41
f
.ÏBÏdTÊNL t41J
/De dirigent en zijn taak
Zoet Rüggekood
Ook al zwart?
TLyiitci,
Bon 42
Hoe een muzikale weergave wordt
';x ingezeepten verder afgewerkt
De faal van hef
gebaar
Zuster Leni
Gedecentraliseerde uitbreiding
van de groenteteelt
Ter vergroling van
de produclie
Geldige bonnen
lip
„DE MEUBELBEURS"J
ié'
Gebr. Ten Hoeve
Radioprogramma
bel
net de mondharmonica
|fo
JOL;
BUTARQMA
W/mtï'J
.pRUKWEBif
Hei gewone colbertje, dat Eduard Fllpse hier bij het repeteren met
,*t?n Jïottffrrfams FAiffthrmoniscfe Orkest dra-agt, ls nog luxurieus als
*r?petitiotoüet. Gewoonlijk doet h\j het met een trui. (Cliché AJ>.)
VA/ Is nu eigenlijk wel het werk. van een dirigent? Wat bet publiek
te zien krijgt, is maar een heel klein deel en het- is derhalve
ver Sa aar q aar, aat men leken de in de aanbel dezes gestelde vraag nogal
€«ns boort uitspreken. Is zo'n de maat, slaand mannetje, de enige, die geen
vroon geluld aoet horen, nu zo beslist noodzakelijk voor het welslagen van
een muziekuitvoering? Zou de zaak nu werkelijk in bet honderd lopen,
wanneer men honderd musici dat is al een zeer omvangrijk orkest
7. eens nun gang Liet gaan zonder den man aan de cLtrigeerlessenaar?
v-v Iaat ons dadelijk mogen verzeke-
- ren, dat een geroutineerd orkest van
•vijgoed op elkaar ingestelde musici zich
iflinog wel zou redden, al zou. bet re-
h'i sultaat er stellig meer of minder on-
l-"v;der lijden. De practïfk beeft dit
i.'v-.bewezen. Een klein ensemble als b.v.
'■jVeen trio tot een octet kan het zon-
§H$ok dirigent stellen, omdat in zulk
ipeea geringe „kamerbezetting" de
gleden eikaars bedoelingen zozeer
afkunnen aanvoelen, dat ril geen dixi-
-//'/.gent van node. hebben, althans, niet
/cl; vroor het oog. Van deze vaststelling
/^/uitgaande heeft men wel eens gere-
cccdeneerd. dat bet. niet alleen in theo-
//■/rie. maar ook practisch mogelijk
"^sianoet .zijn hetzelfde te bereiken bil
ceen grotere bezetcing. wanneer de
gleden elkaar voldoende kennen.
Doorgaande op deze redenering,
//■:heeft een orkest ook wel eens- gepro-
t»:, beerd bet zonder een dirigent te
stel! en, zoals bet Staatsorkest van
ftTMoskou, en de BerUjnse Philhanno-
nie ;..La atstgenoem.de instelling ..is 'er
i>|?|c,.xnaar gauw op teruggekomen!
De dirigent is onmisbaar
tDeze mislukking, was het' gevolg
van het verschil tussen theorie en
l^'P practük. in- een-.klein ensemble- ricb-
H^ten; -Gegleden.' zich naar „den man
'aan de eerste lessenaar", maar wie
ÊM weet. hoe b.v, een symphonie-orkest
elkaar zit, kan begrijpen, dat bet
cscy vooreen contrabassistschier onmo-
is. de bedoelingen van den eer-:
'sten' concertmeester dat is in de
feys= 'regel de leider der groep eerste vio-
„aan te voelen",, zelfs al-heeft
s*-.Iedere groep een eigen concertmees-
Jli/tér als „voorman", waarnaar men zich
^kan richten. Set, gezamenlijk musi-
ceren vereisteen te grote eenheid
-c^ van opvatting en onderling, begrip,
dandathet 'mogelijk., zou zyn om
■/"^-anders dan bij incidenteel experi-
inent een homogene. Iaat staan een
|f:£ bezielde weergave* van een muzlek-
/c-'werk te bereiken. „Hoor je. dat ze
//"/'ree lekker, nog niet missen kunnen?"
- Eduard Fl'pse eens vergenoegd,
teen hij bij een grammofoonopname
iy/Veven in de cabine van den „toon-
meester" het geluid ging contro-
Ieren en zijn orkest zonder dirigent
IfSvyeen kleine passage speelde, die bet
;al berhaalddlijk gerepeteerd had.
Om de aanduiding van een bepaalde
passage te vergemakkelijken, wordt
de partituur wei ingedeeld in met
letters aangegeven secties, zodat de
dirigent laat inzetten „zes maten
vóór P" of „twaalf maten na D".
Bij geroutineerde musici faalt zoTi
inzet zelden of nooit, Ook zijn er
dirigenten, die bepaalde passages
langzamer repeteren om ze er goed
in te krijgen en ze daarna „in tem
po" te nemen.
Hef eerste werk
Maar zoals gezegd is dit niet het
eerste werk van den dirigent- Zijn
eerste werk is het bestuderen van de
partituur, dat is de „muziektekst'"
van het werk. Als hij dit niet door
en door kent vele dirigenten ken
nen een groter of geringer deel van
het gangbare muziekrepertoire uit
bet hoofd leest bij het- boek geheel
door en maakt zijn aantekeningen
over zijn opvatting, waarnaar hij de
bezetting van bet orkest de sterkte
der verschillende groepen bepaalt.
