tJ§1'
VEIGUNNlNi
-flbel
Publiek en dramaturg als
,/stemming"~verwekkers
■.v.o.ENL
Uboer
Zoet Roggebrood
„Artistiek geweten"
van het toneel
Kaart in Arena
Van wrakmakers en strandrovers
tot redders en ^ergers
nRUKWEWf
Een zilveren klank
wordt gehoord
Xe keeren
wHt.ï.
de
bonboni
Geldige bonnen
INKOOP
Lompen en
Konijnenvellen
Gebr. Ten Hoeve
Sneeuwvlok - de Eskimo"
SIM&fti
Schaakfabriek
Umr-
rogramma
inkoop gond- en zilverwerk
J
ZATERDAG I APRIL Wif:
De enige kunstvorm, clle de mede-
■werklng van een publiek als
onontbeerlijk veelt om tot zijn recht
te komen, ts het toneel. Selfs een
generale repetitie, waar alles toch
reeds tot in de puntjes verzorgd moet
zijn. kan niet de stemming "wekken,
die alleen de levende adem van een
bezette zaal'oproept en zonder welke
de toneelspeler zich voelt als een vis
op het drose of als een roepende in
de woestijn. Zijn kunst gedijt slechts.
Indien z{\ weerkaatst wordt door het
klankbord van de publieke aanwezig-
held.
Heeft een muziek-uitvoering
waar de luisteraar evengoed in een
wisselwerking tussen podium en zaal
betrokken moet zyn geen contact
met het auditorium, dan gaat zti
voor den actieven. geconcentreerden
muziekminnaar niet teloor. Mist een
toneeluitvoering dit contact, dan is
zij voor. allen, acteur en luisteraar,
reddeloos verloren. Dit Is juist een
der grootste moeilijkheden van het
radio-hoorspel, dat op andere, geheel
eigen wijze naar aanraking tussen
acteur en publiek moet-streven.
Zodra het doek opgaat, begint
Teeds tenminste wanneer alle laat
komers gezeten en alle verkouden
bezoekers hun hoest vergeten zijn
een lont fce gloeien, die podium en
zaal verbindt. Waar het krult van
het medeleven aanwezig is, ontvlamt
dit en deze ontsteking kan zich uiten
op verschillende wijzen: in een lach
o{ een acclamatie hetzij dan te
rechter of te onrechter tiid en
massaal inxde biival als het scherm
daalt of spontaner nog in het „open
doekje". Maar zelfs al blijven deze
explosies achterwege, dan moet de
smeulende lont van het medeleven
er zijn. wil het spel niet in een lucht--
ledig verloren gaan.
Onbewuste medewerkers
Het publiek zelf heeft hierin door-
gaans geen erg. des te meer de
toneelspeler. Als is hü aan een
„vijftigste" of ..honderdste" toe, hij
zal zich altiid nog afvragen: „Hoe
is de stemming in de zaal?" Want
die onbewuste stemming is de waar-
demeter voor een toneeluitvoering;
meer dan het geklap of gejuich van
het publiek, meer dan de perscritiek,
meer dan welke, bewuste reactie ook.
Zoiang.de acteur nog hoesten, keel
schrapen. fluisteren, schuifelen -of
krüsteren met het'programma uit de
zaal verneemt, weet hit. dat die
stemming er nog niet is. Met een
'soort beroeps instinct onderscheidt
j hij nuances van aandacht en mede
leven en naar die nuance© regelt
zich automatisch zijn eisen inleven
in zijn rol, waarin niet alleen hijzelf,
maar ook de toeschouwer moet ge
loven. Het is niet zo'n slechte toneel
directie.. die het publiek als eerste
hoofdpersoon bil een opvoering ziet.
Het toneel, tot op zekere hoogte
ook het Nederlandse, kent een func
tionaris. van wiens werkzaamheid
zeer veel afhangt ten opzichte van
voorbereiding der juiste „stemming",
hXden zogeheten dramaturg of
kunstwetenschappelijk adviseur van
toneeh-egie. Reeds het oudste
toneel. kénde dezen functionaris r
Aristoieles was de eerste dramaturg.
,In I>uïts!and hecht men zeer veel
waarde aan de werkzaamheid van
5 dezen functionaris: Lessing bijvoor
beeld was een der voornaamste Duit-
se dramaturgen. Bii ons toneel wordt
deze taak meestal aan den regisseur
zeiven overgelaten, ofschoon wii b.v;
in prof. Waich en Top Naeff ook wel
speciale dramaturgen gekend hebben.
He dichter Gotthold Ephraim £ss~
sing, was als Duttstands voornaam
ste drama-urgde eiel van do Ham
burger Theatergruppe.
(Cliché A.Pj
len. Voorlopig geeft
tweeslachtigheid, op
publiek en zijn bevattingsvermogen tien duur zal een en ander wel tot
Met „Wie zit kind is dat?'
(Bichon), vertaald uit het Frons van
Jean de Létraz, heeft het gezelschap
van Johan Kaart weer een klucht op
zijn repertoire genomen. Er zijn hier
allerlei verwikkelingen om een baby,
die een ware opschudding teweeg
brengt in het gezin van den fietsen-
fabrikant Fontagnes. Zijn dochter
Christine en zijn factotum Augustin
verklaren, dat het hun baby Is, in de
hoop daardoor toestemming voor hun
huwelük to krygen, maar die bom
barst anders dan ze verwacht had.
den: Fontagnes wil Augustin nu ze.
