v_ r J57 En ook voor de behoeftige Schie dammer, die niet bang was om een aalmoes te vragen. Geen bedelaar, wie men nog geen blik waardig keurt, hij. Nee, een van de minder wel gestelde leden van de burgerij, die ook recht had op een handje tabak en al naar de muts stond een kop koffie. Als hij wegbleef, werd er al gauw in de buurt geïnformeerd naar de reden van zijn afwezigheid. Ont sliep hij, dan praatte men met veel medeleven over een verscheiden vriend. Want 't Roode Anker had in de gemeenschap een onmisbare plaats. Er was een vaste middag in de week, dat de oude mannen uit het Gasthuis aan de Hoogstraat langs kwamen om een pond goede rooktabak er een Goudse pijp te halen voor 5 ets. Wat de sigaren in die tijd deden? 2 Cents voor de goede kwaliteit en 2J cents voor iets heel bijzonders. Niet in doosjes, blikjes of kistjes, maar los verkocht, uitgestald in de mahoniehouten vitrine met glazen deksel. Van de tabak naar de sigaar was maar een paar stappen. Achter de wirkel stonden de kerfbanken en de snuifmolen. Hier rolden de soepele vingers de sigaren en sneden ze het blad tot krullige tabak. Tussen de grondstof en de verbruiker lagen de luttele meters van fabriek en winkel en alle reclame stond op dat ene bord buiten: 't Roode Anker. Maar als Moeder naar 't Roode Anker ging, was dat niet om voor Vader een half pond pruimtabak te halen voor 5 cents. Zij moest de andere kant van de win kei hebben, waar de koffie, de thee, de suiker en de rijst stonden. En als er een onsje snuif bij moest, dan liep de baas wel even naar de overkant, naar de mannen-afdeling. Tabak hoort in rode tonnen met zwarte banden, maar thee vraagt om een groene bus met rode band. En om nummers. Want die blikken komen te vaak van hun plaats. Zeg nu niet, dat u Joosjes-thee zeker niet zou verwisselen met de groene en dat u Chinese en Indische thee op de kleur herkent, want er zijn nog zoveel meer soorten. En de vergissing zou pas blijken als Zijnedele tot de conclusie komt, dat zijn favoriete kopje thee bedorven wordt door de zekerheid, dat de smaak totaal anders is dan anders. Ja, ja, «alle thee van 't Roode Anker was goed. Daar was een kwaliteit en een mélange, waarvan wij het bestaan hebben moeten vergeten. Als \ader alevel op Joosjes-thee stond, dan had hij daar zijn reden voor en moest het Joosjes zijn. Dus stonden de theebussen keurig op een nummer-rij achter de linker toonbank. Thee kan als medicijn zijn. Slecht gezette thee heeft al de slechte eigen schappen van een vies drankje, maar wel gezette thee is opwekkend als een tonicum. Om die laatste eigenschap waren de ziekenhuizen en gasthuizen, de weeshuizen en het huis voor oude mannen de klant van 't Roode Anker. De kinderen keken ongeduldig naar het graaien van de koperen schep in de balen suiker en rijst. Want als de stoeiende rijstekorrels in de zak tot De Schiedamse Gemeenschap is geen uitvinding van deze tijd. Zij bestaat in wezen reeds vanaf het eerste ogenblik, dat hier mensen tezamen een bestaan vonden en met elkaar dit bestaan in alle geestelijke en materiële vormen in stand hielden. Met deze historische Schiedamse Gemeenschap worden icij graag verbonden. Het zijn vooral de oudere Schiedammers in en buiten de stad, die hiertoe de schakels kunnen aandragen. Het was de heer J. E. v. Riet, die de elementen leverde voor de historische schets, welke u hierbij vindt. Hij bewees ons hierdoor een grote dienst. Wij zullen het op prijs stellen om meer van deze bruggen met de geschiedenis van Schiedam te kunnen slaan over de pijlers van goede gegevens, ivelke onze lezers ons toezenden. ,t Roode Anker was gevestigd op de splitsing van Hoogstraat en Korte Dam, waar zich nu een sigarenzaak, annex poslzegelhan- del bevindt. rust gekomen ^varen, kwam het busje met chocolade-flikken weer een stap naderbij. Dan moest er eerst nog met de weegschaal gemanoeuvreerd worden. De balans in de hand en wegen, een tikje erbij of een schepje eraf. Als koopwaar en koper in even wicht waren; de zak met kleine rukjes op de toonbank had gedanst om de rijst compacter te maken en daarna met vlugge grepen was ge sloten, kwam de tractatie voor de kinderen, die hierom het liefst mee kopen gingen in 't Roode Anker. Zoals de balans in rust kwam, na het vinden van het evenwicht tussen waar en gewicht, vond de winkel rust, als de torenklok negen sloeg om te melden, dat de werkdag geëindigd was. Zodra de grote wijzer boven stond en de dievenklok geluid werd, gingen de luiken dicht en glom het koper niet langer in het schijnsel van de kaarsvlam. Als het zomeravond was, werd het tijd om de bank buiten te zetten. Dan viel het avondlijke licht nog eens strelend over de deurlijsten en knip perden de ogen, gewend aan het gedempte licht in de winkel wat onwennig tegen de laatste zonne stralen. Het mocht dan snel donker worden de tijd werd vaak vergeten, als buren en vrienden aanliepen om het nieuws van de dag uit te wisselen. Geen wereld-nieuws, maar alles wat in de kleine gemeenschap het leven van de mensen beïnvloedde. Hoe vaak zal het geweest zijn het nieuwtje, dat de oude nooddruftige vrouwtjes meebrachten in ruil voor het pond rijst en het half ons thee, dat zij op hun vaste avond in de week konden komen halen? En boven dit gesproken journaal die ene advertentie 't Roode Anker. Op Zaterdag mocht het niet laat worden, al lokte het eind van de week om een extra rustig babbeltje. Want de Zondag bracht extra werk in de winkel. Alles moest nog eens netjes worden aangeveegd, opgewreven en op zijn plaats gezet. Bovendien waren er de blauw horren, die voor de ramen gezet moesten Morden en de M'itte lancaster gordijnen, die de baas halverwege het raam liet glijden om het voor binnen en voor buiten Zondag te maken. De deur ging maar een paar maal open op de dag des Heeren. Alleen om de kerkgangers in en uit te laten. Daarna scheen alle leven gevlucht uit het huis. Misschien, dat boven de M'inkel een enkele maal iemand voor het raam heen en weer liep van de theetafel naar de keuken of rond de tafel. Eventjes maar. Dan was het M'eer stil. Dan M'as de gevel ineens anders geworden. Dan was hij gereserveerd en streng geM orden. Dan scheen er nog maar één teken van warme menselijkheid te bestaan. Het teken van hoop: 'T ROODE ANKER.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamse Gemeenschap (tijdschrift) | 1951 | | pagina 17