165
Ze zijn in dit blad afgedrukt opdat U
ze bekijken zoudt.
Welnu: Vindt U ze mooi? Vindt U
erin terug wat Ria Janse gezien, ge
dacht of gefantaseerd moet hebben
vóór ze aan deze litho begon?
Voelt U min of meer de ont
roering die zij ondergaan heeft? Ja?
Pieker dan niet verderdeze litho's
zijn „kunst".
Is het dan werkelijk zó kinderlijk-
eenvoudig? Ja, zó kinderlijk eenvoudig
is het. U gelooft het niet? U denkt:
„Als dat waar is zou iedereen een
kunstenaar zijn".Ho, ho. vergist
U zich niet. Mag ik het eens helemaal
uitleggen?
Voor een kunstwerk is het op de
eerste plaats nodig dat de kunstenaar
iets ziet, iets fantaseert, iets onder
gaat dat hem ontroert. Iets, waardoor
hij „gepakt" wordt. Als II of ik een
koe in de wei zien is dat een koe. Als
een kunstenaar diezelfde koe ziet,
krijgt hij een gevoel van landelijke
rust, van tevreden goedheid, van malse
overvloed.HÜ gaat die koe schil
deren. met wat kromme wilge
bomen erbij of een stukje poldersloot,
een brok blauwe zomerlucht, met wat
boterbloemen of een paar duttende
eendjes. Ziet U dan later zijn schil
derij dan ondergaat U datzelfde
rustgevoel van tevredenheid of van
malse overvloed dat de schilder heeft
gezien.
Wel, dan zijn we er.
Het komt er dus alleen op aan of
de schilder in staat is de gevoelens
die hem overvallen „op gelijkwaardige
wijze" vast te leggen. Hij moet zijn
vak verstaan. Hij moet sfeer kunnen
scheppen. Hij moet een taal spreken
die ieder verstaat.
Waarom ik U dit alles heb uiteen
gezet? Omdat veel brave lieden een
heel verkeerd denkbeeld van kunste
naars hebben. Omdat zij aan pluche
broeken, lange haren, kwijnende blik
ken en flodderdassen denken.Een
kunstenaar is een mens zoals U en ik.
Een mens die honger en slaap heeft,
trek in een sigaret zo nu en dan, die
de dingen alleen maar fijner aanvoelt,
directer ziet. die meer open staat
voor het mooie om ons heen.
Als hij schildert of componeert of
schrijft of litho's maakt doet hij dat
voor U. Opdat U mee zoudt kunnen
genieten van zijn ontroeringen. Laten
wij proberen onze kunstenaars te
begrijpen. Dan zullen wij hen ook gaan
waardéren.en een beetje dankbaar
zijn voor al hun moeiten.
SEBASTIAAN
Stoel der herinnering