Dan overlegt hii met den eersten
concertmeester de „zetting" bij de
strijkers 1 in de eerste plaats, omdat
het verschil in toon maakt of een
noot wordt op- of neergestreken en
In de tweede plaats, omdat op- en
neerstrijken door alle strijkers van
dezelfde groep, die dezelfde partij
spelen de groep kan nl. ook wel
eens „gedeeld" zijn gelijk moet
geschieden. Ook orkestleden indivi
dueel nodigt bij wel eens tot overleg
uit, b.v. de verschillende bout- of
koperblazers.
Heeft de dirigent deze eerste aan
wijzingen. gegeven, dan begint het
„inzepen" oftewel repeteren van. de
partituur, betgeen in den beginne
onder den tweeden dirigent of ook
wbl door den eersten concertmeester
gebeurt. Zyn „de vetvlekken eruit",
fc»S-PK. „tk beu SS-zustert" ragt
Leni en. zo zegt bet mot nadruk en
trots.
Sö-ssiïster? Beatant dat dan7 Eet la
geen officieel erkende titel, dat is ook
helemaal ntet nodig Zuster Lenl heeft
die benaming; zelf genezen. Een beetje
vrouwelijke IJdelheid aal er niet vreemd
aan zijn.
Maar lioch heeft ze gelijk, al staat
ze dan officieel onder het Duitse Rode
Kruis. Za la eert SS-zuster, want haar
arbeid en daarmee een groot deel van.
haar jong leven, behoort de SS, be
hoort de SS-inanneiï, die ra met liefde
en toewijding verpleegt.
Ze ia nog zeer jong en nog niet
lang geleden kwam ze uit haar rustig
dorpje in het lazaret. Opleiding, exa-
mou en dan eindelijk haar taak met
de verantwoording en de zorgen. Aan
vankelijk was ra wat. bevreesd, wat
schuchter en de hoofdzuster, do oudere
ervaren zuster Lisa, moest haar dikwijls
helpen. Maar ze neeft snel geleerd,
Do gewonden op haar afdeling zijn
allen aan het been gewond en liggen
in het gips. Ze komen van het Oost
front en vinden hier door een vak
kundige behandeling en. verpleging hun
gezondheid en kracht terug. Het gips
verband drukt nog als lood op hun
benen, maar desondanks voelen ra zich
reeds weer tot grote daden in staat,
hebben de dolste invallen en zijn na
tuurlijk ongeduldig.
Nauwelijks is zuster Lenl bU hen
binnengekomen, ol de Jonge Rotten-
Tilhrer. die zich tot nu toe zo rustig
had gedragen, houdt voor haar 'n lange
voordracht over aUa beenschot, dat
niets te betekenen heeft en hij beweert,
dat men hem volkomen cranodlg ln bed
houdt. TdJn buurman een pantserman
verklaart tot hr&r verbazing, dat
zijn trouwplannen geen langer uitstel
kunnen lijden en dat hij beslist een
lang verlof nodig heeft., „Zuster Leni,
spreekt u er toch met den dokter over",
meent hij trouwhartig. Een derde, met
een befckenfractuur. begint op het el
lendige gips to vloeken en dreigt on
middellijk te wü'en opstaan, als het
gips niet uiterlijk morgen verdwijnt.
.Jullie zdn net kleine kinderen", zegt
zuster Leni ten einde raad, nadat haar
logische tegenwerpingen niefc schijnen,
te helpen. Als ze de kamer verlaat,
draalt ze zich op de drempel nog even
om en glimlacht, En deze glimlach
werkt als een wonder.
in het nevenvertrek wordt 'reeds met
verlangen op haar gewacht. VtJf paar
ogen hangen aan haar gestalte en slaan,
opaserkzam haar doen en laten gade.
Zo gaat zJJ van kamer tot k&nser en
overal straalt een frisse levensblijheid
van haar uit.
Degelijks moet ze op vele vragen, een
antwoord geven. Grote en. kleine zor
gen worden haar toevertrouwd. Ais zij
kamer 4 binnengaat waar een vaantje
met het Finnenkruls boven da deur
hangt, ls ze echter aan het einde van
haar LatUn. Wut daar alles gevraagd
wordt, kan ook zuster Leni niet be
antwoorden of.... ze moest Fine leren.
De Jongs Finse soldaten, die hier door
specialisten van de W&ffen-SS geope
reerd worden, zijn zuster Lenl bijzon
der toegedaan en ze hebben het; zich
in het hoofd gezet, dat de kleine aar
dige zuster hun de Duitse taal leert.
Een. hele poos radbraken ze met elkaar,
doch dan. klinkt er een belletje,
gewonde SS-man beeft zuster Leni
nodig. Boven een der deuren bmndt
een klein wit lampje, daar gaj
naar binnen.
Zo gaan de dagen van zuster Leni
om. Steeds Is zij hulpvaardig en. vrien
delijk en waar zy komt, straaLt haar
zonnige glimlach..
De groen tenvoorzientng van. ons
volk Is de laatste Jaren met toe
nemende moeilijkheden gepaard ge
gaan. De vraag naar groenten is sseer
sterk gestegen, o.a, doordat, wegens
schaarste aan andere levensmiddelen
in talloze gezinnen twee warme maal
tijden per dag worden gebruikt.