ker niet als schoonzoon hebben. De
houding van Augustin is een zwak
punt in deze klucht; hij ia te gedwee,
legt zich gemakkelijk bij de weigering
neer en dat, terwfjl hU toch een
machtsmiddel van je welste heeft:
hy Is n.l. boekhouder en wandelend
geheugen voor papa Fontagnes vol
slagen onmisbaar, zodat deze
hem zelfs dagelijks komt raadplegen,
hoewel hij hem ontslagen heeft,
Maar Johan Kaart, die zelf Augustin
uitbeeldt, doet dat'bezwaar wel voor
een groot deel vergeten. Hij is inge
togener dan vroeger in kluchten,
speelt minder op de zaal en zyn rol
heeft daardoor gewonnen, 't Moge
misschien wat vreemd\ klinken voor
een klucht als deze maar we zouden
haast geneigd zyn van een karakter
rol te spreken. Dat geldt trouwens
ook voor enige andere rollen: Kaart
heeft zich omgeven door een-aantal
uitstekende artisten. van wie een en
kele nog wel de echta kiuehttoon te
pakken moet krijgen, maar die een
rol verheffen boven het peil van de
meeste kluchtrollen,
dat een zekere
i Taak van den dramaturg
Hun functie is de artistieke gang
van zaken bij het toneel te regelen
en een maatstaf te vormen voetde
dramatische kunst; anderzijds de
smaak van het „ibüek te vormen.
Hij- is om zo te zeggen het litterair
geweten, de categorische imperatief
van bet toneel. HÜ zoekt de geschik-
- te stukken uit,, regelt de volgorde
van het repertoire en de repetities,
schrijft de bezetting der rollen voor,
is verbimilngsman met de publicl-
teitsorganen en schrijft dus ook de
progrrammatoeUchtiirigen. vormt te-
vens de schakel tussen het toneel
^en de acteurs of hun uitgevers. Hjj
blijft aan de elndehike beslissingen
van de toneeHeiding onderworpen,
maar oefent als haar raadgever toch
- grote invloed uit.
Si;. Htj. moet theoretisch grondSg on
derlegd. ziin en is dus meestal een
universitair gevormd kunstweten-
schapsman. Anderzijds moet hij een
practische kijk hebben op de ..toneel-.
werking", op de smaak van het
ingezonden mededelingen)
HOOGSTRAAT 28 - TEL. «197
onder bepaalde omstandigheden." is
natuurlijk de „lector" van zijn gezel
schap en moet een geschoold oog
bezitten voor de plastische werking
van. het toneel. Maar boven al deze
kennis gaat als voornaamste eis uit
een gezonde toneel-intuïtie, het echte
„toneel bloed".
Verwaarloosd element
Bil het Duitse toneel is de drama
turg een onmisbare schakel in de
organisatie; hij heeft daar een soort
ambtelijke functie. Bij ons Is deze
functie min of meer verwaarloosd:
de directeuren of de spelers doen
meestal zelf hun ..ontdekkingen",
voorzover ons toneel zich tenminste
niet bepaalt tot het. begaan van be
treden paden. Meestal is de regie
haar eigen dramaturg, tot. schade
dikwijls van het toneel. Wellicht zyn
hiermede de mistastingen te verkla
ren, die bii ons op toneelgebied nog
te veel worden begaan en die zich
wreken in een vermindering der
publieke belangstelling. In dat op
zicht heeft bijvoorbeeld het volks,
toneel een voorsprong en dit ver
klaart waarschijnlijk ook een niet
gering deel van het succes van een
toneeldirecteur, die als kenner van
zijn vak en zijn publiek, zijn eigen
auteur, dramaturg, regisseur, en soms
ook acteur weet te zijn.
Koel/planken als volkskunst
R Hou wink Hzn. heeft drie jaar
lang duizenden koekplanken in han
den gehad en de figuren gevuld.
Nietmet/.taai, of speculaas, maar
metgips. Drieduizend figuren zijn
het. resultaat. Demooiste vindt de
lezer gereproduceerd en beschreven
in „Koekplanken als volkskunst", een
heel aardig deeltje van de serie „Een
goede buur" van Van Oorcmn en
Go„ Assen. Ir„ J. B- de Vries heeft
er een hoofdstukje over „de symbo
liek der koekplankenkunst" aan toe
gevoegd. .Het belangrijkste zyn de
reeksen naar onderwerp geordende
reproducties, die ons de resultaten
van de koekplankenkunst in positief
beeld vcor ogen toveren, al zijn he
laas de afbeeldingen wat klein, door
de. „overvloed van materiaal en de
schaarste; aan papier. M.JW.
Boek over stedebouwkunde
0r. ir. 3.O. L. B. Fet geeft in
„Stedebouwkundige beschouwingen"
(uitg. Kosmos) het resultaat van
ziln onderzoek, naar een „onpersoon
lijke" objectieve grondslag van de
stede bouwkundeHitonderzocht
nuchter verschillende: begrippen,
waarmee op dit gebied gewerkt
wordt en komt tot veelal verhelde
rende conclusies, die zelfs als. men
het Plet eens zou zijn in elk geval
dienen kunnen voor verdere discus
sies. Dit boek is dus in een tiid.
waarin stedebouw. meer dan.'ooit be
sproken en voorlopig nog minder
dan ooit uitgevoerd kan worden te
beschouwen als een zeer nuttige
voorarbeid. M. W.
een goede combinatie groeien. Dat
geldt vooral voor Jules Verstraete als
Fontagnes. Voorts zag men vut» Gusta
CrispijnMulder als zijn lastige
schoonzuster, van Joh. Valk als zijn
compagnon en van Johanna Bouw
meester—Kluun als zijn vrouw heel
goede rollen. Joke Busch was vlot als
de dochter, Guus Verstraete soms
weer enigszins onzeker maar steeds
sympathiek als de zoon des huizes.
Annle Langenaken en Piet Urban'
speelden de bijrollen. Veel bloemen,
veel vrolijkheid en veel applaus.
Jan Koomen
Voor de vrouw
Wij maken een Paastaarf
Voor een Faastaart hebben wij no
dig: 4 kopjes zelfrijzend bakmeel, i
kopje suiker, ca. 2 kopjes water of
melk, een snufje zout: voor de gar-
i nering; custaravia van li <U. Water
of melk. custaxdpoeder en suiker, cho
colade hagelslag, paaseitjes.
