59 Dc afgeknipte pen wordt voorver hit en daarna gebogen. Dan maakt men de pen gereed voor het lassen. De pen wordt getrokken door een schalm, die al gereed is, rondgeslagen cn in het vuur gelast. Dan nog een eenvoudige bewerking met een valhamer cn een matrijs, waardoor de schalm in de ge wenste vorm wordt geslagen cn weer is een stukje van een ketting gereed. Voor de zeeschepen slaat men dan nog dammen in de schalmen, waardoor de ketting sterker wordt. Iedere smid, al dan niet bijgestaan door voorslagers, heeft een bepaalde dagproductie. Voor schalmen gemaakt van staven van 54 rond, is de dagpro ductie 26 stuks. Voor het beproeven van dc ketting, die aan zeer hoge eisen moet vol doen, wordt een toetsbank gebruikt, een lange goot, waatin dc ketting komt te liggen, die aan het ene eind wordt vastgemaakt aan dc toetsbank, aan het andere eind aan een machine, die dc ketting uitrekt. De trekkracht van die machine is variabel van nul tot twee honderd duizend kilogram. Als kettin gen voor dc zeeschepen worden be proefd, komt daarvoor een expert om de keuring bij te wonen. Die experts zijn buitengewoon lastig, wat overi gens hun goed techt is. Eerst na uit voerige proeven wordt een certificaat uitgereikt. Dc merken van het certifi caat worden geslagen in de cindschal- men van de ketting. Als de ketting aan boord wordt gebracht wordt nauw keurig nagegaan, of de merken in over eenstemming met het certificaat zijn. Wanneer een ketting dc proeven niet doorstaat, dan gaat die op de schrothoop, op de afdeling oud-roest. Daar helpt geen lieve moederen meer aan. Maar slechts zelden komt het voor, dat men een „kneusje" heeft, zoals een ketting wordt genaamd, die de proe ven niet heeft doorstaan, proeven, waarbij de procfbclasting tweemaal zo hoog wordt opgevoerd als de werk belasting wanneer het stuur- en kraan- kettingen betreft, vier maal zo hoog als het damkettingen betreft. En als eens een ketting wordt afgekeurd, spreekt men, in ongunstige zin, van „koekebakker" in dc smederij. Ankers worden gemaakt in de grof smederij onder een luebthamer met een zwaarste valgewicht van 275 kg. Ook ander grofsmeedwerk wordt daar gemaakt, als wartels, hijshaken en ge reedschappen voor onderdelen van haven- en schccpsoutillagcs. Ook dc ankers worden aan een zware proef onderworpen. Bij een val van een hoogte van 4J meter op een ijzeren plaat mag een anker geen breuken ver tonen. Anders is het mis en wordt het afgekeurd. Ook wotdt het nog op procfbclasting getrokken. De ovens worden gestookt met mijn- cokes en ook dat stoken vereist vak manschap. Met is onmogelijk, dat men bij dit werk aan cén stuk door aan dc gang blijft. Na elke anderhalf uur arbeid moet een kwartier tot twintig minuten worden gerust. De werktijd wordt betiteld met: „vuurtje stoken". Er is op dc fabriek meer, dat dc aan dacht trekt. De clcctrische lasset ij, dc draaibanken, dc mannen, die dc ket tingen verslepen cn transporteren, de mannen, die elke schalm controleren en bekloppen met hamers. Schiedam kan er trots op zijn, dat binnen zijn muren één van dc twee in ons land gevestigde anker- en ketting- fabrieken staat. Het is een uitermate belangrijk bedtijf, waar hard cn goed wordt gewerkt. Want een „kneusje" komt zelden voor cn dc naam „koeke bakker" in ongunstige betekenis ge bruikt, hoort men er daarom even zel den Zo sterk als de wakste schalm. Een lichteketting in de toetsbank

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamse Gemeenschap (tijdschrift) | 1949 | | pagina 11