Daardoor heeft men. tweemaal zoveel
groenten nodig als voorheen. Boven
dien is de hoeveelheid groenten,
welke per maaltijd genuttigd wordt,
groter geworden. Getracht Ls aan de
sterk Eestegen behoefte tegemoet te
komen door de voor tuinbouw be
stemde oppervlakte te vergroten en
het aantal volkstuinen uit te breiden,
Uit den aard der zaak blijft echter de
productie door de beroepstuinbouw
voor onze groentevoorziening van
doorslaggevende betekenis. Aan de
voortbrenging Is echter In steeds
sterkere mate een rem opgezet, door
de gestadig toegenomen moeilijk
heden bij het verkrijgen van kunst
mest, zlektenbestrydingsmiddelen en
bedrüfsbenodlgdheden, als
ook door het gebrek aan vakkundige
arbeidskrachten,
De verwachtingen ten opzichte van
de groentenvoorzienlng kunnen dus
niet gunstig zijn. Voor 1944 moet
bovendien rekening worden gehou
den met het steeds nijpender wor
dende tekort aan transportmiddelen,
waardoor de verdeling van de groen,
t-enoogst ongunstig kan worden be
ïnvloed, hetgeen plaatselijk tot grote
moeilijkheden kan leiden. Het zal
derhalve noodzakelijk zijn niet alleen
op andere dan de hierboven aange
duide wijze te trachten de groenten-
productie te vergroten, maar ook de
aanvullende teelt van groenten zo
dicht mogelijk bij de woonplaats van
den consument tedoen beoefenen.
Er moet dus worden gestreefd naar
een gedecentraliseerde uitbreiding
van de groententeelt, waarbij krach
ten worden ingeschakeld, welke tot
nog toe niet in de tuinbouw werk
zaam waren. Hierbij Ls voor vele
Nederlanders een taak weggelegd.
TeeH voor de gemeente
werken van een volkstuin beginnen,
want dan blijven teleurstellingen niet
uit en het mag in geen geval voor
komen, dat de grond verwaarloosd
wordt of braak blijft liggen. De over
heid heeft medewerking toegezegd
bij het beschikbaar stellen van gron
den, maar deze zullen niet altijd in
de nabijheid van de woning kunnen
liggen. Men moet tijd beschikbaar
hebben en liefhebberij voor het telen
bezitten, want de gewassen eisen
goede verzorging. Enige vakkennis is
gewenst, doch niet noodzakelijk, om
dat een practlsche handleiding ver-
verkrijgbaar is en de Rijkstuinbouw-
voorlichtingsdienst de volkstumders
steeds met raad terzijde staat. Be
gint men na ernstig beraad aan het
betelen van een volkstuin en streeft
men ernaar goede gewassen te ver
krijgen, dan kan van een lapje grond
van pl.m. 200 m2 in da loop van het
jaar een hoeveelheid groenten en
aardappelen worden geoogst* welke
juist in deze tijd in het gezin buiten
gewoon welkom is, vooral omdat deze
producten boven de gewone rant
soenen beschikbaar komen. Gegadig
den voor een volkstuin kunnen zich
aanmelden ten gemeentehuize af bil
het Algemeen Verbond van Volks-
tuindersverenigingen In Nederland,
Centrale Markthallen, kamer 101 te
Amsterdam.
BedriiJsvolks+urnen
Voor hen, die niet in de gelegen
heid zijn een eigen volkstuin te be
werken, ls er een andere mogelijk
heid om door zelfwerkzaamheid
extra groenten en aardappelen en
andere voedingsgewassen te verkrij
gen, nl. door deel te. nemen aan een
bedrijfsvolkstuin. Groepen van per
soneel van een onderneming of be1
drijf kunnen gezamenlijk in die be
drijfsvolkstuin voedingsgewassen
telen en de opbrengst ervan ondèr
elkaar delen. Het Bureau Aardap
pelverbouw van de Directie van de
Landbouw heeft in 1943 met een
aantal bedrijfsvolkstulnen een- proef
senomen. De resultaten ervan waren
zeer bevredigend, zodat thans de ge
legenheid tot deelneming in het al-
je me en openstaat. De deelnemers
mnnen rekenen op de oogst van
225 m2, want de bedrijfsvolkstuin
wordt aangelegd op de grondslag
van 40 deelnemers per ha. Het voor-
Tot en met 19 Februari:
Bonnen 07 en 08 voor brood,
beschuit, aardappelen (07 eerste
week, 08 tweede week), melk,
taptemelk (1 VS. liter plus 50 gr,
taptemelkpoeder), vlees en tabak
(twee keuzebonnen).
Voorts bloem: 035 en 036;
havermout: 037 (125 gr.); gort;
0.38 (125 gr.) en reserve D 12
(250 gr.); ryst of gort: reserve
E 12 (250 gr.); kaas: 039 (100
gr, vette); suiker: 040 (500 gr.);
jam: 041 (250 gr.); vervangings
middelen: 042; versnaperingen:
07 (100 gr. choco of suikerwerk)
en 08 (100 gr. suikerwerk); kln-
derdrankpoeder: reserve C 13»
D 13 en E 13 (elk 300 gr. voor
vier w'eken)boter of marga
rine: „boter 07 A" 125 gr. mar
garine, .boter 07 B" 100 gr. bak
en braadvet, reserve B 14, C 14,
D 14 en E 14 elk 125 gr. boter;
zeep: 033 een rantsoen eenheids-
zeep, 034, reserve O 10, D 10 en
E 10 elk een rantsoen waspoe-
der, reserve E 11 een rantsoen
toiletzeep.