Het zelfrijzend bakmeel met de sui
ker, het zout en de melk of het wa
ter vermengen. Het deeg- roeren, tot
het gelijkmatig en dik vloeibaar is.
Een springvorm met margarine Insme
ren. Het deeg erin overdoen en in een
matig wartne oven veertig minuten
bakken. Da koek koud laten worden.
De rand met oustardvla bestrijken en
door hagelslag rollen. Qe bovenzijde
met custardvla bestrijken en er kleine
paaseitjes als versiering opleggen.
FBaseitjes (ca. 24 stuks)2 le
pels suiker (25 gr.). 2 lepels gortgrut-
ten (25 gr.) een klontje boter of mar
garine. 1 lepel stroop, een snufje zout.
De boter ln de koekenpan smelten,
en de s gort grutten er lichtbruin in.
bakken. De suiker, de stroop en het
zout toevoegen en de massa zolang
koken, totdat de laatste druppel, die
van de lepel valt. een draad trekt. De
massa op een vetgemaakt bakblik of
aten en aanrecht uitstorten en zodra
zij enigszins afgekoeld ls. halletjes van
vormen. Van,deze balletjes eitjes.vor
men door er met duim en wijsvinger
puntjes aan te geven.
Caramelvla: 1 I. taptemelk, of
1 taptemelk en 1. water en een
klontje margarine. 5 6 lepels
custardpoeder. 6 lepel» suiker, (wat
koffie-extractIn een koekenpan of
braHdpan drie tot vier lepels suiker
zonder roeren tot. caramel laten bran
den. Het custardpoeder met ongeveer
twee lepels suiker en een beetje melk
tot een glad papje aanmengen. De
rest van de melk aan de kook bren
gen. evenals een weinig water. Bij de
tot caramel gebrande suiker een
scheutje kokend water gieren, zodat
alle caramel, oplost. De kokende melk
toevoegen en wanneer het voor de
kleur gewenst ls, ook een weinig
koffie-extract.-Deze earamelmelk met
het aangemengde custardpoeder bin
den. De vla onder of en toe roeren
koud laten worden. -
Directeur. B. j. Reroneeater, auwum;
onofdredacteur: Hendrik Llndt-.. Amster
dam; plv. hoofdrede Rtmiri lT. A H
Haas van Dnrsser» Haarlem; eheï der
redactie:, a. van de Velde Rotterdam
Verantwoordelijk voor de advertentie»,
a La mm era Amsterdam KJÏ4
Drie interessante boekjes van H.
Th. de Booy, den man van da
Noord-Zuidhollandse Reddingmaat-
schapplK geven een inzicht in de ge
schiedenis van het Nederlandse red
dingwezen („Geboorte en groei van
het Nederlandse reddingwezen";
„Bergers", ulfcg, Burgersdhk en Nier-
mans en „Van strandrovers tot red
ders", uit?. Allert de Lange), Uit deze
boekjes blijkt wel, dat net redding
wezen, zoals wl) dat thans kennen en
waarvan veel schoolliedjes tnet grote
geestdriftgetuigen, slechts van be
trekkelijk Jonge datum is.
Zoals Hofdijk in zijn „Geschiede
nis van ons voorgeslacht" reeds op
merkte, heerste ln de tijd van onze
voorouders oppermachtig het wrede
jus naufragli, het schipbreukrecht of
het recht van de zeevang. Alles wat
de zee aan land spoelde, was het
eigendom van hem, die het ln de
wacht wist te slepen. Dit recht van
de strandbewoners correspondeerde
trouwens met de gewoonte van dB
zeegaarders, die In. vele gevallen ge
wone zeerovers waren. Het zoge
naamde strandrecht was dus een
tegenmaatregel tegen plunderaars
van overzee, die tot da 13e. en 14e
eeuw langs do hele kust van Europa
hun vrijwel openiyk erkend bedrijf
uitoefenden, „De herèn van de kust
strook" hadden er in vele gevallen,
belang by, dat de schipbreukelingen
niet levend aan wal kwamen, De
verhalen, die spreken van het ont
steken van misleidende lichten en
vuren om schepen op het strand te
lokken en het aantal wrakken te
vermeerderen, berusten op waar
heid. Hierby moet opgemerkt wor-,
den, dat de Engelse, Franse of Duitse
kustbevolking niet beter 'was dan
de Nederlandse. Tot in het eind van
de XBe eeuw woonden aan de kust
van Cornwall mensen die de by-
naam „wreckers" /droegen, wrak
makers. Een Engelse krant van 10
Februari 1750 vermeldt Jn geuren en
kleuren de stranding en de plunde
ring van een Nederlands tabaksschip.
Het kwam voor, dat de wreckers
schipbreukelingen vermoordden, om
ae plundering te vergemakkelijken.
Het zich, to taal afzijdig houden van
nulpverlenlng of het beletten van de
wanhopige pogingen van de schip
breukelingen om aan land te komen,
was in zyn negativitelt nog- een. veel
gewoner zaak. Toen b.v. de burge
meester. van Deal in 1703 vroeg om
een aantal schepen, dat in nood ver
keerde. te hulp te komen, lieten zijn
burgers hem links liggen. Zy had
den het veel te druk met utten en
lieten de tweehonderd schipbreuke
lingen verdrinken.
RicharcJ Leeuwenhart
Eigen leed heugt het best. Richard
Leeuwenhart, die zelf eens schip
breuk had 'geleden op een van zijn
kruistochten, probeerde al in de mid
deleeuwen de barbaarse strandrovers-
praktijken te beteugelen. De zeven
en dertig" artikelen, die hij in de wet
ten van Oleron aan schipbreuk, en
zeeroverij, wydde, maken duidelijk,
wat er mankeerde aan het redding-
wezen en stelden schier onmenselijke
bestraffingen op de strandpluude-
ring.
