels:
Deze aanvallen vormen eed typisch
Engelse methode van oorlogvoeren,
die door de Britten eeuwenlang is
toegepast in de strijd, tegen kolo
niale volken en thans toegepast
wordt tegen de zeer beschaafde vol
ken van het Europese continent. De
Engelsen hebben in hun geschiedenis
nooit op een andere dan deze wijze
oorlog gevoerd. In de strijd tegen
de boeren hebben zij de vrouwen
van den vijand voor hun opruk
kende colonnes laten marcheren, om
hun mannen het schieten te belet-
tem Tijdens de. eerste wereldoorlog
pasten zij op Duitsland de zeeblok
kade toe om zodoende ons vader
land uit te hongeren en thans gooien
zij een menigte brisantbommen en
fosforblikken neer op onze steden
om daardoor een massamoord te ple
gen op onze vrouwen en kinderen.
Men ziet het, de middelen verande
ren, de methode blijft gelijk.
Vervolgens wijst de minister er
op, dat het telkens van de betref
fende volken afhangt, of de Engelsen
daardoor hun doel bereiken. Tonen
deze zich zwak, dan zijn zy ver
loren, blijven zij daarentegen sterk,
dan faalt na. een zekere tyd deze
methode en loopt zij dood. Een voor
beeld van de eerste mogeiykheid is
1918, een voorbeeld voor het tweede
1943. Deze keer toont niemand zich
geneigd om voor de terreur der En
gelsen te bukken. De gevolgen van
deze houding zijn onvermijdelijk en
zullen zich dan doen. gelden, wan
neer de Engelsen definitief hebben,
moeten inzien, dat hun methode tot
geen resultaat leidt, integendeel een
dienovereenkomstige actie in het le
ven roept, hetgeen, naar dr. Göbbels
verklaarde, in het onderhavige ge
val ook het geval zal rijn.
Terreur, zo schrijft dr. Göbbels,
heeft alleen dan uitwerking, wan
neer ze eenzijdig wordt toegepast.
Wordt deze terreur echter beant
woord met een hardere en vastbe
radener terreur, dan is ze weldra tot
mislukken gedoemd. De verdere ont
wikkeling van deze oorlog zal dit
weer eens bewijzen. r
Psychologische uitwerking
De minister legt vervolgens nogmaals
de nadruk op de psychologische uitwer
king van de vijandelijke luchtterreur.
Zolang de mens zijn bezit nog zijn
eigendom kan noemen, zoekt hij naar
mogeiykheden om dit te behouden. Dit
vervalt echter op het moment, waarop
hy het verliest, zyn houding tegenover
de oorlog wordt daardoor niet toegeef
lijker, doch alleen maar vastberadener.
Wanneer Iemand wil en alles ln het
werk stelt, datwlj de oorlog winnen dan ls
het zeker wel degene, die door bommen
olies heeft verloren. Want hij weet zeer
goed, dat hy alleen ln het geval van
een. overwinning weer op een vervanging
van zyn bezit kan rekenen; De slacht
offers van de luobtorlog zyn derhalve
de voorstanders van de meest radicale
wijze van oorlogvoeren.
Het Duitse volk,: zo schrijft de minis
ter verder, behoeft den vyand niet; meer
uit pamfletten en radio-uitzendingen te
leren kermen. Hy werpt Uevw tljo
visitekaartje ir de vorm van brisant
bommen en fosforblikken neer.