Tot en met 4 Maart:
Bon „boter 06 A" (100 gr.
bak- en braadvet), „boter 08 A"
personen tot 21 Jaar (125 gr
margarine)
SS-oorlcgsv-erslagsever
Wiliy Günther (Duitsland).
v- Dirigeren 1$ repeteren
/Sier komen we zo ongemerkt op de
kern van. het dirigeren. „Gouvemer
^v|;c*esc orévoir" (besturen Is vooruit-
-sV 2den> zegt de Fransman en in ana-
,^|/lc^ie;hierop zou men kunnen zeggen:
'"iKtö dirigeren is repeteren. Want op de
repetities gebeurt het voornaamste,
het eigenlijke werk van den dirigent
en /geen orkestleiderterwereldis in
M^S-staat om zonder voldoende, laat
staan enige repetitie, zijn bedoelin-
4.;y: gen ongerept uit een orkest van
imf'hoff knappe musici ook te voorschijn
te brengen. Op de repetitie ziet men
p/iyden dirigent dan ook geheel anders
f-: dan op de uitvoering, waar hij in
;,y}reen soort gebarencode zijn musici
geluibloo» herinnert aan de aanwö-
"spugen, die hij hun op de repetities
lëlj^l^erstrekte.
- Ziet men op öe repetitie den dirl-
-gent anders., het muziekwerk hoort
fa men ook geheel anders. Meestal be-
ginü de dirigent vooraf zijn bedoelin-
,£fvgen in algemene trekken te schetsen
- dat is nog niet het allereerste
V/-' begin, van zijn werk.' waarover straks
'1"f"1 '~r: en na deze algemene aanwijzingen
/■laat.hij beginnen om.... meestal al
heel spoedig „af te tikken". Middenin
een passage zwijgt het orkest en
neemt een opmerking ln ontvangst,
- bestemd voor allen, voor een groep
en soms ook voor een bepaalden
frM zmisïcus. Dan laat hU de passage
■^/■/■."overnemen, soms meer dan eens. als
het niet dadelijk naar zdin zin gaat.
dan begint de dirigent met het 1 mt grote ,Af paraat» van Concert-
„retoucheren" van de partituur naar \gshouMxorkest, Toonkunstkoor
ftagsssindea mededelingen)
Een
goede raad!
Wl/ kunnan U deskundig voor
lichten op het gebied van meubel
distributie- Zonder verplichting
geven wij U alle gewenichte In
lichtingen
GR. VI5SCHERUSTR. 8-10
ROTTERDAM
-.">v
V/'y'
i'i».
i-.-t-'i.
DEN HAAG
TEL. 333293
ROTTERDAM
TEL. 38421
zlin persoonlijk inzicht. Men, begrijpt
wellicht hoevele aanwijzingen nodig
zijn om alle orkestleden van dit ïn-
zlchp te doordringen en hen te laten
musiceren naar de rol, die de diri
gent hen wenst te doen vervullen.
Men begrijpt ook. dat al deze aan
wijzingen op de uitvoering niet kun
nen worden herhaald en de dirigent
zich bepalen moet tot het aangeven
van het tempo om dan met bijzon
dere gebaren zijn bedoelingen te ver
duidelijken. De ene dirigent spreekt
die gebarentaal duidelijker en bezie
lenden dan de andere; het ene en
semble verstaat die taal beter dan
het andere. Dat noemt men .het
contact" tussen leider en orkest; een
contact, dat niet zoals bij het musi
ceren in klein verband uitsluitend
door „aanvoelen" kan worden ver
kregen. Overigens is dit contact een
kwestie van persoonlijkheid van den
dirigent.
Musiceren zonder pontificaal
"We zelden reeds, dat men op de
repetitie den dirigent geheel anders
ziet dan op de idtvoerirtg. In de eer
ste plaats draagt hii op de repetitie
natuurlijk geen deftige rok en plas
tron. maar meestal is hij daar in
zijn hemdsmouwen omdat het di
rigeren ook lichamelijk een zeer in
spannende bezigheid is of in een
gemakkelijk zittend jasje of trui. Zo
zwijgzaam als hij bij de uitvoering
moet zijn, zo spraakzaam is hij dik-
wüis op de repetitie. Hier volstaat
een goed dirigent om de drommel
niet met het gebaar'
knapenkoor zou zonder dirigent
moeilik te beheersen zfjnl Maar geen
noodr het Ls niemand minder dan
Willem Mengelbergdie het in han-
den houdt. (Cliché AJ\)
-r»a bereidende en uitvoerende werk ge-
schiedt onder leiding van 't Bureau
gegeven. Aan de burgemeesters is ge- Aardappelverbouw, dat zorgt voor
vraagd in opdracht der gemeenten
ten behoeve van de ingezetenen
groenten te laten telen door land
bouwers in de omgeving der ge*
meente. De Directie van de Land
bouw» heeft maatregelen getroffen om
de uitvoering ervan zo goed mogelijk
te doen slagen. De Rykstumbouv.--
voorlichtlngsdienst van de Directie
van de Landbouw heeft rijn staf van
deskundige medewerkers beschikbaar
gesteld om zowel de gemeentebestu
ren by het opstellen van de plannen,
als de landbouwers bU het beoefenen
van de teelt van groenten behulp
zaam te zijn. Zoals vanzelf spreekt»
kan de landbouwer niet alle gewas
sen telen, welke in het tuinbouwbe
drijf worden voortgebracht. Zijn be
drijfsomstandigheden dwingen hem
de keuze te beperken tot meer exten
sieve groentengewassen, zoals stam-
bonen fen erwten,, alle soorten kool,
koolrapen, winterpeen, uien enz.-en
vroege aardappelen. Het publiek zal
niet van da gerieente mogen ver
wachten, dat zij de fijnere groenten
zooals spinazie, andijvie, bospeen,
enz. laat telen, want daarop is het
boerenbedrijf niet Ingesteld. De ge
meente heeft van overheidswege de
verzekering ontvangen, dat zij de op
deze wijze geteelde groenten, geheel
ten behoeve van haar ingezetenen
kan bestemmen.