Ondanks deze papleren 'oorschrif
ten en bedreigingen Weven de
strandroverspraktUken welig tieren,
Keizer Karei, V probeerde met een
plakkaat van 16 Maart 1529, dat
later nog hernieuwd werd, de strand
vonderij te regelen. Hij stelde „Rent
meesters van den Espargne" aan om
strandgoederen voor den rechtmaü-
gen eigenaar te bewaren, maar over
het redden van schipbreukelingen
repte hy met geen woord. HU ver
ordineerde slechts een netto begra
fenis voor dode drenkelingen. De
Staten van Hollanden West-Fries
land gaven een ordonnantie uit
tegen de geweldenarijen en roveryen,
bedreven door de kustbewoners. Zij
gmgen verder dan Karei V en eisten
selfs het verlenen van hulp en by-
arand.
ln Engeland moest nog in 1752 ver
boden worden, dat men pogingen van
scnlpbreukellngen. die zichzelf
trachtten te redden, verijdelde of
deze arme lieden verwind-de met
het oogmerk heil te doden. Het ver
bod is veelzeggend' voor de practük!
China voe
m ae historie van het redding?.c-
sen staat China voorop. Daar werden
m 1737 vyf reddingboten op de Min-
mier en twee op de zyrivieren. ln
dienst gesteld. Fas in 1767 werd in
Amsterdam de „Maatschappij ter
Behoudenis van. „Drlnckellngen" op
gericht, die het redden on bijbren
gen van drenkelingen op verstandi
ger basis wilde bedrijven dan daar
voor wel eens gebeurde. Het bijbren
gen bestond immers tevoren uit het
aan de benen ophangen van het
slachtoffer, met het hoofd naar be
neden, later gepaard met het „in
blazen van rook ln het fondament".
Voor deze ouderwetse methode ge
bruikte men zelfs aparte tabaks-
dampblaasbaigen.
Op Nederland volgde Hamburg m
1768. Zes jaar later we;d een. red
wings vereniging in Londen opgericht.
Nog eens zes Jaar later een. in ae
Verenigde staten.
Pas in de 19e eeuw kreeg het red-
dlngwezen de beschikking over het
noodzakelijke materiaal. In. 1940 kon
een overzicht van 117 jaar reddings
werk aan. de Nederlandse kust wor
den opgesteld en bleek, dat van 1824
tot 1940 door de N.ZBRM. niet
minder dan 8516 mensen, aan de
Nederlandse kust door Nederlandse
redders en met Nederlands materiaal
in veiligheid waren gebracht.
Slechts enkele bynamen als „SkJ-
linger Vingerbieters", zoals ds .Ter-
schellingers in vorige eeuwen, ge
noemd werden, omdat één eens een
«ïangespoeiöen schipbreukeling een
viüger zou hebben afgesneden om
een gouden ring te bemachtigen, her
inneren nog aan vroegere excessen
van het jutten.
SS-PK. De cowpagntn he*rt weder
om een airnvnl (ter Sowjeta afgeslagen,
aeconcentreerd artillerievuur heeft de
aanvul reed», voor hij "goed ètx wel
begonnen Js. Ineen doen «torten. Hter
cn d/mr liggen dode Sowjefc-soldaten.
i\isoi sdj met hun lichamen «en ver
starde golf vormen..'.'-.een kluwen
stijve Jtohamen In vaalbrulnB unifor
men, deels 8*huld lh snoeuwjakk^nZ
Berstend apat. öog een enkele granaat
tegen de hoogte, Slierten kruitdamp en
grauwe sneeuw, vermetted mev losge
woelde aard» kolken. In spiralen over
het winterse landschap.'-
Overal verschutten de 8S-tn«(men,
duiken uit bun «neeuwholen, De hoogte
leeft en cledt, tóch een beeld v*n ver
nietiging, D« adem des .^doods heeft
over het vei,d voor de hoogte gestreken.
Klauwend kranvpt de Uitgestrekte
linkerhand van een Sowjetsoldaat in.oe
kristalharde. giinaterend-nUle sneeuw,
zijn rechterhand omklemt nog het pla
teel. Dven. verder Uggsn de reeds ver
stijvende lichamen van pen aantat
Sowjet-soldaten, vermoedelijk Klergle-
zen, ver aangeroerd uit de duistere,
door Westerlingen weinig of niet betre
den gebieden. Toengoezen en Kauka-
sLÖrs heften nletszlende Wikken ten
hemel. ZIJ heb-bsn verstarde trekken
een laag voorhoofd, en rond de bovenlip
vaak een. hangsnor, zoals een» d» man
darijnen van het Chinese rijk, opge
trokken lippen,' als.ln een grijns, kleine,
scherpe roofdiertanden ontblotend-..,
L)e brede Jukbeenderen, het lage voor
hoofd en de smalle wenkbrauwen, wy
«en op Snow Joden. De gelaatskleurli
vaak geel, arwlsselend bruin en blank
De haren zijn Vaak sluik en zwart, ook
blond, borstelig of kroezig. Een mengel-
moss van rassen uit geheimzinnige ver
ten.... een 'openbaring van e«n duis
tere, vreesaanjagende vloedgolf, die het,
avondland wil bestormen en verwoesten
Snel valt de dutstenite «ls een lljx-
wade over hetbesneeuwde niemands
land. Overdekt alles wat leeft.... oi
gestorven ls. Geheimzinnig glanst het
schUnsel van een flauw opkomende
maan over mlllioenen ijskristallen en
snesuwfacetten, Spelend, tintelen de
atraien. over besneeuwde gestalten,
oogst van de strijd ter bescherming van
de eeuwenoude beschaving van het
avondland.
En het ls alsof daar heel, heel var
uit de Russische toendra een Zilveren
klank wardt gehoord, IJl en broos in
de aanvang ale het sprankelen, van
water in eenbekken, dat nu,, nog
fluisterend, straks aanzwellend tot een
machtige klaroenstoot spreekt over
een nieuwe toekomst, die zich1 door
b[oed en "tranen gelouterd, baanbreekt...