Hier faalt Iedere vijandelijke propa
ganda, Het Duitse volk leert thans iets,
wat het op andere wyze als gevolg van
de goedmoedigheid van zijn. karakter
nauwelijks bij te brengen ls: n.l. den
vijand te haten. De vijand kan zich de
moeit» besparen tol; het Duitse volk over
de luchtoorlog te spreken, want deze
spreekt voor zichzelf. Hier wordt de
vijandelijke laagheid alleen met haat
beantwoord. Typische staaltjes van En
gels-Amerikaanse - luchtterreur doen het
overige, zoals b.v. het feit, dat de. Britse
piloten op 24 December vroeg ln de
ochtend op Berlijn bommen met een
lange ontsteklngstljd neerwierpen, die
zo waren afgesteld, dat zij precies op
Helligenabend moesten ontploffen. Het
aanschouwelijke onderricht, dat wy door
Jergeiyke praktijken krijgen Ls meer dan
instructief. Dit onderricht Is een les ln
h«t haten, en wel zo overtuigend, dat
bet bulten onze mogeiykheden ligt. Dit
zal vooral voor de komende Anglo-Ame
rikaanse lnvaate vsn doorslaggevende
betekenis zUn. Met elk verslagen volk ln
deze' oorlog, zo schrijft dr. Goebbels.
heeft het Duitse rijk na de overwinning
medelijden gevoeld. Toen de Fransen
tfjdens het offensief ln het Westen met
mlllioenen hongerend op 's heren wegen
ronddoolden, hebben de Duitse soldaten
ben uit hun eigen veldkeukens verzorgd.
Niets heeft het volk destUds van den
Führer zo gewaardeerd, dan. het feit, dat
hy Frankrijk na zyn nederlaag in Com-
piegne riddertyk behandelde en niet
deemoedigde. Daarbij heeft Frankrijk
ons een Versailles gegeven.
©een medelijden
Engeland heeft d-eze gezindheid
van het Duitse volk door de lucht
terreur definitief verspeeld. De ver
gelding mag uitvallen zoals 2e wU,
zy zal in. Duitsland geen. ..greintje
medelijden, doei^ontstaan. Opnieuw
komt de minister totde conclusie,
dat dé" vyandelljke Iuofrtterréür het
Duitse volk geestelijk niet meer kan
deren. Deze terreur maakt ons niet
zwakker, doch alleen maar sterker.
Wat zy ons aan materiële schade
berokkent, kan, voor zover het voor
de oorlog belangrijk of beslissend is,
ln korte tijd hersteld worden.-Alle
andere vernielingen zullen behoren,
tot een van onze eerste taken na de
oorlog.. Reed® thans zijn onze beste
architecten met de wederopbouw
van onze vernielde 9teden bezig.
Eerst komt de oplossing van het wo
ningvraagstuk aan de beurt, dat
volgens de moderne gezichtspunten
behandeld zal worden, wy zullen
onze grote steden naar de buiten
wijken overbrengen en de ontwikke
ling van het verkeer biedt ons ook
de beste voorwaarden daartoe. Onze
moderne woningen zullen ruimer, ge.
rlefelljker, moderner en hygiënischer
zijn dan de meeste oude. In elk ge
val geloven wij, dat onze vernielde
steden enkele Jaren na de oorlog de
mooiste en modernste steden der
wereld zullen zijn. Men zal dit thans
voor toekomstmuziek houden, doch
men bestudere eens. de geschiedenis
van de nationaal-socialistische be
weging. Men zal dan zien hoeveel
toekomstmuziek werkelijkheid gewor
den ls en men zal weten, hoe weinig
wy ons met deze prognosen in het
Rijk der utopieën bewegen. Voor.
waarde, daartoe is alleen de overwin
ning. Daartoe moeten wij thans al
onze krachten inspannen. Is de over
winning eenmaal behaald, dan be
staat er voor ons geen probleem
meer, dat niet opgelost zou kunnen
worden, daar wij het moeilijkste
reeds opgelost hebben.
Voorultrekenen is het grote strui
kelblok voor vele schakers. Het
vergt ook inderdaad veel van ons
voorstellingsvermogen en concentra
tie om ln gedachten een aantal zet-
tenreeksen foutloos op te bouwen.
En men is eigenlijk nooit klaar met
zijn berekening. Wanneer men zes
zetten diep ziet en de tegenstander
zeven, is men er nog naast!
„Al dat gereken geeft mets", zegt
de positiespelen „men kan toch niet
alles doorrekenen, volsta daarom met
een algemeen oordeel en versnipper
je krachten niet met nutteloze her
sengymnastiek".