De vofts+uin
Hoewel reeds tienduizenden Ne
derlanders in de laatste jaren in hun
particuliere tuin of in de volkstuin
groenten, aardappelen en andere
voedingsgewassen hebben geteeld en
daarvan de grote voordelen onder
vonden, kan aan deze teelt nog be
langrijke uitbreiding worden gegeven.
Iedere huisvader overwege voor zich
zelf of hy in staat is de levensmid
delenvoorziening van rijm gezin aan
te vullen door het bewerken van een
volkstuin. De moeilijkheden mogen
echter niet worden onderschat. Men
moet niet te lichtvaardig aan het be-
geschlkte grond en de eerste bewer
king daarvan, voor zaden, pootgoed
en alle andere bedrijfsbenodigdhe-
den, alsmede voor vakkundige voor
werkers, die aan de teeltwerkzaam-
hedeu der deelnemers leiding geven.
Deelneming staat op?n voor iedere
groep van arbeiders, jbeambten en
ambienaren van een ö&oryf of tak
van dienst, mlt3 de directie van de
onderneming of de chef van dè tak
Van diensr daaraan goedkeuring
hecht en-volgens de geldende rege
ling medewerking verleent. Dit be
tekent dm. dat de teeltwerkzaam
heden ln de bedrijfsvolkstuin, soais
het zaaien en poten, schoffelen en
wieden en het/oogsten der .produc
ten, door de deelnemers worden uit
gevoerd waarbij, zoals gezegd, des
kundigen leiding geven. Nadere in
lichtingen omtrent bedrijfsvolkstui
nen zyn verkrijgbaar bij het Bureau
Aardappelverbouw, Cronjéstraa^ 9
Arnhem, of by de Rykstuinbouw-
vocrlichtingsdienst, Bezuidenhoutse-
weg 30, Den Haag.
Door deze maatregelen is thans
voor een ieder, die er tüd, Just en
gelegenheid voor heeft, de mogelijk
heid geopend door het telen van
grccn»en te helpen om de taak van
ae beroepstuinbouw te verlichten en
de gr oen t envoorzi ening van zijn ge
zin ie verbeteren.
ZONDAG fi FEBRUARI
HILVERSUM I 414.4 m.i 7,30 Om mm
.00 De zin van net boer-zijn. 8.15 Frogr
cverz. 830 O ra mm. 8.25 Gramm. 8.45
GodacL nltz. 0.00 Nieuws. 9.15 Zondag
morgen zonder zorgen. io.OO Kleine kost
baarheden (I). 11,00 Scandinavia. 11,30
De stem der SA. 11.40 Gramm. 11.45
Voorwaarts kameraden. 12.QO Nieuws.
12.15 Beioardbespellng en Kamerorkest
„Are Nova et Antiqua". 12.45 Als ik 't
voor 't zeggen had. 13.00 Viool en plano.
12-30 De schijnwerper. 14.00 Nederlands
programma. 15.00 Wekelijks luisterspel.
15.45 Een winterdag. 16.20 Orgelspel. 16.55
Sportuitslagen. 17.00 Recht door zee.
17.30 Melodieën uit een. uitstalkast. 18.25
Roman door Manfred Hausmann
30)
De «ld verliep. En langzaam vloeide
de verschrikking van de stormnacht,
die nog ln rijn leden zat, weg. Een
ander gevoel maakte zich van hem
meester. Vele andere gevoelens, zy
trilden door hem heen en verdwenen
weer. Smart, geluk, angst, hoop, ver
latenheid, lust in avonturen en een
heerlijk gevoel van bedruktheid, dat
hij tot dusverre niet had gekend. Wat
zou er al niet op deze wereld kunnen
gebeuren?
Hurry. Zij had hem op Spiekeroog
leren kennen. Hy was de brutaalste
hond op het hele eiland. De bad
mannen, die altyd toeteren moesten,
wanneer Iemand rich te ver ln zee
waagde, ergerden zich dikwijls groen
en geel over hem. Bij het gemeenste
hondenweer sprong hij by voorkeur
in het water, Corinna stond doods
angsten uit, dat hij door de branding
nog eens te pletter geslagen zou wor-
Onophoudeiyk j ^en een der ijzeren palen, die
klinken zijn "aanwijzingen, dikwijls 1 .^00!\
ook onder het musiceren door en bij
dirigenten met meer temperament
dan zelfbeheersing kunnen op de re
petitie de stukken er niet zelden af
vliegen.