SS-oorlogsverslaggever
Jan C. Scholtz,
«in"*""""
r', Cfatolad,.
Vooi de kinderen
Tot en net 15 Aprilt
Bormen 15 en 16 voor brood,
beschuit, aardappelen (15 en 15
toeslag eerste week, 15 en 16
toeslag tweede week), vlees en
tabak (beide keuze bonnen.)
Voorts voor meQü beide, oude
bonnen 13 en 14 voor melk en
taptemelk, 15 eveneens voor melk
en
taptemelk, reserve D30 en
en E30 (kinderen tot 4 jaar)
vtjf en één kwart liter melk;
Bloem: 082 en 083; gort 084
CÏ25 gr.) en reserve D 29 (250
gr.); rijst of gort; reserve E29
(250 gr.); gemengd meel: 085
085 (125 gr.). Boter of margarine:
.Boter. 15 A" (125 gr. boter).
Voorts oude bonnen voor perso
nen tofc 21 jaar „Boter 12 A en
12 B" elk 125 gr. margarine:
bak- en braadvet: „Boter 15B"
(100 gr.); Kaas; 086 C100.gr.
20 plus); voorts op .Boter 10b"
(tevoren ingeleverd) 250 gr. 20
plUs kaas; Suiker: 087 (500 gT.1;
Jam of stroop: 0BB (250 gr.)
vervangingsmiddelen: 089; fein-
derdrankpoeder: reserve C31.
D31 en E31; Versnaperingen:
15 (150 gr.)Zeep: 080 één.
rantóoeri eenheidszeep; 081, re
serve C 26, D 26 en E 26 elk één.
rantsoen waspoeder; reserve E 27
één rantsoen toiletzeep.
set de mondharmonica
Rrnnart door Manfred Hatisma-rm
JOSEPHLAAN 23A-B
L 1^39428, ROTTERDAM -
DSN HAAG
TEL. 33328»
LEL. 33427
78); 1
De Schartiöm stak baar neus in
hef water en bruiste voortdurend ver
der
Dat daar ginds was dus Brezner-
baven: niets dan scheef staande
kranen, vyf of zes zelfs to een rechte
rij, daartussen scheepsschoorsfcenen,
fabrieken en daken. De voorste kra
nen tekenden zich. scherp af, de
achterste vervaagden in rook en ne
vel. Links lichtte het menie-rode
hekwerk van de draaibrug bij de
Noordersluis op.
Het duurde niet lang méér of ze
kanden ook de Columbus-kade onder
scheiden.
ZU passeerden de ingang naar de
Kaiserhnfen en voeren langs
shandpromenade. Over het groene
gras van de dyk hing een gouden
waas Boven op de kruin, waarboven
de masten, schoorstenen en dekken
van twee opgelegde Sierra-bocen
uitstaken, slenterden de inwoners van
Bieuiershaven heen en weer. Het was
Zondagmiddag. Aan het einde der
promenade verhief zich het licht
rood geverfde gebouw van de haven-
diens r, met de vuurtoren en de fel
groene kap. Daarachter tekende zich
de spits van de kerktoren van Bre-
ro er ha ven als kantwerk tegen de hel
dere hemel af. Peter zelde, dat Jumbo
nu maar liever het roer moest nemen.
Het begon een beetje lastig te wor
den.
i Terwijl Jumbo naar het roer ging,
rn.aak.tfc Peter de schoot los. Daar
bogen zy reeds heen om.de Molen-
ki-pf met de rode, zeshoekige lan
taarn en het elegante vuurtorentje
en stevenden het lange bassin to, dat
voor de sluis naar de Nieuwe Haven
liet. Ccrirma staarde op naar de kade,
vanwaar een. paar nieuwsgierigen op
het schip neerkeken. Peter haalde
de fok Sm Abel moest die opbinden.
Dan vierde hij klauw- en piekval,
het grootzeil fladderde naar beneden.
Jumbo hanteerde met zijn rechter
hand hét roer en haalde met de lin
ker de schoot to-
„Ziet u hem?" vroeg Peter onder
het werken door.
Corinna antwoordde niet. Zy had
Tekeningen en
tekst van
Wm MEULD1JK
.9?. Het eerste ogenblik staan -de 94. Het wordt een gevecht, zoals
mannen verstijfd van schrik. Een Sneeuwvlok nog nooit meegemaakt
honderdtal reusachtige apen doet heeft. De bemanning van. het schip
een aanval op hun schip! „Verdedigt verdedigt zich met alïe macht en ver-
je; mannen", brult de kapitein dan. schillende apen zyn ook weer over
slaat die beesten hun vieze bos weer boord gesprongen. „Maar tenslotte
in!" Dat laten de matrozen zich geen verliezen we 't toch", denkt Sneeuw-
twee keer zeggen. Ze stropen, hun vlok, „want voor iederen aap, die
mouwen op en beginnen erop los te vlucht, kamen er weer tien. andere
timmeren. En dat er rake klappen -in de pJaa^s.'*^ Ja, dat is zo; lang
ui tgedeeld worden, kun je wel hier- zaamrmaar zeker winnen, de apen
boven, zien! terrein..,,. „Daar moet iets op ver
zonnen worden", denkt onze eskimo.
haar beide aimen opgeheven en hield
haar handen, half open naar de kade
toe, als moesten zy mede zoeken.
De vingers bewogen zich, terwyi
haar ogen naar alle kanten gingen,
zenuwachtig door elkaar.
„Houd het wrijfhout klaari" riep
Peter tegen Abel.
De Scharhörn zeilde nu langzamer
en naderde geleidelijk de hoge kade
muur.
„Waar wil Je heen. Jumbo?"
„Achter de viskotter. Daar is nog
een open plek."
„Vooruit dan maari"
Nadat Peter met de bootshaak de
eerste stoot geremd had trok hij, van diar riep eendlepe groc-
de ene Ijzere ring naar de andere
grypend, het schip-in -de goede lig
ging. Het wryfhout, dat Abel tussen
de scheepsromp en hét paalwerk
hield, knerste harcL
„We zullen kruiselings vertuien."