Dit. is tot op zekere hoogte juist,
men moet niet alles willen bereke-
nen,maarhelemaaL zonder bereke
ning komt men er toch niet. Inder
daad, het gebeurt vaak, dat men
achteraf constateert, dat men beter
niet had kunnen vooruitbere^enen.
Alleen is het natuurlijk venceerd,
deze ervaring te generaliseren.
Hieronder een .aardig voorbeeld
uit een onlangs gespeelde partij.
Wit (Engert); Kgl, De3. Tö5, Tfl.
L13, pi a2, f4, g2, h2.
Zwart (Zollner): Kg8, Dg6, Tb2,
Tf8 Lf5, pl a7, C7, f7, g7, h7.
Wit heeft een pion; verloren en
het 3chijnfe gevaarlijk het verloren
materiaal door Da7: te heroveren,
omdat de zwarte stukken (toren, dame
en loper) dreigend op de witte ko-
ningsstelling zijn gericht. Na zorg
vuldige berekening besluit wit toch
tot deze voortzetting.
23. De3xa7
Inderdaad, de directe aanvallen
23. ...i.. Le4 en 23. Lh3 leveren
wegens 24.-Tg5 niets op.
13h7—h6!
Verhindert Tg5, zodat de bovenge
noemde dreigingen herleven.
24. Kgl—hl. Lf5e4; 25. 14—f5
Aardig, bedacht; wit offert een
IJwiUfte «cho<nv«»cfi
(geen kunstzijde) In
bruin en zwart
DISTRI0UUEVRIJ
^feMAlMCNUUtLAAN I0UUICHT) ZOTtUOAMl^'
Wij staan U met raad en
daad bij om U wegwijs te
maken op het gebied van
meubeldistributie.
GR. VISSCHERUSTR. 8-1C
ROTTERDAM
heeft
voor
GRAM
Gevraagd voor direct
MARTIN'S CAFETERIA, Stfi-
tenweg 193, R'dam (Blijdorp)
ROTTERDAM
TEL. 3342T
DEN HAAG
TEL. 333298
pion om de voortschrijding vanv:;
zwarts aanval te vertragen.
'25Le4xf5; 26. .Da7xc7
Vermoedelijk had wit hier nog
26. Ta2: gerekend, waarna 2T.;;;||
Td8 practisch remise afdwingt.
26 Lf5e4
Ook deze zet heeft wit waarschijn-p
lijk wel bekeken en daarbij vertrouwd
op het ogenschijnlijk zeer sterke 3T;:3$§
Td8. Bij nader onderzoek blijkt ech-^s;
ter, dat zwart daarop wint met 'N;
27. Lf328. Tf8:t. Kh7!l enz.-f#
27. Td5—d6 -;M
Op het eerste gezicht eveneens
doende» maar nu volgt een donder-g;^
slag aan heldere hemel, welke de;
waarde Yan alle voorafgaande witte-.4
berekeningen Illusoir maakt. 1
27. Dg6xg2t!I; 28. Lf3xg2,'':
Tb2xg2!
Eerr bekende dwangstelling. 'E®:
dreigt zowel 29. Tc2| met heri4|f|
overing van de dame als ook
Tg4t met direct mat.
29. Dc7e7
Er ls niet beter.
29. Tg2—g4t; 30. De7xeL%
Tg4xe4. ""-"SlvL
Zwart heeft zijn pluspion uit het,\:
vuur gesleept én staat nu practisch
gewonnen. Er volgde nog: 31. Tf2»3-
Xc8;. 32. Td7, f6; 33. Kg2, Tg4tT3tjj?
Kf3, Tg5; 35. Te2, Tc3t; 38. KI2*;
Th3; 37. Kfl, Tf3t, 38. Kei. Tglt; 3®-?
Kd2, Ta3 (verovert een tweede pion).;
40 Te8T Kh7; 41.Tec7. Ta2ri: 42ri
Ke3. Th2.; 43. Kf3. h5; 44. Te8 h4;-
45. Kf4, Tflt; 48. Kg4. Kg6: 47. Tg8
f5 mat. 'j
Dr. M. EUWX;