Neen, voor een goede uitvoering ln
groter verband kan men den dirigent
niet missen. Hij is niet maar het
mannetje, dat met maatslaan de zaak
in het verband houdt men heeft
wel eens gezien, dat een dirigent,
o.m. Willem Mengelberg, zijn stokje
rustig neerlegde en matenlang rich
bepaalde tot aanwijzingen, die niet
op het tempo betrekking hadden
hij is de herschenner, de klankbeeld
houwer van het. muziekwerk. Hij be
speelt het orkest, zoals de organist
de hand- en voetklavieren, benevens
de. registerknoppen van zijn instru
ment bespeelt. Hij blaast het dode
notenbeeld leven in met de adem van
riin kennis, zjjn kunde <n zijn bezie
ling. En als na de laatste maat de
biivai opklinkt en de dirigent zich
dankbaar buigend naar het publiek
wendt, neemt h!1 die hulde niet al
leen in ontvangst voor 'zichzelf, maar
ook Voor die zestig, tachtig of hon
derd man, in wie rijn bedoelingen
jroerklaok vonden»
baden gereserveerde strand
afbakenden. Maar hy had altijd
veine. Ook met de ballontocht. Hij
had over het geheel meer veine dan
verstand. Abel zou het wel zien!
In den beginnebestond er geen
grote intimiteit tussen hen. dolden
rij alleen wat met elkaar. Corinna
was eveneens een uitstekende zwem
ster en aan moed ontbrak het haar
zeker niet. Zij zou hem eens laten
zien, dat een jeng meisje uit Bremen
evenveel durfde wagen als zo'n Mr.
Patton uit Chattanooga. Patton, dat
was zijn eigenlijke naam. Nu eens
was z y *s morgens vroeg het eerst in
de frisse golven van de Noordzee,
dan weer hij. Ver buiten de bran
ding, waar de andere badgasten rich
niet waagden, zy gingen op hun rug
liggen, lieten zich door de dwars aan-
bruisende deining omhoog werpen en
weer in de diepte wiegen en riepen
elkaar Engelse en Duitse brutalitei
ten toe. Corinna zelde. dat hij een
heel diepe grocstem had, zoals je die
in Duitsland alleen van dronkelap
pen hoorde. Maar in Amerika had
den ook fatsoenlijke mensen zo'n
stem;."
Abel vroeg wat Chattanooga was.
Zijn blik volgde het maanlicht, dat
in een hoek der kajuit op het
rhythme der schommelingen van hel
schip op en neer gleed.
„Dat is waar ook", zeide Corinna,
„dat heb ik nog niet uitgelegd. Zijn
vader was een Amerikaan, zyn moe
der een Duitse. Hij sprak onberispe
lijk Duits. Chattanooga, dat was de
naam van de stad in Tennessee,
0.SA. Een tamelijk grote stad zelfs.
Maar ik wist vroeger ook niet, dat
die bestond. Hij leerde in Bremen
de katoenhandeL"
„Hoe zag hij eruit. Ik bedoel, zag
hij er goed uit of hoe?" Abel
drukte, terwyi hy een leiyk gericht
zette, zyn vuisten tegen rijn oren.
Toch hoorde hy, dat Corinna vroeg
of hij hem dan vroeger niet gezien
had.
Dan nam hy zyn handen weer van
zyn oren. „Hoofdzakeiyk heb ik zyn
hemdsmouwen gezien. By het beetje
licht, dat het oliepitje op de jol
wierp, kon je ongeveer niets onder
scheiden."
Corinna gaf een beschrijving van
Hurry's gericht. Van rijn slaap liep
langs zyn oog een smal litteken byha
over zyn hele wang en dwars door de
onderlip. Dat had.'hy bÜ het foot-
ballen op Fordham College gekregen.
„Weet u wat football ls?"
„Voetballen, denk ik."
„Helemaal niet. Rugby. In Amerika
vallen daarbij jaarlijks dozynen
doden. Een idioot spel, heus, maar
prachtig. Dat was nou echt iets voor
Hurry."
Bij de lip had de dokter de wond
niet goed genaaid. Daar was nu zo'n
klein gezwelletje ontstaan. Het viel
echter niet erg in het oog. En dan
had hy borstelig, zwart haar, dat ver
op zijn voorhoofd liep, en een prach
tig wit gebit, zyn haar was zó rffk,
dat het aan beide kanten van het
hoofd eerst een eind omhoog stond
vóór 't ging liggen. „De naam Hurry
is van my afkomstig. Om het andere
woord zelde hy altyd: Hurry upl
Hurry up!", omdat alles hem altyd
te langzaam ging. Hurry upl.... dat
wil dus zeggen: vooruit noul Op
schieten!"
-En mocht hy u ook UJden? Hoe
oud was hij?"
Wordt vervolgd
Cttrecwtn-; a J. KarKtriBCTt»*, Bu»
n™; ooororedacteur; Hendrik Undi
Amsterdam, plr. hooidredi*cteur. lr a
a de Haaa ran Darseer Haarlem
«wr dar redactie: B van de Val de
Rotterdam verantwoordelijk voor Or
tdvertentlae j a 3, Laconaers. A "dam.
KIM
Hoe vercfrieffg is voor een braaf
mens vaak de lectuur van die
slechte krantenWat lees ik daar
nu weer.- „Zwarte handelaren pleeg
den oplicMng." Zij leverden twaalf
60/erfonnen, met slechts schraal be
boterd..... zand. Zand kan echter
slechts gebruikt worden om de po
litie in de ogen strooien, niet om het
arme slachtoffer, dat juist dodelijk
verlegen zat om een onsje boter (en
dat met die twaalf tonnen weer net
voor een dagje geholpen was) op
zijn brood te smeren....
Ik grijp, teleurgesteld over zoveel
slechtheidna ar een goed boek, naar
het boek van een verren voorvader
van 500 jaar, pas opnieuw versche
nen. Op oud-Hollands papier met
een echte leren bandIn 1944! Def
tig, zeldzaam!