Peter wierp Jumbo de vangiyn toe,
oie hy aan het ankerspil vastge
maakt had. „Klim naar boven «a ga
een eind naar achterent"
i -
Nu kon Corinna nog slechts 'de
mensen zien, die vlak boven haar op
de rand. der kade stonden en zich
voorover bogen. „Hij' ls er niet; hij
is er niet.,.." jammerde zij steeds
weer in zichzelf.
Jumbo klauterde met twee lijnen
de kade-ladder Dp.
„Wacht even", riep Peter, „de lijn
van. achteren kan ik wel dadijk hier
vastmaken, ik zal even op de kotter
overspringen.
Daar riep een diepe mannenstem
van boven Abel hsritojerde zich
dadeiyk, dat Corinna iets over dron
ken en een. grocstem gezegd had
c-achtige man
nenstem van boven
„Ahö, Corlt" i
Corinna ging op bet dak der ka
juit zitten. Abel keek'naar haar.
„Allo, Cor!!"
„Hurry!" zeide zy "fcacht en knikte
met wyd opengespalkte ogen hem
vele malen toe. De ;huid over haar
kin trok zich samen-?-
Wordt ïervdSgd
Een eerste vereiste voor een succes
volle kontogsaanval ts het ter be-
scJiikking hebben van voldoende
materiaal zodat de voorbereidende
maatregelen voor een kontogsaanval
in de eerste plaats moeten bestaan
in het concentreren, van stukken op
de vijandelijke vleugel. Verder is bet
stukken te verjagen, althans hun
verdedigtogsmogelijkhecien zoveel
mogelijk te beperken. Daarna kan
de eigenlijke bestorming beginnen,
welke to de regel wordt ingeleid door
een stukoffer, dat ten doel heeft befc
pionnenbolwerk voor den vijands-
Iijken koning te veroreken. Wat be
treft dit laatste beschikt de aanval
ler over de meest uiteenlopende
methodes Een weinig voorkomende
methode zien we in onderstaand, par
tijtje, dat we ontlenen aan het Jaar
boekje. 1942.
CaroKann.
Wit: Ragozin Zwart: Boleslafski.
1, e2—e4. c7c6; 2. d2—d4, d7—d5;
3. Pbl—C3. d5 xe4; 4. Pc3xe4, PgS—
f6: 5. Pe4xf6f, e7xf6; 6. Lfl~c4,
Lf8—Ö6; 7 Ddle2f, Ld6—e7.
7. i.... De7; 8. De?:t. zou tot een
voor wit voordelige eindspel leiden;
omdat de witte pionnenmeerderheid;
op de damevieugel meer waard i9?
dan de zwarte op de andere vleugel
(dubbele f-pioa).. /g
9- Q-te:Le7-£dS;f
10. Tfl—-el Lc8—-g411. De2-^e4.
De inleiding tot een eigenaardige
jacht op de zwarte dameloper.
H- Lr4h5; 12. Pf3h.4,
Pb8—d7: 13. De4—f5.
Nu staat de zwarte loper ongeveer
.mat' daar 13Lg5 na 14. Pg6:,
hg6.15. DgS: een pion kost.
13 PdT—b6
.In aanmerking kwam 13.ge of
13. g5. maar beide zetten bete
kenen in ieder geval een ernstige
vfeuge) van de konings-
14. Df5xh5
In aanmerking kwam 14. Lb3,
waarna zwart toch tot g6 of g5 had
moeten besluiten.
14 Pb6xc4.
Nu zijn plotseling voor wit de voor
waarden voqr het welslagen van een
kontogsaanval vervuld: voldoende
materiaal tei beschikking (vier stuk
ken) en geen zwarte stukken ter ver
dediging Maar de uitvoering is nog
niet gemakkelijk -
15. Lel—Ü8!
Een wonderlijke voortzetting: wit
farceert üe zwarte kotungsvleugel
door midde: van een stukoffer.
15. Dd8d7?.
Juist, was 15 gh6: waarna de
doorzetting van de aanval nog verre
van eenvoudig was geweest: 16 b3,
Pbö; 17. Pf5 Kh8; 18. Te4 en nu
wordt 18 Tg8 beantwoord met
16. Ph6r, Tg7; 20. Pf7:t. TiT:; 21.
Df7. met voordeel voor wit.
16. Lh6xg7.
indien niet goedschiks dan. maar
kwaadschiks
16. Kg8xg?; 17. Ph4—föt,
Kg7—h8; 18 Tel—e4L
Met de dodelijke dreiging 19 Th4.
18. Ld6xh2t.
Een aardige wending; 18. TeB
baat nier wegens i9. Th4, Tg7; 20.
Pg7:. Kg7:; 21. Dü7t en wit verovert
minstens nog Ta8.
19. Kgi—mr. f
Zeef juist. Na T0. Kh2:, Pdgr; 20,
Pd6.\ Dd6:f zou zwart gelegenheid
krijgen zich te herstellen, Thans
echter levert 19 Fd6 niets op
wegens 20. Pd6-', Dd6;; 21. Th4.
Zwart heeft derhalve geen enkele
bevredigende parade meer tegen Th4
en moet bet opgeven.-,
Dr. M. EUWE.
Een ladderraedse!
Beste Nichtjes en Neefjesl
Wat een enorme stapel brieven en
briefkaarten heb ik van de week van
jullie ontvangen. Wat hebben jullie
gerekend'! Er waren er zells, die da
eerste opgave algebraïsch optosten:
Dat. waren de hele- knapperds. De op
lossing van het -raadsel van Willy
Wentzel ls; Kees heeft vltf - knikkers
en Rob zeven knikkers.
