i
70
zijn eigen weg scheen te gaan, druipend
en bollend, kruipend en stollend tot
een volmaakte plastiek van ruimtelijke
vormgeving.
Het is dan ook niet dagelijks, dat
bij de kunstenaar de verbeelde vormen
in glas zich manifesteren door prikkels
tot verwezenlijkend scheppen.
Het is evenmin voornamelijk achter
de tekentafel, dat deze vormen groeien,
omdat zij hun eis van ruimtelijkheid
met nog minder pardon stellen dan
beeldhouwwerken dit aan den sculp-
teur doen.
Daarom gaat Copier zo nu en dan
naar de man, die de ambtelijke rech
terhand is van zijn scheppend ver
nuft. Aan de blaaspijp van deze man
groeit dan de vormloosheid van de
gloeiende druppel tot een vaas, een
schaal of een kom, al naar de eisen
van de momentele inspiratie; naar de
vormen, die tijdens het blazen duidelijk
worden.
Voortaan zullen zij als „unicum",
als „enig exemplaar" het oog hekoren
en de vreugde verhogen van ieder,
die ontvankelijk is voor het spel van
licht in een „levende" vaas en die
ontroerd wordt door de vulling van
de ruimte met een nieuw succesnum
mer op het reeds vele eeuwende duren
de feest van glas.
Maar het glas, dat zijn vormen zo
categorisch bepaalt, heeft de kunste
naar gedwongen te zoeken naar andere
mogelijkheden dan de zuiver ruimte
lijke vormgeving en hij vond de de
coratie.
In de ivoren onaantastbaarheid van
de mantel ontdekte hij zwakke plekken
en met instrumenten begon hij hier
en daar de alleenheerschappij van de
glanzende vlakken te doorbreken met
figuren in matte ets-lijnen.
Namen en versieringen begonnen te
groeien. Met elegante krullen als een
ganzenveder-signatuur de Hollandse
soliditeit van de roemer ondersteunend
of teer en speels door wijnrank-wente
lende tekening de rijzige fluit de ethe
rische vluchtigheid van zijn Rijnwijn-
inhoud gevend.
Met de vervolmaakte ets-instru
menten verdiepte zich de techniek.
Niet langer was het etsen louter teke
nen; het werd op zich vormen in
vlakken; holreliëf-slijpen werd een
nieuwe mogelijkheid om glas te de
coreren en inet deze nieuwe techniek
scheen de dictatoriale vorm te zijn
doorbroken: toppunt en gevarenbron
tevens, omdat in het verleden de
loutere vorm nooit schadeloos ver
waarloosd is; door de mechanische
werkwijze ook nu en dan neigend naar
het schablone; de andere keerzijde van
de zuiver decoratieve schepping.
Nog later zou, wat zich alleen door
diamant liet snijden, toegeven aan de
hoge druk van fel-gespoten zand en
een nieuwe wijze van decoreren ont
stond, in het bijzonder gebruikt voor
dikwandige glazen panelen of vazen
met dikke wand. Onder bijzondere
belichting in moderne interieurs voeg
den zij een nieuw element toe aan de
decoratie-kunst.
Terwijl in de laboratoria proeven
werden genomen met nieuwe mogelijk
heden van glas voor industriële doel
einden, experimenteerden de am
bachtsmensen en de kunstenaars.
Hun laatste experiment zal ook op
„Feest van Glas" te zien zijn. Het
combineert de scherven-methode van
de oude glazeniers met de mogelijk
heden van de moderne ovens. Op ge
woon spiegelglas wordt in twee of meer
lagen een tekening in glasscherven
gekit, zodat uit verschillende afzon
derlijke delen een nieuw geheel ont
staat; door ongelijkheid in oppervlak
en dikte levendig geworden en door
bijzondere technieken een eigen weg
openend voor glas als decoratief accent.
Het heeft mogelijkheden op plaatsen
waar glas niet kan profiteren van
doorvallend licht. Gebrand glas kan
dit niet ontberen en krijgt door de
eisen van licht- en kleurenspel ook
een andere taak dan zuiver decoratief
te zijn. In de Rijndam hebben wij
onlangs enkele glaspanelen gezien, die
deden denken aan deze techniek van
Kennedy. Zij waren van Sjollema.
De moderne Nederlandse kunste
naars, die hun ontwerpen voor deze
glazen leverden, kunnen uitzien naar
nieuwe mogelijkheden.
Zo biedt het oude glas, dat toch nog
altijd veel meer mensen tot vreugde
dan tot wanhoop is, nieuwe kansen
om deze wereld te verrijken met zijn
eigen schoonheidmet alles wat terecht
genoemd wordt:
„Feest van Glas".
De zandspuiter