En ik lees, in een zeer fraaie rood
gedrukte titel op de welverzorgde
bladspiegel in het kostelijke boekje:
„Hoe Ulesplègel stront voor smeer
oft vet vercocht".
Doe ghinc Ulespiegel tot den
beersteker ende schijthuysvagher die
hem vulde Xll tonnen van menscen
drec. Ende het vriesde seer ende die
beersfefcer vulde die tonnen op vier
vinger breet na vol, ende liet die wel
hert bevriezen om datse niet stin-
cken en souden.
Ende Ulespiegel begoot die ton
nen mef ve< ende doe shech hi se
toeEnde die comenscap (koopman
schap, zaak) beviel eenen schoema-
ker
De schoenmaker zou met het vet
zijn leer eens fink invetten en
sleepte de tonnen bij het vuur. Toen
verdachten weldra de knechten
elkaar van hei verspreiden van kwa
lijke luchtjes en zij maakten ruzie
met elkaar. En toen zij het vet even
uit zouden gieten.» wel, zij renden
aeftfer Ulespiegel aan, maar die was
met zijn geld. al lang „vandaar" ge
reisd, want hi sorchdeVoor dat
eynde". Hij had er op gerekend....
Er is niets nieuws onder de zon.
Ulespiegel en zijn schoenmaker de
den natuurlijk ook al aan zwarte
handel,,. In elk gevel was er aan
hun zaken een luchtje», TIJL.
Nederlandse volksklanken, 19.00 Nieuws.
19.10 Spiegel van do dag. Van 19,15
Radio-Centrales. 19.15 Sport van do dag.
19.30 Der Vetter aus Dingsda. Ca. 21.15
Pianospel. 21.30 Theo Uden Masman.
22.00 Nieuws. 22.1524.00 Luchtig avond
programma.
HILVERSUM H. 10.00 Goüsd. Uitz. 11.00
Ochtendconcert. 12.00 Nieuws. 12.15 Amu
sementsorkest. 13.00 Toespraak. 13,15
Operaconcert. 14.00 Voor de Jeugd. 14.30
Orkest Malahdo. 15.15 Vrolijke samen-
zang. 16.00 Planovoordracht. Ca. 16.30
Orkestwerken van Brahms. 17,30 Het
landhuis aan het Bergmeer (luisterspel).
18.15 Zie programma Hilversum I. 19.00
Nieuws. 19.10 Dansmuziek. 20.QQ Zoek
licht. 20.15 Roemeens Orkest Gregor Ser-
ban. 21.00 Klassiek concert. 21.45 Avond-
Wildlng. 22.00 Nieuws.
MAANDAG 1 FEBRUARI
HILVERSUM X 414.4 m. 6.45 Ork, V. d.
Duitse Arbeldgdienst. 7.00 Nieuws. 7.10
Ochtendgymnastiek. 7.15 Ork. v. d. Duit-
.se Arbeidsdienst. 7.40 Sportnieuws. 7.50
Progr.-ovBrz. 8.00 Nieuws. 8.15 Ochtend-
concert (van 8.45—8.50 Voor de huls
vrouw). 9.00 Klassieke strijkkwartetten.
9.45 Godsd. ultz. 10.00 Ork. John Kristel
en duetjes. 11.00 Voor de kleuters. 11.30
omroepkerkorgel. 12.00 Almanak. 12.15
Theo Uden Masman. 12.45 Nieuws. 13.00
Lahd en Volk brengtt... 13.05 De Melo-
dlsten. 14.00 Zang, viool plano en clave-
clmbBl. 15.00 Godsd. uit2. 15.15 Elck wat
wils. 16.45 Nieuws. 17.00 Voor de jeugd.
17.20 Salonorkest. 18.00' Fries praatje.
18.05 Viool, altviool en cello, 18.45 Poli
tiek weekpraatje. 19.00 Nieuws. Van 19.15
af Radio-Centrales. 19.15 Zang en plano.
20.00 Omroep Symphonle-ork. Ca. 20.50
„De brave Hendrik in ere hersteld". 21.15
Omroep Symphonie-orkest. 21.45 Zang en
piano. 22.00 Nieuws. 22.15 Instrumentale
soil. 23.00 Berliner Lehrergesangvereln.
23.15—24.00 Orkestconcert.
HILVERSUM H. 1700 OperetteTragmen-
ten, 18.00 Boyd Bachm&n. Ca. 18.40.M11-
sette-orkest. 19.00 Nieuw». 19.15 Voor. de
jeugd. 19.20 Concert. 20.15 De slag bij
Terhelde. 20.30 Lichte koorzang. Ca. 21.10
Ork. Joan Lancé. 21.43 Avondwijding.
22.00 Nieuws.
(Ingezonden MededtUnaen)
Kroniek van de
Volkstuin
Zorg voor een teeltptan
Nu We, bU de aanvang van het Jaar,
met onze groentetuin nog om zo
te zeggen alle kanten uit kunnen, 13
het zaak om een behoorlijk teeltplan
op te stellen.
ZIJ die reeda jaren tuinieren zullen
daarmede niet veel moeite hebben.
Niettemin ta het ln de gegeven om
standigheden als eerste gebod Op te
vatten, zoveel mogelijk voedsel uit dB
grond te halen. Om deze reden komen
dua allereerst aardappelen en vervol
gen» bonen in aanmerking BU een
tuin van 200 vierkante meter moeten
we weer honderd viearkante meter met
aardappelen bezetten: Willen wa van
het overige deel ten volle profijt trek
ken, dan passen we zoveel mogelijk
wisselbouw en gecombineerde teelt toe
Wat de wisselbouw betreft, kunnen
wb reeds zeer vroeg. b.v. in April, van
de volle grond oogsten: raapstelen, epl-
nozla e.d., welke onmiddellijk kunnen
worden gevolgd door zomergroenten
ala bleten, worteltjes, zomerandtjvie
enz.