13e oplossing van
het raadsel van. Ge
rard Slegt. moet al3
volgt "zijn:
Iedere zoon krijgt
inderdaad Avan
het gehele land,, zo
als de oplossing'van
de meesten, van. jiil-
lleluidde. -
Vandaag heb lk een, z.g. ladderraaxl-
sel. De woorden moeten x gelUk ,de,
sporten van een ladder on'der elkaar
geplaatst warden.
x-, Ie sport (bovenste) een
e gensnaam.
x 2e sport een ander woord
voor' verspieder.
x -3e-sport-een-stad in Z
.Holland, - -
2 4e sport een roofvogel.
X V 5e sport een llehaamsdee
een vogel.
2 6e sport een grote stad ln
Frankrijk.
,.x 7e sport een stad ln Drente.
- 2 8e sport iets dat heel rijn is.
letters en de middelste letters vormen,
van boven naar beneden gelezén,, een
stad. ln Noord-Holland.
Dit mooie raadsel is gemaakt door'
roijn. nichtje of neefje H. Schriller, P.
de Hooghstr&at 20 B, Schiedam. Kranig
hoor!"
Ik verwacht vele oplossingen cna-,
tuurlljk netjes ln Inkt geschreven!van
Jullie voor Dinsdag, i Apri/L Stuur
de brieven of briefkaarten aan Oom
Jan, adres Kinderredactie .Het Volk",
Hekelvelü. 15 te Amsterdam-O. Je-eigen
naam en adres duidelijk m de brief
of op de briefkaart vermelden.Onder
(la goede oplossera verloten we deze
week tien. mooie boeken.
De prijswinnaars' van de; rekenraad
sels werden na1 loting:. ,1. Hindrilc
Alslng. Onstwédde K. 12; 2. Roelof
Dost. Oraujestr, 2d, Stadskanaal gem;:
Onstwedde; 3. E. Wreeman,". Narcis-'
straat 89, Voorschoten; 4. Kees Hou-
waard. Roraeinensuaat 3. Katwijk a~
Zee; 5. Leendert Hendrik Breeman;
BinnenslMgel 215, Vlaardiogen:' 6. Adrl
Beuzenberg. S'.nt Andrlesstraat -11,
Rotterdam-Z.; 7. Jan van der Gaag,
A. e. Maasstraat 1.7, .Maassluis; ,8. Hans
van Dam, Paviljoen 8, Westergasthuls,
Helmersstraat, Amsterdam: 9. Margo
Oltmans. Hoofdweg 20, Amsterdam-W.;
ÏO- H. Schoo, Bakkerstraat 18. Arnhem.
"Wie een correspondentie-adres,yroeg
en nog geen lijstje mèt namen en
adressen van -mij ontving, moet me
ar nos even aan herinneren. Ik heb
voer hen Oog een beperkt aantal
lijstjes. Tot de. volgende weekt
oom: JAN.
^Kopje "ee<
u-a(er, ober'.
Als U in. een restaurant be'ni^
vraag den ober dan laconiek^
om een kopje heet waier. Zon: f
der meer! En deponeer daar
dan een kwart Florita iheè-ii
tabletje in. U zult vaneen kopje
opwekkende pittige thee genie-
len. zelfs zonder suiker. Heb
altijd een zakje. Florita bij U;*
10 tabletten 12
theetabletten
fltff den, echten thetsmnak
R.Y. KQfFIE KAKOEKii, ,MMAGAU»a." AVML i
ZONDAG Z APRIL
HILVERSUM I. 414.4 m. T.30 Cello en
orgel;'6-00 De zin van het boer zijn. 8.15
Progr.overz. SJ50 Melodieën van Grleg.
8.45 GOdsd-Uitz; 9.00 Nieuws. 9.15 Zon
dagmorgen zonder zorgen.10.00 „Carmlna
Burjms". 11.00 .Ger. van bevelen. 1120
Da stem der SS. 11.40 Marsen. 11.43 Voor
waarts kameraden. 12.00 Nieuws. 12.15
viool, en claveclmbel. 12.45 Als üc het voor
zeggen had. 13.00 Concertgebouw-
Kamerorkest en belEiardspel. 13.30 Mat-
thaeus Pass Ion van Bach. 17.00 Orgel
spel. 17.25 Sportuitslagen. 17.30 Melodls-
ten. 18.15 Nederlandse volkoklanken. 19.00
Nieuws. 19.10 Spiegel van de dag. Van
19.15 af Radio-Centrales. "19.15 Sport van
de -dag. 19-30 Operetteconcert. 21-30
Havenkwartier. 22.00 Nieuws. 22.15 Orkest
concert. 23.15 Instumentale soil.
HILVERSUM IT. 10.00 Marsmuziek. Ca.
10.10 soldatenfunk .Nord-Vrest". 11.00
Godsd-ultz. 12.00 Nieuws. 12.15Geliefde
melodle&n. 13.00 Toespraak. 13.15, Omroep
orkest. 14.00 Voor de Jeugd. 14.30 Roe
meens orkest Gregor Serbah. 15.00 Recht
op geluk, luisterspel. 15.45 Soil. 16J0
Vijfhonderd Jaar Nederlandse muziek.
17.30 Nederlandse pHU03ophen. (H). 1750
Planoduo. 38.15 Zi« programma Hilver
sum i. 19.00 Nienw3. 19.10 Orgelconcert.
13.20 concert. 20.00 Zoeklicht. 20.15 Willy
Kok. 21.00 Sytnphonlsch concert. 21.45
Avondwljtilng, 22.00 Nieuws. 22.35 Zie
programma Hilversum I. 22-30>' De stem
van het RUk.
;r" MAANDAG 3 APRIL
HILVERSUM I. 414.4 m/ 5.45 Gram. 7,00
Nieuws. 7.10" Ochtendgstun. 715 Gram.
