r
l1
IU1UI
IIP»
f
1 i 1
T
Wij weten allen, dat het eengezins
huis met een kleine eigen tuin de
meest ideale woonvorm is, vooral voor
het groeiende gezin.
93
Deze wijk zal echter niet uitsluitend
gevormd worden door woningen.
Langs de hoofdstraten komen buurt-
winkels, wijkwinkels en kleine be
drijfjes, terwijl aan de randen in het
groen de scholen, kerken en. andere
openbare gebouwen een plaats zullen
vinden. Aan de westzijde zal een buurt
parkje in de recreatiebehoefte van
de jeugd voorzien.
Naar vérhouding zullen in deze
woonwijk veel meer openbare gebou
wen en voorzieningen worden opge
richt dan strikt noodzakelijk is voor
de 30 a 40.000 toekomstige bewoners.
Het grote tekort aan scholen enz.
in de bestaande stad zal hier eveneens
langzamerhand moeten worden opge
vangen.
Hoe staat het nu met de woning
op zich zelf?
Grondgebrek, vooral in de onmid
dellijke nabijheid der grote centra,
dwingt ons echter op grote schaal
3- of 4-étagewoningen toe te passen,
terwijl voor het eengezinshuis weinig
of geen plaats meer overblijft.
Binnen de gemeente Schiedam zal
men trachten de behoefte aan een-
gezinshuizen in het gebied Kethel op
te vangen.
In de zojuist ontsloten Nieuwland-
polder zullen vrijwel uitsluitend étage
woningen worden gebouwd.
Hierin schuilt natuurlijk een groot
gevaar, want door de verregaande
overheidsbemoeiingen en economische
v beperkingen die worden opgelegd,
dreigt de woningbouw te verstarren in
enkele op dit moment economisch
uitvoerbare standaardtypen.
Ten tijde van woningnood met een-
vraag, die nog steeds het 3 a 4-voudige
van het aanbod bedraagt, wordt na
tuurlijk alles „geslikt".
Een gemeentebestuur en ieder, die
bij de woningbouw is betrokken,
moet echter verder zien.
Voorop moet staan de vraag: Wat
is nu en in de toekomst op grond van
bevolkings- en gezinssamenstelling wer
kelijk nodig1 Er moeten n.l. goede
woningen komen voor de grote gezin
nen (liefst eengezinshuizen). Er moe
ten echter ook passende woningen
komen voor het kleine en kinderloze
gezin en de groeiende behoefte aan
ouden van dagenwoningen mag niet
uit het oog worden verloren.
Naast de overheidsbemoeiingen is
er nog een ander, meer maatschappelijk
verschijnsel, wat op onze woningbouw
nivellerend en verstarrend dreigt te
werken.
In de overheidsbouw is n.l. practisch
geen verschil meer tussen midden
standswoningen en arbeiderswoningen.
Ten dele is dit een gevolg van de
belastingpolitiek, maar ook b.v.
dwingt het gebrek aan huishoudelijke
hulp de middenstanders zo beknopt
mogelijk te wonen.
De woningbouw staat dusdanig in
het centrum van ieders belangstelling,
dat het de scherpe opmerker niet kan
zijn ontgaan, dat de volkswoning
bouw na de 2e wereldoorlog weer een
belangrijke stap voorwaarts is gegaan.
De woningen zelf zijn in vele op
zichten ruimer van opzet, en aan de
straten en tussenruimten wordt veel
meer aandacht besteed. In Oud Ma-
thenesse b.v. kan men dit verschil,
deze vooruitgang in de ontwikkeling,
zeer duidelijk zien, wanneer men in
Rotterdam de Franse-, Finse-, Por-
tugesestraat enz. vergelijkt met de
nieuwe wijk ten noorden daarvan
langs de spoorlijn.
Natuurlijk is er ook op dit laatste
werk nog veel critiek, maar er is wei
nig fantasie voor nodig om te beden
ken, hoeveel beter en gerieflijker alles
nog zou kunnen zijn, wanneer de jaar
lijkse mijitaire lasten van enkele
miljarden zouden kunnen vervallen.
In het eerste gedeelte van de Nieuw-
landpolder, waarvan nu aan de firma
Muijs de Winter er 450 zijn opgedra
gen, is getracht om binnen de mogelijk
heden van dit ogenblik iets van de
hierboven uitgestippelde gedachten
van woningdifferentiatie en vooral
van de vorming van buurt- en wijkleven,
dus gemeenschapslevente verwe
zenlijken.
Er zijn nu 4 woningtypen in uit
voering, resp. geschikt voor 3, 4, 5
en 6 gezinsleden.
Uiteraard zit in de 4-kamerwoningen
nog wel zoveel reserve, dat daarin met
wat goede wil 7 of 8 personen kunnen
worden gehuisvest.
Een 9-tal dagwinkels en garages is
in een vergevorderd stadium van
voorbereiding.
In het 2e gedeelte van het plan,
dus rechts van de afrit, zullen naast
de étagewoningen ook nog enkele
ouden van dagenwoningen, alsmede
een 16-tal grotere woningen een plaats
vinden.
Deze grotere woningen zullen dan
geschikt zijn voor dokter, dominee,
leraar of mensen, die uit hoofde van
hun maatschappelijke positie enkele
extra kamers nodig hebben.
Als begin van het wijkcentrum
JL
M A A
HIJ I»K VOOIS PL, A AT
Het gebeurt niet vaak dat Schiedam z'n
havens illumineert. Het is dan ook een
kostbare geschiedenis, die duizenden gul
dens vraagt. Een plaatje uit 1948, dat ama
teur A. F. Wiegel tijdens de viering van het
50-jarig regerings-jubileum van Koningin
Wilhelmina maakte voor de fotowedstrijd
van de Schiedamse Gemeenschap, haalden
wij uit het archief om op de voorpagina van
dit vooral op de Vacantieweek 1952 af
gestemde nummer van ons blad te laten
zien hoe het ook nu van 21 t.e.m. 30 Au
gustus weer zal zijn.
zijn verder een 20-tal wijkwinkels en
wijkbedrijfjes ontworpen.
Wanneer het initiatief van het hui
dige Schiedamse gemeentebestuur vol
ledig wordt gehonoreerd, zal hier aan
de voet van de Ylaardingerdijk, te
zamen met andere plannen die in
voorbereiding zijn, binnen 2 jaar een
woonwijk staan van meer dan 1000
woningen, met alle voor een dergelijke
wijk noodzakelijke voorzieningen. De
ontwikkeling van zulk een nieuw stads
deel kan in deze tijd niet meer aan het
toeval worden overgelaten.
De moderne onderzoekmethodes om
trent de sociale structuur van de be
volking en alle behoeften, geven aan
de ontwerpers het materiaal voor hun
werk. Stedebouwkundigen en archi
tecten moeten dit gebruiken. Doen zij
dit niet, dan is over 100 jaar een der
gelijke wijk weer even chaotisch en
onbruikbaar als de huidige binnenstad.
De gemeentelijke overheid mag ech
ter tuinders verjagen, straten aan
leggen, huizen, winkels, kerken en
scholen bouwen zoveel zij wil en kan.
Als alles klaar is zal dit nieuwe
stadsdeel een dood apparaat zijn, als
niet de bewoners er het echte leven
inbrengen. Daar bedoel ik mee het
sociale en culturele, het werkelijk
gemeenschapsvormende element.