Da gecombineerde bou\ ttoaakt een
nog intensiever gebruik mogelijk van
de grond, omdat hierbij verschillende
gewassen terzelfdertijd op eenzelfde
grondstuk warden gezaaid of gepoot.
Hoewei het op zich zelf aanbeveling
verdient op deze wijze de grond dus
zo productiefmogelijk te maken, kan
er niet genoeg tegen gewaarschuwd
worden, dat de groenten te dicht op
een worden gezet. Zaak is te zorgen,
dat snelgroeiende gewassen zo ruim
staan, dat de langzaam groeiende alat
ln ae verdrukking komen
Voor het overige passen we wissel
bouw en gecombineerde teelt slechts
op behoorlijk gemeste grond toe en
tenslotte moet bij gecombineerde teelt
vooral gezorgd worden voor een bodem,
welke regelmatig vochtl» -"houden
wordt
Al dei., meuken nuuooa w Uicht op
zich zBif aletB nieuw* ln aach thans
kan men er nog rekening mee houden,
terwijl wanneer de werfc.aamheden
eenmaaJ -en aanvang, hebben geno
men. veranderingen in. on? teeltplan
vaak verminderde opbrengf tekenen
A h Amiierdtj,
5 «ion» dt 11,»*,
ia ki.lori.cl»
WwterloMo en
iwwrea den
Kor aan oud» tra«fltÜL
fit daselalu tWrt,
levto. L ookoMlojij,
l troort niet too'o Injj.
tie? Durum j$
»o» verfeeogead, d*t
Nieoeijtr oaiook d#w»
nee helpt met
neerlgk larroguf
mmm
WTat zal die man op z'n-netu
kijken, als hij eens gééo
ihee van Florita krjjgt. En géia
wonder! Florita is nogde drank,
die het meeat op echte thee
iijkL Je denkt beslist» dat een
kopje Florita een kopje thee ia.
Per 10 tabletten 12cent
THEETABLETTEN
mei <kn echten theesmaak
KOFFIE HAHOONlf. „HAtAGAlPA- A DAM j
O COT HET IN DE PEN!
Houdt Uw briefkaar
tje om een exemplaar van
„Alles over behang" in de
pen! De eerste druk is ge-
heel verspreid.... Verschij
ning van een tweede oplaag
ten behoeve van de behan
gerswereld zullen wij tijdig
annonceerenTot zoolang...
even geduld nog!
CS OPCV
Publicatie Rath en Doodehec/ver
Voot de kinderen
Een grote stad gevraagd
Beste meisjes en Jongens,
Vandaag eens een heel ander raad
seltje. Nu gaat het niet om het
vinden van een spreekwoord, maar
moeten Jullie een aantal woorden
verlengen.
Hieronder heb Ik negen kleine
woordjes opgeschreven:
Al uil ter oom er ook
om ar —aal.
2et nu voor elk de2er woorden één
letter, zo. dat Je daardoor weer negen
andere woorden'krijgt, De letters, die
Je voor de woorden, gezet hebt, moeten
tezamen de naam zijn van een grote
stad ln Nederland.
Doe Je best maar. Oplossingen, na
tuurlijk netjes met inkt geschreven,
voor Dinsdag 8 Februari zenden naar
Oom Jan p/a Redactie Het Voik. He-
kelveld ie, Amsterdam.
Wie da prijzen vorige week wonnen
an hóe de oplossing van het vorig
raadsel was? Eerst de gelukkige prijs
winnaars maar, dat waren*
Jan Posthumus, p/a Harm Posthu
mus. Paaslo regel WUk 8 nr. 61. B.
Willemsoord fOvëriJeel). Dickie v. d.
Zwaan. Langstraat, SUedrecht- Jantje
Kuipers, Hoofdstraat West 56, Wolve-
ga; Mnrgje Ellen, Heemakerkstraat 20.
BUXJ Ty.,^ria7f 5®me- Koipicm 4.
VelD (Gld.); J. Plooy, Fabrlstraat 91 C.
Mhledam; Aart Zwljnenburg, Finse-
straat 47 A, Rotterdam tw.); Nellie
ïichhorn, Hoge Rijndijk 206. Lelden;
jcrdle Dijkers. Groenekanseweg 115.
□e Bilt; MIesje van Nleuwpoort, Stam-
nerehoefstraat 46. Vlanen.
En uit het raadsel kwam: „Blaffen
de honden bijten niet".
oiRf.woorden waren:
Bijbel, Hoen, Fat. Neef, Niet, Doden,
Deze week krijgt leder, die een cor
respondentie-adres van een raadsel-
rlend of vtlehdlnnetje vroeg, een op-
ave van mij, En nu maar veel en lan
a brieven aan elkaar schrijven. Veel
lezier daarmee
De hartelijke groeten van
OOM JAN.
heeft meer waarde
ala U die besteedt
voor
150 GRAM
ISO GRAM
GELE SAUSPOEDER
w. A. Schettert s
ardappelmeelfabrieken
Voor brleFkaart formaat,
van vernikkeld metaal met
2 1
esiepen glasplaatjes.
WMArHÈNttSntAAN IDIJHTICHTI «OTTWM**
HOOGSTRAAT 29 «ja»