7.40 Sportnieuws. ?-5Q Progr.overz. 8.0C
Nieuws. 8.15 Lentegroet (van 8.45—8.50
voor de huisvrouw). 9.00 Klassiek kamer
orkest concert. 9.45 Godsd.uitz. 10.00 Melo-
dlsten. 11.00 voor de kJeuttra. 11.30 Cello
en plano. 12,00 Almanak. 12.15 Barnabas
von Geczy. 12.45 Nieuw». I3.0ff Land en
volk brengt.... 13.05 Ger. van Krevelen.
14.00 Noors progr. 15.00 Oodsd.ultB. 15.15
Elck wat wils. 16.45 Nieuws, 17.00 Voor
de Jeugd. 17.20 Amusementsorkest. 18.00
Fries praatje. 13,05 Kamermuzlekprogr.
18.43 Politiek weekpraatjc.l9.DO Nieuw».
Van 19,15 RSdlo-CentraJes. ÏD-IS- On
bekend maakt onbemind. 20.00 ^Omroep
Symphonle Orkest. 30.30 Het z&lig» Roe-
Tafeikleedèn
Schoorsteen looperi
Dressoirloopers
Kapstokkleeden
Fantasiekleedjes* i
Ruige Matten
Strootapijten
Vjoerkleedjes -.-f;
(!ot 90»160)
NIEUWE BINNENWEG 30:
ROTTERDAM •- '<di-
bfaai H. Th. v.d. Vlerk
.1. '.voor
ROTTEEDAMSEDUK268I
TELEFOON 67593 SCHIEDAU
mërshuls. 20.55 Omroep Symph. Orfewt
22.00 Nieuws. 22,15' Italiaaas operk-srÓK
23-00 Sonate V-Pathétlque" van Beethovta.
23.20 Licht klassiek orkestconewt-j^-ii;
HILVERSUM, II..- nJt -.Omroep. :Opm
Orkest. .18.35 Hongaars orkest BaOfl
BaJogh. 19.00 Nieuws. 19.15 Voor üe lsugü.
1920 Zang en orgel. 19.40 Mnaette-orkest
2015 Bouwers aan het RIJIt
Boyd- Bacnman. 21.15 Balïetavocfl. 2IÜ
AvondwIJdJng. 2Z03 Nieuws. 22.15 t)
programma Hilversum L 2230 De a«E
van "het Rijk.
Kronlelt van de
Volkstuin
Voorjaarsgrocr.fen
Het ls thans ttjö om zevee'. grord
als maar enigszins mogelilï
met voorjaarsgroenen te bezed«n-
Hiervoor komen een hele reeks gewas*;
sen in aanmerking. Tuinkers, spinazie,;
raapstelen, snlisla. radijs en krapaUv'.
die al reeds sinds de tweode helft w0
Maart (n de volle grond "konden woc-'
den gezaaid,- behoren nu ook pof
steeds - tot de' voornaamste groenten»
die voor de volkstuin-in samnerkmff
m_ uiteraard la het., ene ge^s
„o.- belangrijker dan het andere-®-
zal dé een voorkeur hehben yoor -om,
ander voor dat. -
Spinazie zal uiteraard wel.het. mees>
ln trek zijn. Deze groente, die eigenp-;
lijk alleen op te schrale grond
mislukken gedoemd is..-Kan het .1®:,
op regel worden gezaaid, met aenvt*»*;
senrü'lmte van 15 cm- Spinazie^®
most, om de groei te versnellen, woe
den voargekiemü. Hiertoe wordt
zaad van één- tot tweemaal v-er
twintig uur voorgeweekt in water Jf1
bij huiskameriemperatuur wegge«^
Wanneer we na. de eerste wees vw
April zaaien, verdient het aanbeveling-
laatdoorsohietcnde soorten te.nem®
Raapstelen kunnen zowel op riga.;
als hreedwerpig worden gezaaid, .m
zaaien, op rijen ts een RfstanQ,«jj;
tfen cm. voldoende. Later dan Jg.'f-
April zaaien we deze groente met w.
van raapstelen goede malse bladen w*-
snijden, doet goed te zorgen, dat p*-
grond voor het zaaien een behcoriij*-
gift gier krijgt. In vele- gevallen zal^
gewas hetechter wel zonder de OTfv
rtgens zozeer gewenste stikstofbeBwv
tlng moeten .stellen. •'ié'dLiv-
Ter vervanging hiervan wordt
gebruik gemaakt van voet. Dit MJ®"'
dert niet alleen de groet..doen ne»
het voordeel tevens een danspaar.,,
aanvaarden hulp te zijn
raapstelen nog al eens
aard vlo. Wie nog over wat
dbeder beschikt, heeft hierin ook r®
nimmer falend middeL
Kropsla kunnen we th3ns,^\wani
we over zaaamgen beschikken-
stemde plaats uitplanten. Verder kb
tot Augustus worden voortgegaan
het zaaien. Er dient "hierbU
worden, dat de pinten niet ie
opeen groeien Beter ls. nog eens e?"
Iran. a r»., tfflwipnrn GejeTirt
ujucicii uvni w.
keer extra te verspcr.cn. Ge je"t1„
ilanten re law?
dan wordt _df J»:
niét en blljvên de "planten re law? oP
i wordi
jet reg-.—
worden öijgezaald om over yomoeww
het zaaibed staan, aan
Overigens moei
:n Dijgezaaia om o"»'"?" u
ong materiani voor het V^itpü.OT
«schikken Te laat ulteepote
gen geven namelUk geen
kroppen Sla vraagt een voedzarn. öcw
latende grond, die
houden moet worden. Geplant wo
op een onderlinge afatand van
30 cm. Een ras. dat aan bevel. ng_«J
dient U ..Meikoningin". »er tn
tijd. al» bet gevaar van doorscmew^
groter gaat worden, gnan we
over ltd
Attractie" en ..Zwart Duits
B:j het zaaien van on?« «joria^
groenten kunnen we de volgende^;:
veelheden zaad per vierkante
rekenen Ttünkers 7 gram.
30 gram; raapstelen 16 «nu
2i gram. kropsla i gram en
5 gtam-
